Το γεγονός ότι προέρχεται από ένα νησί με έντονη μουσική παράδοση ήταν ο πιο καθοριστικός παράγοντας για την πορεία του. Αγαπάει τις μουσικές, πάνω απ’ όλα όμως αγαπάει τη φύση, τα νερά και τη θάλασσα της Ζακύνθου. Ο μπασίστας και συνθέτης Πέτρος Κλαμπάνης, που σήμερα μοιράζει τη ζωή του ανάμεσα στην Αθήνα και τη Νέα Υόρκη, κάνει διεθνή καριέρα.
Στον στίβο της μουσικής
Η σύνθεση, η ενορχήστρωση, η παραγωγή μιας ηχογράφησης, η συσκευασία της, η κάθε μικρή λεπτομέρεια, η διαδικασία να φτάσει στον αποδέκτη της, είτε μέσω μιας συναυλίας είτε μέσω της δισκογραφίας, του προσφέρουν τη χαρά της δημιουργίας. Είναι σαν ένας μικρός «κύκλος της ζωής».
Το Άμστερνταμ όπου σπούδασε ήταν ένα πολυπολιτισμικό εργαστήριο. Από εκεί δεν υπήρξε ποτέ επιστροφή. Η μουσική ήταν το όχημα με το οποίο βγήκε στον κόσμο, το «μαγικό χαλί» με το οποίο συνεχίζει να ταξιδεύει αποκτώντας εμπειρίες και πολύτιμες συνεργασίες με μουσικούς από άλλες χώρες. Αυτές τον έκαναν να ακούσει την ελληνική παραδοσιακή μουσική αλλιώς, να την αγαπήσει και να την ενσωματώσει στην παγκόσμια μουσική γλώσσα της τζαζ.
Από τα χρόνια των σπουδών του στο Κονσερβατόριο του Άμστερνταμ, ο Πέτρος Κλαμπάνης άρχισε να παίζει με μουσικούς από διάφορα μέρη του κόσμου, εμβάθυνε τις γνώσεις του και ταξίδεψε στην Ευρώπη. Στο διάστημα αυτό ηχογράφησε ως cο-leader τον πρώτο του δίσκο: το «Trioism», μαζί με τον καλό του φίλο και εξαιρετικό πιανίστα Σπύρο Μάνεση.
Δίσκοι - σταθμοί δημιουργίας
Εκείνη την εποχή μπήκαν τα μουσικά θεμέλια του γκρουπ «Contextual», το οποίο συνδυάζει την jazz, τη world και την κλασική μουσική. «Contextual» σημαίνει συνάφεια και το σύνολο χαρακτηρίστηκε από αυτόν τον διάλογο. Στο ομώνυμο πρώτο προσωπικό του άλμπουμ ο Κλαμπάνης διερευνά τα όρια των μουσικών ειδών με επίκεντρο το μπάσο. Κυκλοφόρησε το 2011 από την Inner Circle Music του Greg Osby.
Ο δεύτερος δίσκος, το «Minor Dispute», κυκλοφόρησε από την Inner Circle στις ΗΠΑ και από τη Minos EMI στην Ελλάδα το 2015 και παρουσιάζει τη μουσική μίξη των τριών ιδιωμάτων.
«Chroma» ήταν ο τίτλος της επόμενης δουλειάς του, και μας εξηγεί: «Νομίζω πως χρειαζόμαστε περισσότερο χρώμα και αισιοδοξία στη ζωή μας. Η μουσική του άλμπουμ βασίζεται στο ερώτημα ‘ποιο χρώμα είσαι;’. Είναι μια προτροπή για να δούμε ποιοι είμαστε, με ειλικρίνεια. Το μήνυμα είναι πως έχουμε τη δύναμη να αλλάξουμε τα πράγματα, να τα χρωματίσουμε, να τα κάνουμε καλύτερα, κινούμενοι με γνώμονα τον σεβασμό και την αγάπη».
Στο «Chroma», το ντεμπούτο του για τη "Motéma Music" της Νέας Υόρκης -καλύτερο live άλμπουμ της χρονιάς από τα βραβεία "Independent Music Awards"-, ο Κλαμπάνης εξερευνά τα «χρώματα» του ανθρώπινου χαρακτήρα. Οι ζωηρές αποχρώσεις του τζαζ κουιντέτου συμπληρώνονται ιδανικά από τα κλασικά ενορχηστρωμένα έγχορδα.
Flashback
Γεννήθηκε στη Ζάκυνθο, όπου μεγάλωσε μέχρι τα 18 του χρόνια, και από τότε την επισκέπτεται συχνά. Ξεκίνησε σπουδές στο Πολυτεχνείο, τις άφησε όμως θέλοντας να ακολουθήσει το πάθος του για τη μουσική. Συνέχισε στο τμήμα Μουσικολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, μετά στο Κονσερβατόριο του Άμστερνταμ, στην Ολλανδία και τελικά στο Aaron Copland School of Music της Νέας Υόρκης.
«Ήμουν στο Πολυτεχνείο, σπούδαζα ναυπηγός και οι γονείς μου με ωθούσαν προς τα εκεί. Αποφάσισα όμως να ακολουθήσω τον δρόμο της καρδιάς μου, χωρίς να ξέρω πού θα καταλήξει όλο αυτό. Προερχόμενος από ένα τελείως διαφορετικό περιβάλλον, ήθελα να πάω στην Αμερική, από τότε. Ήξερα ότι αυτή η μουσική και αυτή η απόφαση θα μου άλλαζαν πολύ τη ζωή. Έπρεπε να το κάνω, δεν γινόταν αλλιώς. Νόμιζα ότι θα πρόδιδα την αποστολή μου, την εσωτερική μου αλήθεια, τη φύση μου. Ήταν πολύ βαθύ. Έπρεπε να γίνει».
Στο Άμστερνταμ για τρία χρόνια, μετά στη Νέα Υόρκη, ήταν σαν να ζει δύο παράλληλες ζωές, ανάμεσα στον δυτικό και τον μεσογειακό κόσμο. Δυο κόσμους με διαφορετικές νοοτροπίες, άλλες αντιλήψεις για τον χρόνο, για το πώς αντιλαμβανόμαστε τις ανθρώπινες σχέσεις, τη σχέση με την οικογένεια.
Οι πρώτες του μουσικές αναμνήσεις ήταν οι κασέτες των γονιών του σε ένα παλιό ραδιοκασετόφωνο και οι δίσκοι κλασικής μουσικής που είχαν φέρει από τη Γερμανία, όπου ζούσαν και δούλευαν ως δάσκαλοι σε ελληνικά σχολεία, πριν γεννηθεί ο Πέτρος. Σπουδές ξεκίνησε όταν οι γονείς του αντιλήφθηκαν την αγάπη του για τη μουσική.
Το πρώτο του όργανο ήταν το αρμόνιο Yamaha της αδελφής του. Μετά ήρθαν το πιάνο και η κιθάρα και -έφηβος πια- το ηλεκτρικό μπάσο. Τελευταίο, με το οποίο ασχολήθηκε στα σοβαρά, το κοντραμπάσο. Κι εκεί έμεινε.
«Είναι ένα όργανο διακριτικό, αλλά έχει φοβερή δύναμη. Δεν χρειάζεται να φωνάζει. Αυτή είναι η γοητεία του: η χωρίς φιοριτούρες δύναμή του. Σου δημιουργεί την αίσθηση της γείωσης» αναλογίζεται ο Πέτρος για τη σχέση του με το γοητευτικό, αλλά ογκώδες μουσικό «έπιπλό» του.
Στο Μεγάλο Μήλο
Η μέρα του εκεί ξεκινάει με μια δόση ακριβής νεοϋορκέζικης καφεΐνης, γιατί η Νέα Υόρκη δίνει ενέργεια. Ταυτόχρονα όμως παίρνει πίσω πολλή.
Ο Πέτρος λατρεύει το ότι εκεί ζουν και δημιουργούν καλλιτέχνες απ' όλον τον κόσμο. Είναι ένας τόπος που υπόσχεται πολλά, φιλοξενεί όνειρα, καλλιεργεί προσδοκίες χιλιάδων ταλαντούχων ανθρώπων. Ταυτόχρονα είναι μια κοινωνία που σου κάνει τη ζωή δύσκολη, όντας καταναλωτική, ιδιαίτερα ανταγωνιστική, συχνά εντελώς αποξενωτική.
«Χωρίς αμφιβολία, η Νέα Υόρκη είναι πυρήνας όχι μόνο της τζαζ, αλλά και της κλασικής, της contemporary, της avant-garde, της hip-hop, της pop, της alternative και της underground» λέει ο Κλαμπάνης, που έχει μάθει πολλά για τη μουσική βιομηχανία, σε μια μητρόπολη όπου τα δεδομένα συνεχώς αλλάζουν. Πράγμα που κάνει το «παιχνίδι» άλλοτε ενδιαφέρον και άλλοτε πολύ δύσκολο.
Παραλογισμοί...
Υπάρχουν περίοδοι στη ζωή μας που τα περισσότερα πράγματα δεν βγάζουν νόημα -συναίσθημα γνώριμο για πολλούς. «Το 'Irrationalities' έχει να κάνει με τους παραλογισμούς, μέσα και έξω μας» λέει για τη συλλογή των εννέα κομματιών που συνέθεσε στο διάστημα 2016-2017, ηχογράφησε στην Αθήνα το 2018 και ολοκλήρωσε στη «Μέκκα της τζαζ» το 2019.
Ήταν μια περιπετειώδης παραγωγή, στην οποία συμμετείχαν δύο σπουδαίοι μουσικοί: ο Εσθονός πιανίστας Kristjan Randalu και ο ντράμερ Bodek Janke από την Πολωνία. Το πρώτο άλμπουμ του με ένα μικρό σχήμα, χωρίς έγχορδα και άλλα όργανα, που χαρακτήριζαν τα προηγούμενα.
Με τους δύο αυτούς μουσικούς τον συνδέουν πολλά, ταξίδια και χιλιόμετρα. Το άλμπουμ ηχογραφήθηκε στην Αθήνα. Ήταν μια απόφαση συνειδητή, αφού ο Πέτρος ήθελε να αποπνέει την ενέργεια μιας πόλης που έβλεπε ξανά, μέσα από ένα νέο πρίσμα. Οι τρεις μουσικοί είχαν όλο τον χρόνο να αναμορφώσουν το υλικό, μέσα από πολλές ώρες προβών, συζητήσεων και αυτοσχεδιασμών.
Το «Ιrrationalities» ήταν ο πιο minimal δίσκος του Κλαμπάνη. Η ηχογράφησή του, η αισθητική και το design συναπαρτίζουν μια ολοκληρωμένη πρόταση, που κυκλοφόρησε τον Οκτώβριο του 2019 από την γερμανική Enja. Περιέχει μουσική για κάθε ακροατή με ανησυχίες, όχι για τζαζόφιλους μόνο.
Μια «αόρατη πόλη»
Σε ένα διάλειμμα των ηχογραφήσεων, μετά από ώρες στο στούντιο, βρέθηκαν να διασχίζουν μια θορυβώδη πορεία διαμαρτυρίας. Στην αρχή τους φάνηκε σαν το σκηνικό μιας ταινίας. Όταν γύρισαν στη γαλήνη του στούντιο, ο Πέτρος αποφάσισε να βάλει λίγο από τον θόρυβο της πόλης μέσα στη μουσική. Στον δίσκο οι στιγμές αυτές, όταν η μουσική γίνεται ένα με τους ήχους της πόλης, είναι τρία μικρά «ιντερλούδια» που τα ονόμασε "temporary secrets".
Σαν τον Μάρκο Πόλο, στο μυθιστόρημα του Ίταλο Καλβίνο “Invisible Cities”, ο Πέτρος Κλαμπάνης ανακαλύπτει τη δική του «αόρατη πόλη» και μας καλεί να περιπλανηθούμε στους δρόμους της, να ανακαλύψουμε τα μυστικά της, να βουτήξουμε στα σκοτάδια της, ενώ αποδέχεται και τα δικά του "irrationalities" (παραλογισμούς). Τη χαρά και το δράμα, τη φαντασία και το μυστήριο, την ποίηση της στιγμής και τα άγχη της καθημερινότητας.
Στιγμές δημιουργίας
Οπουδήποτε μπορεί να «σκάσει» μια μουσική του ιδέα. Τη σφυρίζει στο κινητό, μαζί με τους θορύβους που την περιβάλλουν. Φτάνοντας στο σπίτι κάνει «καλλιστεία»: την επεξεργάζεται ομορφαίνοντάς την, αναπτύσσοντάς την.
«Ο εσωτερικός ακροατής είναι ο βασιλιάς της μουσικής μου» λέει σαν να βλέπει ένα όνειρο. Κι ένα όνειρό του έκανε μουσική: «Σ' ένα πανηγύρι, μια γιορτή έντονη, με δυνατή μουσική, που έπαιζαν στο πάλκο Ρομά μουσικοί. Φωτιές, χοροί, γλέντια». Όταν ξύπνησε, κατέγραψε όσα είχαν μείνει στη μνήμη του. «South of Southeast» (Gypsy Slap) το τιτλοφόρησε.
Το 2016 o Πέτρος είχε βρεθεί στη Φολέγανδρο για μια συναυλία. Έπαιζε στην Τήνο πριν και δεν υπήρχε σύνδεση που να τον εξυπηρετεί. Αναγκάστηκε λοιπόν να ταξιδέψει με το μπάσο σε ένα καΐκι, από την Ίο έως τη Φολέγανδρο. Μετά τη συναυλία έμεινε για διακοπές και με τη βοήθεια κάποιων φίλων απέκτησε πρόσβαση σ' ένα πιάνο με ουρά, το οποίο βρισκόταν στο δημοτικό σχολείο του νησιού. Πέρασε κάποιες νύχτες εκεί. Έτσι προέκυψε ο πυρήνας του δίσκου, το “Irrationality”.
«Rooftop Stories» ονομάζεται το πρόσφατο σόλο άλμπουμ του Πέτρου Κλαμπάνη, που κι αυτό θα ακουστεί απόψε, βράδυ Κυριακής, Στο Κόκκινο 105,5.
