Γεννήθηκε στην Αβάνα και μεγάλωσε στο Cienfuegos («εκατό φωτιές»), την πόλη της γιαγιάς του, κάπου 300 χιλιόμετρα από την πρωτεύουσα. Εκεί, από μικρός έβαλε τις βάσεις για την καλλιτεχνική του πορεία.
Στην Κούβα του Fidel Castro
Ο Yoel αναπολεί συχνά τη ζωή στη μακρινή του πατρίδα. Ζωή ελεύθερη, γεμάτη μουσική και πάθη σαν αυτό που ένιωσε, για πρώτη φορά, γύρω στα εννιά, για μια πανέμορφη «chica» που ζούσε στη γειτονιά του. Σαν όλα τα παιδιά της ηλικίας του, ο μικρός Yoel μετά το σχολείο έπαιζε με τις ώρες μπέιζμπολ και ποδόσφαιρο στους δρόμους, χωρίς κανένα φόβο.
Γύρω στα δεκατρία, σταματούσε στην κοντινή βιβλιοθήκη και διάβαζε το “El Club de Los Siete Segretos”, μια αστυνομική σειρά μυστηρίου για παιδιά. Τόσο ευχάριστα τον είχε σημαδέψει, τόσο το νοσταλγούσε, που ένιωσε τεράστια χαρά όταν, χρόνια μετά, τού χάρισε η γυναίκα του και τα 15 βιβλία της σειράς, σαν δώρο Χριστουγέννων. Τι χαρά!
«Η Κούβα μάς έδωσε την ευκαιρία να σπουδάσουμε, προσφέροντάς μας δωρεάν δημόσια εκπαίδευση. Υπήρξε μία από τις πρώτες χώρες στη Λατινική Αμερική χωρίς αναλφάβητους, όμως, ο σκοπός δεν θα έπρεπε να αγιάζει τα μέσα. Χιλιάδες οι άνθρωποι που οδηγήθηκαν στις φυλακές, γιατί απλώς δεν συμφωνούσαν. Απαγορεύτηκε η ξένη μουσική, να διαβάζεις ξένα βιβλία, σαν 'ιδεολογική παρέκλιση', όλα τα ταξίδια αναψυχής σε άλλες χώρες, η είσοδος σε τουριστικά κέντρα, παραλίες και ξενοδοχεία, απαγορεύτηκε να πλησιάζεις τους ξένους τουρίστες και άλλα παράλογα».
Το μήλο κάτω από τη μηλιά
Οι περισσότεροι στην Κούβα ασχολούνται με τη μουσική και τον χορό. Απ' όταν ήταν πολύ μικρός, ο Yoel Soto θυμάται τον τραγουδιστή πατέρα του, Ramon Soto, να τον παίρνει μαζί του στις πρόβες και στις εμφανίσεις του, δίνοντάς του στο χέρι μικρά κρουστά, όπως κλάβες ή μαράκες, για να κρατάει τον ρυθμό.
Από τα πρώτα χρόνια, η μουσική τον είχε κερδίσει. Του άρεσε πολύ να είναι δίπλα στον πατέρα παίζοντας, χορεύοντας και απολαμβάνοντας τη μουσική ώς αργά τη νύχτα, παρά το δύσκολο πρωινό του ξύπνημα για το σχολείο. Ξεκίνησε μαθήματα κλασικής κιθάρας και μπάσου, με την προτροπή του μπαμπά Ramon, και άρχισε να παίζει σε ένα σχολικό συγκρότημα. Από τότε, δεν σταμάτησε ποτέ.
Το μήλο κάτω από τη μηλιά; Η ιστορία επαναλαμβάνεται με τα δικά του παιδιά. Πριν από χρόνια, στην παρουσίαση του δίσκου «Eterna», ήταν μαζί του οι δύο γιοί του, σήμερα 14 και 12 ετών. Κάποια στιγμή ανέβηκαν όλοι μαζί στη σκηνή, λέγοντας ένα από τα κομμάτια του μπαμπά, από αυτά που τραγουδούν όλοι μαζί στο σπίτι, στο αυτοκίνητο, οπουδήποτε! Αυτό ήταν το πρώτο τους live και με δυσκολία ο Yoel κατάφερε να συγκρατήσει τα δάκρυά του.
Από την Αβάνα στην Αθήνα
Στα δεκαπέντε, ο Yoel μετακόμισε στην Αβάνα και έπαιξε με τον Bobby Carcasses, έναν από τους πλέον σημαντικούς latin jazz μουσικούς της Κούβας, κάνοντας το πρώτο του μεγάλο μουσικό βήμα. Εμφανίστηκαν μαζί στο «Havana Jazz Plaza Festival», σε τηλεοπτικές εκπομπές, σε συναυλίες. Έναν χρόνο μετά, βρέθηκε στην Ιταλία με την «Havana Mambo Orchestra». Έζησε στο Τορίνο για εννέα χρόνια και γύρισε όλη την Ευρώπη, παίζοντας σε συναυλίες, κλαμπ και φεστιβάλ.
Πριν κάπου 17 χρόνια, ένας Κουβανός φίλος που ζούσε στην Ελλάδα τού πρότεινε να τον επισκεφτεί και να παίξει με την μπάντα του στη Θεσσαλονίκη. Έχοντας κάποιες ελεύθερες μέρες, ο Yoel σκέφτηκε να έρθει και να μείνει για λίγες παραπάνω. Τελικά, χωρίς να καταλάβει πώς, έμεινε μόνιμα, παρ' όλο που οι πρώτες εντυπώσεις για τη χώρα μας δεν ήταν ιδιαίτερα ενθουσιώδεις.
Δεν ήθελε να ξεκινήσει ξανά από το μηδέν, κάνοντας πράγματα που είχε ξανακάνει. Αλλά, κατά έναν περίεργο τρόπο, τον κατέκτησε η ελευθερία και η ζωντάνια που απέπνεε ο τόπος, στα χρόνια της μετα-Ολυμπιακής «ευμάρειας». Του κέντρισε πολύ το ενδιαφέρον, να βλέπει τον κόσμο να διασκεδάζει μέχρι αργά τα ξημερώματα. Ήταν κάτι στο οποίο δεν ήταν συνηθισμένος από τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες όπου είχε ζήσει. Αυτή η αίσθηση ζωντάνιας, που του θύμιζε αυτήν της πατρίδας του, μαζί με το μεγάλο ενδιαφέρον που υπήρχε στην Αθήνα για τη latin μουσική, τον κράτησαν εδώ.
Ιδρυτής νέων μουσικών σχημάτων, σταθερό μέλος άλλων, o Yoel Soto είναι, παράλληλα, δάσκαλος της μουσικής και εμπνευστής μουσικών projects με φιλανθρωπικό χαρακτήρα. Σχετικά πρόσφατο το «The Panagiotara project» -κατά της κακοποίησης των γυναικών-, όπου 19 γυναίκες παίζουν και τραγουδούν μια ειρηνική διαμαρτυρία για τη διαφυλετική βία.
Πολυποίκιλες οι συνεργασίες του με τους Φοίβο Δεληβοριά, Φίλιππο Πλιάτσικα, Σταύρο Λάντσια, Εύα Λουκάτου, ή τους «Active Member», τον Chico Freeman και την Janet Capuya, ενώ σημαντικές επιρροές θεωρεί ο Yoel μουσικές «μορφές» σαν τους Israel “Cachao” Lopez, Pablo Milanés, Silvio Rodríguez, NG La Banda, Marcus Miller, Tribal Tech, Richard Bona, Irakere, Jacques Brel και όχι μόνο.
Τα χρόνια περνούν και ο Yoel Soto Gonzalez, δεκαεπτά χρόνια μετά, είναι πάντα εδώ, έχοντας κάνει μια υπέροχη φαμίλια, φίλους καλούς, παίζοντας τις μουσικές που αγαπά με κάποιους από τους καλύτερους «παίχτες». Τους συνεργάτες - μουσικούς που πάντα ονειρευόταν!
Latin jazz «made in Greece»
Ξεκίνησε με την μπάντα των «Mano Cuba» και λίγο μετά αποφάσισε να κάνει το δικό του Latin Jazz project. Ήταν μεγάλη χαρά να συνεργαστεί, σε συναυλίες και σε στούντιο ηχοληψίας, με τρεις από τους καλύτερους τζαζ μουσικούς στην Ελλάδα: τον Δημήτρη Τσάκα, στο άλτο σαξόφωνο, τον Δημήτρη Σεβδαλή, πιάνο, και τον Αλέξανδρο Δράκο - Κτιστάκη, τύμπανα.
Κατά καιρούς, συνεργάστηκε με διάφορα projects όπου πιανίστας ήταν ο Κωστής Χριστοδούλου, που είναι και μαέστρος του Φοίβου Δεληβοριά. Σαν μέλος της μπάντας του, τη συνεργασία του με τον Φοίβο ο Yoel την απόλαυσε ιδιαίτερα. Ήταν πολύ ενδιαφέρουσες οι groovy παραλλαγές των πιο γνωστών τραγουδιών του, με τις latin, jazz, funk και reggae ρυθμικές επιλογές που έκαναν, προς χαράν των ακροατών τους.
Yoel, ο ποιητής
Ο Yoel ξεκίνησε να γράφει ποίηση στην Ιταλία, όταν ήταν 24 ετών. Στην αρχή ήταν διστακτικός στο να επικοινωνήσει τα ποιήματά του, όμως μια καλή ζωγράφος φίλη τού πρότεινε ένα ιδιαίτερο project. Βασισμένη στα ποιήματά του, εμπνεύστηκε και ζωγράφισε κάποιους νέους πίνακες τους οποίους παρουσίασαν -μαζί με τα ποιήματα- σε μια έκθεση, στο Τορίνο. Αυτό το γεγονός του έδωσε μεγάλη ώθηση να συνεχίσει να γράφει.
Όταν ήρθε στην Ελλάδα, ήταν τυχερός γιατί συνάντησε μια καθηγήτρια που δίδασκε Καραϊβική Λογοτεχνία και Ποίηση και λάτρευε την Κούβα. Απέκτησαν μια σχέση «μητέρας - γιου», γεγονός που τον βοήθησε να συνεχίσει να διαβάζει και να γράφει ποίηση.
«The Panagiotara project»
Ο Yoel Soto Gonzalez αγαπά και τιμά τις γυναίκες. Αυτός είναι ο λόγος που, σε κάθε ευκαιρία, βοηθάει τις κακοποιημένες γυναίκες με όποιον τρόπο μπορεί. Από εκεί άντλησε την έμπνευση για το «The Panagiotara project», στο οποίο έχει μεταφράσει στα ισπανικά τους στίχους από το «Μια μέρα μιας Μαίρης» του Λουκιανού Κηλαηδόνη. Ένα αφιέρωμα στις κακοποιημένες γυναίκες, που ηχογραφήθηκε από 19 γυναικείες φωνές και δύο άνδρες τραγουδιστές και μουσικούς.
Αφορμή στάθηκε η συνομιλία με μια παλιά φίλη, όταν έμαθε ότι, στο αρκετό διάστημα που είχε να μάθει νέα της, πέρασε μια πολύ δύσκολη περίοδο, γιατί ο τότε σύζυγός της την κακοποιούσε λεκτικά και σωματικά, κάτι που δημιούργησε πολλά ψυχολογικά προβλήματα στο τότε τετράχρονο παιδί τους. Τον πλήγωσε, τον θύμωσε το συγκεκριμένο γεγονός, και έτσι θέλησε να αντιδράσει, κάνοντας το «The Panagiotara project».
Ο Yoel λυπόταν και εξοργιζόταν για ένα πρόβλημα που όλοι γνωρίζουμε την ύπαρξή του, αλλά οι πολλοί σιωπούν. Η γυναίκα του συμμερίστηκε την ιδέα του, βρήκε το εμβληματικό αυτό τραγούδι του Λουκιανού, του το πρότεινε και το μετάφρασε γι’ αυτόν στα ισπανικά. Ο Γιοέλ το διασκεύασε, το ενορχήστρωσε και κάλεσε όλες τις γυναίκες που γνώριζε να παίξουν και να τραγουδήσουν σε αυτό.
Χωρίς την ανιδιοτελή προσφορά όλων αυτών των σπουδαίων ανθρώπων και καλλιτεχνών, δημοσογράφων, τεχνικών ήχου, παραγωγών βίντεο, φίλων και συγγενών, η ιδέα του θα έμενε απραγματοποίητη. Τα χρήματα από τις πωλήσεις πήγαν στο Κέντρο Στήριξης Κακοποιημένων Γυναικών «Καταφύγιο Γυναίκας» στην Θεσσαλονίκη.
Con Pocas Palabras
Ζώντας τις πρώτες αισιόδοξες (;) ημέρες μετά το τέλος της καραντίνας, φτάνουν και οι πρώτες συναυλίες. Έτσι λοιπόν, ο Yoel θα βρεθεί στη σκηνή της «Τεχνόπολης» στο Γκάζι, την Παρασκευή 29 του Μαΐου, στην παρουσίαση του νέου δίσκου του αλτοίστα Δημήτρη Τσάκα. Δίπλα τους, εκλεκτοί μουσικοί της εγχώριας τζαζ σκηνής.
Παράλληλα, μετά τα άλμπουμ Waking Up (2008), Eterna (2015), Con Pocas Palabras (2018) και Night in L' Habana (2020), ο Yoel ετοιμάζει το νέο του δισκογράφημα, στο οποίο θα συμμετάσχουν με τις φωνές και την τέχνη τους πολλοί εκλεκτοί διαχρονικοί του φίλοι και συνεργάτες, Έλληνες και Λατίνοι, στις latin διασκευές γνωστών επιτυχιών τους.
Αναμεσά τους, το ντουέτο του με τον Φοίβο Δεληβοριά «Στο βυθό της άλλης ακτής» (En El Fondo De La Otra Orilla), που εκδόθηκε πρώτο τον Δεκέμβριο του 2020 από την Cobalt Music. Το περιμένουμε με αγωνία!
