Live τώρα    
17°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
17 °C
14.6°C18.7°C
1 BF 65%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Ελαφρές νεφώσεις
16 °C
12.3°C16.7°C
2 BF 55%
ΠΑΤΡΑ
Σποραδικές νεφώσεις
17 °C
13.7°C16.6°C
2 BF 66%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
15 °C
14.4°C16.8°C
2 BF 72%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
12 °C
11.9°C14.5°C
2 BF 71%
Οικεία ηδονή και ανοίκεια κάθαρση
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Οικεία ηδονή και ανοίκεια κάθαρση

ΤΟΥΛΙΑΤΟΣ

Η ομάδα «Ηχοποιοί», του Νίκου Τουλιάτου, στον καινούργιο πολυχώρο «Κοινότητα Τέχνης Πράξη» στο Κουκάκι, έχει ως στόχο τη ρυθμική και ηχητική προσέγγιση των παραστάσεων. Ο ήχος και οι ρυθμοί μετατρέπονται «μαγικά» σε ρόλους. Κάτι ιδιαίτερα ενδιαφέρον, ιδίως αν πρόκειται για κείμενα της αρχαίας ελληνικής τραγωδίας, εν όψει της χαμένης μουσικής, προσωδιακής εκφοράς της αρχαιοελληνικής γλώσσας, που διασώζεται, όμως, κάποτε ακόμη σήμερα, στο λαϊκό τραγούδι ιδίως, με την ποιοτική και ποσοτική εναλλαγή των μακρών και βραχέων φωνηέντων.

Έτσι, οι διάλογοι του σύνθετου έργου των Νίκου Τουλιάτου, Μιχάλη Αβρατόγλου και Γιώργου Ρούφου που παρακολουθήσαμε στον Πολυχώρο «Πράξη», με τον τίτλο «Έρωτος Ύβρις», έχουν προέλθει από μονόλογους των έξι προσώπων της οικογένειας των Ατρειδών, σε διαφορετικά έργα του Αισχύλου, του Σοφοκλή, του Ευριπίδη, με κάποια δυνατά πρωτότυπα κείμενα της Ειρήνης Καπελώνη ως συνδετικά στοιχεία και με λίγα, καίρια επιλεγμένα αποσπάσματα της «Τέταρτης Διάστασης» του Γιάννη Ρίτσου, που είναι πάντα ένας βαθύς γνώστης - σχολιαστής της αρχαιοελληνικής τραγωδίας.

Πρόκειται για μια performance λόγου, κίνησης, ήχου και ρυθμών με τη μορφή ορατόριου. Αυτή η σύνθεση κατορθώνει να γίνει σύσταση, παρά το γεγονός ότι οι τρεις τραγικοί διαχειρίζονται ελεύθερα και ανεξάρτητα τους οικείους μύθους που συγκροτούν τον κορμό των τραγωδιών και αποτυπώνουν από διαφορετική οπτική γωνία το κοσμικό οικοδόμημα. Ο σχεδιασμός του Αισχύλου μπορούμε να πούμε ότι είναι αυτός της κάτοψης, η πανοπτική των Θεών από τη σκοπιά του Τέλειου Δία της τέλειας δικαιοσύνης, υπό το πρίσμα της αιωνιότητας. Ο αντίστοιχος σχεδιασμός του Σοφοκλή είναι αυτός της πρόσοψης, η οπτική του ανθρώπου από το ύψος του ματιού, πρόσωπο με πρόσωπο. Ο Ευριπίδης, τέλος, ολοκληρώνει την κοσμική αποτύπωση, φτιάχνοντας από τη σκοπιά της Ιστορίας το προοπτικό της σχέδιο.

Η ρυθμική και ηχητική μουσική σκηνοθετική σύλληψη του Νίκου Τουλιάτου και του Μιχάλη Αβρατόγλου λύνουν το πρόβλημα των διισταμένων οπτικών, έχοντας ακόμη εντοπίσει τα βασικά σημεία - κλειδιά των έργων και δημιουργήσει το κοινό ηχορυθμικό πεδίο εικόνας, μουσικής, λόγου και μύθου, που ενοποιεί τα επί μέρους και στηρίζει την παράσταση.

Υπόθεση: Η οικογένεια των Ατρειδών συγκεντρωμένη περιμένει σε μια αίθουσα αναμονής στον Άδη, μέχρι να έρθει ο τελευταίος της οικογένειας, για να βρεθούν για πρώτη φορά όλοι μαζί, ενώπιος ενωπίω. Τους βρίσκουμε να απολογούνται για ό,τι έκαναν στη ζωή τους, είτε με τις πράξεις είτε με τη σιωπή τους. Επειδή τραγωδία δεν είναι η εξωτερική μίμηση μιας a priori τραγικής πράξης που επιφέρει κάθαρση, όπως λανθασμένα υπέθεσε η Δύση. Εκτός της τραγωδίας η τραγική πράξη δεν υφίσταται. Συν-τελείται, με την ολοκληρωμένη τραγική, εσωτερική, συμβολική, ηχορυθμική μίμηση, για να επιφέρει την οικεία ηδονή. Η κάθαρση δεν μπορεί να νοηθεί παρά μόνο ως ανοίκεια - ένα παραξένισμα. Αυτό το μυστικό συνέλαβε η συν-σκηνοθεσία των Τουλιάτου - Αβρατόγλου και άλλαξε άρδην τη ροή του ποταμού.

Μια λαμπρή, δεμένη, διδαγμένη, ισοδύναμη ομάδα παλιών και νέων ηθοποιών με επικεφαλής τους έξοχους Ειρήνη Καπελώνη και Μιχάλη Αβρατόγλου, οι Νικόλαος Μαρμαράς, Ιωάννα Κολονέλου, Δανάη Γραμμένου, Γιάννα Λαπέα, Ευγενία Λιούτα, Νεφέλη Τουλιάτου (και στα κρουστά), Πένυ Χρυσικού, Μάρω Θεοδοσίου, μας προσφέρουν ένα πραγματικά καθαρτήριο και λυτρωτικό θέαμα - ακρόαμα. Οι εξαιρετικές μουσικές επιλογές είναι του Νίκου Τουλιάτου και του Μιχάλη Αβρατόγλου, οι μεταφράσεις του Νίκου Περέλη και της ομάδας, οι λιτοί φωτισμοί του Αλέξανδρου Πολιτάκη, τα εύστοχα σκηνικά - κοστούμια του Νικόλαου Μαρμαρά.

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL