Οι κλασικές του σπουδές του δίδαξαν την πειθαρχία που απαιτεί η μουσική, ενώ η τζαζ, η μεγάλη του αγάπη, τον βοήθησε να αναπτύξει έναν ιδιαίτερο, προσωπικό τρόπο σκέψης, δημιουργίας και έκφρασης.
Η ανάγκη του να εκφραστεί με ελληνικό στίχο γεννήθηκε μέσα του τα τελευταία χρόνια. Την τοποθετεί παράλληλα με τη γέννηση της κόρης του. Σήμερα, στα 49, μετά από μια μακριά περίοδο επώδυνων αλλαγών, χρόνια δημιουργίας γι' αυτόν, ο Μάνος Αθανασιάδης αισθάνεται ότι ξεκινάει τώρα.
Τα πρώτα χρόνια
Στο σπίτι οι μουσικόφιλοι γονείς άκουγαν μετά μανίας όπερα αλλά και «Queen». Κι ο Μάνος, γεννημένος μέσα στην κλασική και μεγαλωμένος με τζαζ μουσική, λάτρεψε τον «Μπάλλο» του Διονύση Σαββόπουλου.
Στα δώδεκα ο πατέρας του τον πήγε στο Θέατρο «Διονύσια». Ο Δημήτρης Χορν, στην τελευταία παράσταση του «Αρχιμάστορα Σόλνες» του Ίψεν, τον μάγεψε. Από εκεί ο Μάνος κράτησε το συναίσθημα. Ότι η τέχνη δίνει τα εργαλεία για να εκφράσεις τον ψυχισμό σου.
Η παράσταση αυτή τον έφερε κοντά στο θέατρο, για το οποίο έγραψε τη μουσική στη «Μύτη» του Νικολάι Γκόγκολ. Το θέατρο το αγάπησε, όπως και τη λογοτεχνία, που υπήρχε παντού μέσα στο σπίτι. Διάβασε Μπέκετ, Τσέχοφ, Ντοστογιέφσκι κι ονειρεύτηκε να ντύσει με νότες μια κατάσταση ζωντανή που συμβαίνει στη σκηνή, μπροστά στον θεατή.
Ο Μάνος ξεκίνησε την ενασχόλησή του με το πιάνο σε ηλικία 6 ετών δίπλα στον συνθέτη Γιώργο Κουρουπό. Σπούδασε ανώτερα θεωρητικά (αρμονία - αντίστιξη - ενορχήστρωση) με τον μαέστρο και συνθέτη Γιάννη Ιωαννίδη και φούγκα και σύνθεση με τον Ευάγγελο Κοκκόρη.
Από το 1993 έως το 1997 στο Ωδείο «Φίλιππος Νάκας», με δάσκαλο τον Τάκη Πατερέλη, πήρε μαθήματα αυτοσχεδιασμού από τον πιανίστα και ιδρυτή του ιστορικού γκρουπ των Sphinx Μάρκο Αλεξίου. Στο Μιλάνο το 1999 συνάντησε τον σπουδαίο Ιταλό πιανίστα Enrico Pierranunzi και τον διάσημο Αμερικανό ομότεχνό του Benny Green. Παρακολούθησε σεμινάριο σύνθεσης στη μουσική του 20ού αιώνα, με τον απόντα πια μαέστρο Θόδωρο Αντωνίου, ενώ από το 1996 έως το 2017 δίδαξε τζαζ πιάνο και ανώτερα θεωρητικά στον Νάκα.
Το ατύχημα
Έπαιξε τζαζ στις αρχές του 1997, στο ιστορικό πλέον «Παράφωνο» τζαζ κλαμπ της Ασκληπιού, και αυτό συνεχίστηκε μέχρι τις αρχές του 2005, όταν ο Μάνος είχε ένα πολύ σοβαρό ατύχημα με τη μοτοσυκλέτα στη Βουλιαγμένης, που τον κράτησε εκτός μουσικής για τρία χρόνια.
Τρία δύσκολα χρόνια, με τον πόνο να διώχνει τον ύπνο, να απωθεί την δημιουργικότητα. Χρόνια σκοτεινά, με πολλά χειρουργεία. Η μουσική τον βοήθησε να τα ξεπεράσει κι ο ήλιος ανέτειλε ξανά αποδεικνύοντας πως η ζωή είναι φωτεινή όταν υπάρχει θέληση.
Το 2008 ο συνθέτης, πιανίστας και βοκαλίστας Μάνος Αθανασιάδης επέστρεψε μόνιμα τα Σάββατα ως μέλος του Jazz Express Quartet στο «Τραίνο στο Ρουφ», ενώ τα τελευταία χρόνια εμφανιζόταν εκεί και τις Κυριακές με την sold out παράσταση «One night stand», μόνο με το πιάνο και το μικρόφωνό του.
Από το 2002 ο Μάνος Αθανασιάδης συνεργάστηκε με το Cammer-ton σύνολο και μαζί τους έπαιξε σε φεστιβάλ και συναυλιακούς χώρους όπως το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Τον Σεπτέμβριο του 2007, στο Φεστιβάλ Θρησκευτικής Μουσικής της Πάτμου, παρουσίασε πρώτη φορά στην Ελλάδα τις ενορχηστρώσεις του στα περίφημα «Sacred Concerts» του σπουδαίου bandleader, συνθέτη και πιανίστα της τζαζ Duke Ellington.
Κυκλοφορίες και εκδόσεις
Το 2012 κυκλοφόρησε το «Everybody Swings». Το πρώτο προσωπικό άλμπουμ του Μάνου Αθανασιάδη, με γνωστά jazz standards σε δικές του ενορχηστρώσεις. Τον Δεκέμβριο της ίδιας χρονιάς εκδόθηκε «Το λεξιλόγιο του Jazz πιανίστα», ενώ το 2014 κυκλοφόρησαν τα «Πρελούδια για πιάνο», επίσης από τις εκδόσεις Νάκα. Από το 2017 έως το 2019 ανέλαβε το μοντέρνο τμήμα του ωδείου - κέντρου τεχνών «Ακρόπολις» και τη διετία 2018-2020 ανέλαβε την καλλιτεχνική διεύθυνση του Δημοτικού Ωδείου Δάφνης - Υμηττού.
Το «Everybody Swings» για την Jadeo Music (Ankh) είναι ένα άλμπουμ φωνητικής jazz στο οποίο συμμετέχουν μόνο Έλληνες μουσικοί. Τον leader Αθανασιάδη (πιάνο και φωνή) συντροφεύουν οι Περικλής Τριβόλης στο κοντραμπάσο και Σπύρος Παναγιωτόπουλος στα τύμπανα, ενώ ο Τάκης Πατερέλης (άλτο σαξόφωνο) παίζει ντουέτο με τον Μάνο σε δύο κομμάτια.
Οι συνθέσεις που το απαρτίζουν, πραγματοποιώντας ένα νεανικό όνειρό του, είναι γνωστά και χιλιοτραγουδισμένα τραγούδια των Cole Porter, Irving Berlin, Harold Arlen, Fats Waller κ.ά. Τραγούδια σαν τα “Night & day”, “I’ve got you under my skin”, “Cheek to cheek”, “I’ve got the world on a string”, “Ain’t misbehavin”, “Bye bye blackbird”, που κάποτε δοξάστηκαν από τις μεγαλύτερες τζαζ φωνές.
«Δυϊκός Αριθμός»
Διαβάζοντας λογοτεχνία ήρθε η ανάγκη να γράψει. Παράλληλα με τη μουσική ο Μάνος άρχισε να δοκιμάζει την τύχη του στη στιχουργική και την εξομολογητική ποίηση. Πυρήνας της η γυναίκα και ο έρωτας. Εξ ου και ο «Δυϊκός Αριθμός», τίτλος της πρώτης ποιητικής συλλογής του: δυο πράγματα μαζί, σε μια ενότητα.
Η γέννηση της Ναταλίας, της κόρης του, αποτέλεσε το πιο σημαντικό γεγονός στη ζωή του. Ένας κεραυνοβόλος έρωτας. Ήταν η αιτία που ασχολήθηκε με την τζαζ που «μιλάει ελληνικά». Πάντα ο Μάνος έψαχνε αυτό το «διαφορετικό», μιαν άλλη προσέγγιση στην ελληνική μουσική. Ήθελε, μια μέρα, να μπορέσει να μιλήσει για «διαφορετικότητα» στην κόρη του. Και πώς θα τολμούσε να το κάνει αυτό, αν δεν είχε δώσει το δικό του στίγμα; Το πρώτο βήμα έγινε τον Σεπτέμβριο του 2019 στο «Τραίνο στο Ρουφ», όπου ήδη έπαιζε και τραγουδούσε Σουγιούλ, Αττίκ και Γιαννίδη.
Ένα συννεφιασμένο μεσημεροαπόγευμα, πίνοντας Spritz στο Dolce της Σκουφά και χαζεύοντας τις περαστικές, συνειδητοποίησε ότι ζει στην αθηναϊκή εποχή του «Sex and the City»! Εκεί όπου όλοι γύρω νιώθουν ανικανοποίητοι ψάχνοντας το εφήμερο, το επιφανειακό. Εκεί που οι γυναίκες φέρονται σαν άνδρες και οι άνδρες... το αντίθετο!
Κάτι καλύτερο
«Απόγευμα και βρέχει, Κολωνάκι λερωμένο και με κόσμο τυλιγμένο να χαζεύει ό,τι βρει».
Ήταν η πρώτη φορά που ένας στίχος του γράφτηκε πριν από τη μουσική, πάνω σ' ένα πακέτο τσιγάρα. Γυρίζοντας στο σπίτι, μπροστά στο πιάνο, γεννήθηκε η περιπαιχτική bluesy διάθεση του «Κάτι καλύτερο».
Αυτή η μουσική ταιριάζει στον Μάνο που λατρεύει να ακούει τη μουσική του Dizzy Gillespie και του Charlie Parker. Προτιμά όμως να την ακούει απ' τους άλλους! Η δική του μουσική είναι κάποια φιλικά στην αίσθηση, στη φόρμα και στην αρμονία jazz τραγούδια, με στίχο είτε ερωτικό είτε κοινωνικό.
Κοστουμάκι καρώ, ποσέτ λουλουδένιο, γραβάτα ριγέ και ρεβέρ σηκωμένο
Ατσαλάκωτος σπίτι γυρνάω, σ' όλους γύρω μου χαμογελάω
Δεν με νοιάζει κανείς και κανέναν δεν νοιάζω
Με γυναίκες πολλές συνεχώς διασκεδάζω...
Το «Πορτρέτο του Ντόριαν Γκρέι» μιλάει για την επιφανειακότητα των ανθρώπων, το κυνήγι της «εικόνας», την κενότητα, τη ματαιοδοξία, τον ναρκισσισμό της «κοινωνίας των ανδρών» στους δικούς μας «Μοντέρνους Καιρούς». Κατά τον Μάνο, το πραγματικό ελληνικό τραγούδι δεν είναι αυτό που χαρακτηρίζεται από την ένδεια που βομβαρδίζει τους Έλληνες τα τελευταία 30 χρόνια, που το ένα τραγούδι μοιάζει με όλα τα άλλα.
Έχοντας σπουδάσει μουσική επί 25 χρόνια και έχοντας διδάξει άλλα τόσα, ο Μάνος αισιοδοξεί πως μια μέρα, θ' ανοίξει ένας «άλλος» δρόμος για ν' ασχοληθούν οι μουσικοί με το δημιουργικό ελληνικό τραγούδι.
Στο «Όλα Καλά» αφηγείται μια σχετικά πρόσφατη προσωπική του ιστορία: «Βρήκες τον αρτίστα κι άλλαξες ζωή, και την είδες εναλλακτική». Το «Νανούρισμα της Ναταλίας» γράφτηκε όταν η σχεδόν τετράχρονη σήμερα κόρη του ήρθε στον κόσμο. Είναι η ιστορία ενός μπαμπά που περίμενε το θαύμα της ζωής του.
«Το καλοκαίρι μέσα μου», τα «Μπλουζ του Σαββάτου» και ο «Επίλογος» είναι τραγούδια κάποια ερωτικά, κάποια ενδοσκοπικά, εξομολογητικά, που βρίσκονταν ακόμη στη φάση της τεχνικής επεξεργασίας στο στούντιο Sierra, τις μέρες που τα λέγαμε με το Μάνο.
«Ο έρωτας είναι η κινητήρια δύναμη της ζωής μου. That's why birds do it, bees do it, even educated fleas do it έγραφε ο Cole Porter. Ο έρωτας με αυτό που κάνεις, ο έρωτας με τον άνθρωπό σου». Ο Λειβαδίτης λέει «και όταν δεν πεθαίνει ο ένας για τον άλλον, είμαστε ήδη νεκροί».
«Τι γυρεύεις τέτοια ώρα μες στη νύχτα;»
Με αυτόν τον τίτλο θα κυκλοφορήσει μέσα στο 2021 ο νέος δίσκος του Μάνου Αθανασιάδη, που υπόσχεται «μηδενική πλήξη» στον ακροατή του. Καθώς η παραγωγή πλησιάζει στο τέλος της, του ζήτησα να πει δυο λόγια για τους «συνεργούς» του στην ηχογράφηση.
«Δεν θα είχε βγει αυτό το υπέροχο αποτέλεσμα χωρίς τη συμμετοχή αυτών των μουσικών με την απαράμιλλη εκτελεστική δεινότητα και φαντασία. Τους αναφέρω, για την ιστορία: Δημητρης Τσάκας - άλτο σαξ, Δημήτρης Παπαδόπουλος - τρομπέτα, Δημήτρης Καραγιάννης - τενόρο σαξόφωνο και κλαρινέτο, Δημήτρης Σταρίδας - τρομπόνι, Κωνσταντίνος Στουραΐτης - ηλεκτρική κιθάρα, Κώστας Κωνσταντίνου - κοντραμπάσο και ο Σεραφείμ Μπέλλος στα τύμπανα».
Συν Αθηνά και...
Για να κυκλοφορήσει όμως αυτός ο δίσκος στην «κορωναϊκή» μας εποχή, ο Μάνος μας ζητάει να «βάλουμε ένα χεράκι» μπαίνοντας στο Give and Fund, αναζητώντας το όνομά του και συνεισφέροντας με ένα μικρό ή μεγάλο ποσό. Έτσι το «Τι γυρεύεις τέτοια ώρα μες στη νύχτα;» θα φτάσει στην τελική ηλεκτρονική ή την «υλική» μορφή ενός δίσκου βινυλίου.
