«Είναι υπέροχο να τη βλέπεις. Ο τρόπος που πλησιάζει το μικρόφωνο και απομακρύνεται, το πώς κινεί το στόμα της, τη γλώσσα, τα χείλη της, το πώς σχηματίζει έναν ήχο». Η συνάντησή τους έγινε πριν από ακριβώς δέκα χρόνια και ο δίσκος που προέκυψε, ένα θαύμα. Η νεαρή τραγουδίστρια είχε την ελπίδα ότι κάποια στιγμή θα έκανε έναν κανονικό τζαζ δίσκο.
Remembering Amy
O τρόπος που είπε το «Body and soul» είχε κάτι ανάμεσα στο πάθος της Lady Day και το μπρίο της Dinah Washington. Η Amy ήταν φτιαγμένη από αυτό το σπάνιο υλικό που φτιάχνονται τα όνειρα. Ήταν ορεξάτη για δουλειά και η συνεργασία τους ήταν άψογη. Τραγούδησε διαφορετικά από ό,τι στους δίσκους της. Ήταν μια εκπληκτική τραγουδίστρια, που ερμήνευε τα τραγούδια της τζαζ υπέροχα. Κρίμα που η ηχογράφησή τους έμελλε να είναι και η τελευταία της.
Σήμερα, 10 χρόνια μετά, η άμεση μνήμη του Tony έχει εξασθενήσει και, μερικές φορές, δυσκολεύεται να καταλάβει πού βρίσκεται. Αναγνωρίζει τους οικείους του και είναι ικανός να συμμετάσχει σε μια συνομιλία, αν και δεν μπορεί να δώσει συνέντευξη. Η πάθησή του διαγνώστηκε τέσσερα χρόνια νωρίτερα, αλλά ο Bennett συνέχιζε να ηχογραφεί, μέχρις ότου η πανδημία τον ανάγκασε να σταματήσει, στις αρχές Μαρτίου του 2020.
Στο στούντιο με τη Lady Gaga
Ήταν μια διακοπή που συνέβαλε στην επιδείνωση της κατάστασης της υγείας του, σύμφωνα με τους γιατρούς του. Μπόρεσε να ηχογραφήσει ακόμα ένα άλμπουμ με τη Lady Gaga, που θα κυκλοφορήσει σύντομα, μετά την επιτυχία του «Cheek to Cheek» του 2014.
«Η Lady Gaga είναι μία και μοναδική! Αυτό είναι, άλλωστε, και ένα από τα μυστικά της show business: να μη μοιάζεις με κανέναν άλλον. Αυτό το κορίτσι έχει το χάρισμα, αυτό το κάτι άλλο. Πιστεύω ότι όλοι θα τη θυμούνται σαν τον Πικάσο της βιομηχανίας των ονείρων. Κάθε φορά που τη βλέπεις είναι και κάποια άλλη. Συνεχώς κάνει κάτι διαφορετικό και τους αφήνει όλους με το στόμα ανοιχτό» έλεγε με ενθουσιασμό ο Tony.
Το αλτσχάιμερ
Η Lady Gaga έμαθε τα δυσάρεστα νέα για την ασθένεια του Tony στη διάρκεια των ηχογραφήσεων. Η θλίψη στο πρόσωπό της ήταν φανερή όταν αυτός τον οποίο αποκαλεί «έναν απίστευτο μέντορα, φίλο και μια πατρική φιγούρα» τραγουδούσε μόνος του ένα ερωτικό τραγούδι.
«Η ζωή είναι ένα δώρο, ακόμη και με αλτσχάιμερ. Ευχαριστώ τη Σούζαν και την οικογένειά μου για την υποστήριξή τους» έγραψε στο Τwitter. Ο Tony Bennett ζει με τη σύζυγό του στο διαμέρισμά τους στη Νέα Υόρκη και η ασθένεια εξελίσσεται με αργούς ρυθμούς. «Ο Tony δεν εμφανίζει αποπροσανατολισμό ή επεισόδια τρόμου ή κατάθλιψης» είπαν οι γιατροί.
Ο crooner του έρωτα
Είναι κάτι παραπάνω από μυστήριο η γοητεία που ασκεί στα πάσης ηλικίας ακροατήρια η ερμηνεία μιάμισης ντουζίνας χιλιοειπωμένων τραγουδιών, όπως τα «The lady is a tramp», «One for my baby», «Body and soul», «Blue velvet», «On the sunny side of the street», «Speak low» και «Stranger in Paradise».
«Τραγούδια τα οποία αποτελούν τη δεύτερη φύση αυτού του κοτσονάτου crooner, μιας και τα έχει προβάρει, με τo διακαές ερμηνευτικό πάθος του, αναρίθμητες φορές κατά τη διάρκεια μιας καριέρας που, παρά τα σκαμπανεβάσματά της, διαρκεί περισσότερα από 60 χρόνια» έγραφε ο συνάδελφος Στο Κόκκινο 105,5 Νίκος Πετρουλάκης αφού τον συνάντησε από κοντά, πριν από περίπου δέκα χρόνια.
Ο Anthony Dominick Benedetto -το πλήρες όνομά του- τραγουδάει δίχως ίχνος έπαρσης. Δεν είναι ένας φαντασμένος ερμηνευτής. Όποτε θέλει να πει κάτι, αισθάνεται ότι είναι ένας ηθοποιός που προσπαθεί να διηγηθεί μια ιστορία με νότες. Αντί για παραμύθια, ο Tony Bennett χρησιμοποιεί τραγούδια.
Παρά το γεγονός ότι είχε τιμήσει -και με το παραπάνω- τη φιλία του με τον Frank Sinatra, ποτέ δεν έγινε μέλος της θρυλικής παρέας του «Rat Pack», αν και γνώριζε καλά και τον Sammy Davis Jr. και τον Dean Martin, που ήταν μάλιστα από εκείνους τους ερμηνευτές που θαύμαζε.
Ωστόσο, αυτά που ο Tony έκανε δεν ήταν τόσο δημοφιλή όσο αυτά που εκείνοι τραγουδούσαν. Δεν ήταν τόσο «ποπ» όσο εκείνοι. Ήταν πιο «τζαζ».
Flashback
Ο Anthony Dominick Benedetto γεννήθηκε στις 3 Αυγούστου του 1926 στο Queens της Νέας Υόρκης και μεγάλωσε στην Astoria, μια γειτονιά με έντονη την ελληνική παρουσία. Οι δύο κοινότητες βίωσαν μαζί, σαν γείτονες, τον ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940.
Ο παππούς του, που δεν μιλούσε αγγλικά, ήταν τετραπέρατος. Όταν του είπαν να μετακομίσει σε κάποια άλλη περιοχή της Νέας Υόρκης, όπου ζούσαν μόνον Ιταλοί, είπε: «Αποκλείεται! Θέλω να μείνω εδώ. Όχι μόνο με τους υπόλοιπους Ιταλούς, αλλά και με τους Ελληνες, τους Εβραίους, τους Γερμανούς, με όλους όσοι άφησαν την πατρίδα τους. Η Astoria είναι η Αμερική: ένα μέρος όχι μόνο για έναν, αλλά για πολλούς λαούς».
Και ο Tony συμπληρώνει: «Είναι σπουδαίο που όλες αυτές οι θρησκείες και τα έθνη μπορούν να ζουν δίπλα - δίπλα στις Ηνωμένες Πολιτείες. Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα αυτής της χώρας».
Το κραχ και ο Μεγάλος Πόλεμος
Ο ίδιος ο Tony εγκατέλειψε το σχολείο για να στηρίξει τη μητέρα του μετά τον θάνατο του πατέρα του, όταν ήταν μόλις δέκα χρόνων. Αν και μεγάλωσε με πολλά ενδιαφέροντα για τις εικαστικές τέχνες, αποφάσισε σε νεαρή ηλικία ότι έπρεπε να γίνει τραγουδιστής για να ξεφύγει από τη φτώχεια, τη μιζέρια της οικονομικής κατάρρευσης, του κραχ του 1929. Σήμερα ο Bennett είναι ένας αναγνωριμένος ζωγράφος, τα έργα του οποίου εκτέθηκαν στο «Smithsonian Art Museum», μεταξύ άλλων.
Οι σπουδές του στη Σχολή Βιομηχανικών Τεχνών της Νέας Υόρκης έπρεπε να διακοπούν, αλλά ο Tony δεν έχασε τον έλεγχο της καριέρας του. Συνέχισε να τραγουδά, ενώ δούλευε παράλληλα ως σερβιτόρος στα τοπικά ιταλικά εστιατόρια. Φτάνοντας το 1944, στάλθηκε να πολεμήσει στο ευρωπαϊκό μέτωπο του Β' Παγκόσμιου πολέμου. Ο Tony κατάφερε να συνεχίσει τις σπουδές του αμέσως μετά τον πόλεμο.
Στα πάνω και τα κάτω του
Επιστρέφοντας, ο Bennett εντάχθηκε στο αμερικανικό θέατρο «Wing», όπου έμαθε το ιταλικό belcanto και αργότερα την τεχνική του φωνητικού τζαζ scatting, της τότε νέας γενιάς του bebop. Σύντομα τον ανακάλυψε η τραγουδίστρια και ηθοποιός του Broadway, η Pearl Bailey, και ο Tony έφυγε περιοδεία με τον κοσμαγάπητο κωμικό Bob Hope.
Συνήθως ο Tony τραγουδάει μακριά από το μικρόφωνο, έτσι ώστε να γίνονται φανερές οι ικανότητές του στο belcanto. Ο Bennett ήταν ο πρώτος τραγουδιστής που τραγούδησε με την μπάντα του Count Basie και το πρώτο συμβόλαιο με την Columbia Records το υπόγραψε τότε που η παντοδύναμη δισκογραφική είχε καθοδηγητή τον Mitch Miller.
Αυτός συμβούλεψε τον Tony Bennett να μην ακολουθήσει τα βήματα του «μελιστάλαχτου» Sinatra, που εκείνη την εποχή είχε χάσει τη χάρη και τη μαζική λαϊκή ακτινοβολία του. Ο Tony υιοθέτησε μια ευθεία ποπ προσέγγιση της μουσικής, με μεγάλη επιτυχία.
Αν και ο Tony Bennett -όπως κι ο Frank Sinatra- έχασε μέρος της δημοτικότητάς του λόγω του ροκ, απάντησε με τον ίδιο τρόπο: με το feedback του στη νέα, την ώριμη «σύγχρονη» αγορά των ενηλίκων. Μια συναυλία του 1962 στο Carnegie Hall, που διοργανώθηκε από τον Sid Bernstein, σε συνδυασμό με την υπογραφή του νέου στυλ του με το «I left my Heart in San Francisco», τον έφερε πίσω στην κορυφή.
Καθώς η αγορά αυτή «στέγνωνε», στα τέλη της δεκαετίας του εβδομήντα, ο Bennett, με τον εθισμό του στην κοκαΐνη, κατέρρευσε. «Καθαρίζοντας» από όλους τους εθισμούς του, έκανε μία ακόμα εκπληκτική επιστροφή, στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και στις αρχές της δεκαετίας του 1990, απευθυνόμενος στους hipsters που εκτιμούσαν τα απαλά τζαζ φωνητικά.
Ο γιος του, ο Danny, εξυγίανε τα οικονομικά και την καριέρα του, στα τέλη της δεκαετίας του 1980, και ο Tony κέρδιζε το ένα Grammy πίσω από το άλλο για δώδεκα χρονιές, από το 1963 έως το 2007, ενώ μπήκε στο «Hall of Fame» εννέα φορές, από το 1982 έως το 2008.
Στη μάχη του κορωνοϊού
Αγωνιστής των πολιτικών δικαιωμάτων, ο ενενηνταπεντάχρονος σήμερα καλλιτέχνης, o οποίος συμμετείχε στην περιώνυμη αντιρατσιστική πορεία του 1965 από τη Selma ώς το Montgomery της Alabama, τον περσινό Απρίλιο (τον πρώτο τού Covid εγκλεισμού), είχε την ιδέα να καλέσει τους κατοίκους της πόλης του San Francisco να βγουν στα μπαλκόνια, στις ταράτσες και στα παράθυρά τους και να τραγουδήσουν ταυτόχρονα το εμβληματικό «I left my heart in San Francisco» που -για την Ιστορία- γράφτηκε από ένα gay ζευγάρι.
Με αυτόν τον τρόπο, ο Tony Bennett θέλησε να ανυψώσει το ηθικό των κατοίκων της πόλης που έμεναν κλεισμένοι στα σπίτια τους λόγω των μέτρων για τον περιορισμό της πανδημίας του κορωνοϊού και να τιμήσει τους επαγγελματίες οι οποίοι εργάζονται στην πρώτη γραμμή για την αντιμετώπισή της.
