Είχε καύσωνα και πανσέληνο. Μέσα στην ησυχία της νύχτας, την έβγαλε στο μπαλκόνι η φωνή του γέροντα γείτονα που τραγουδούσε μια παλιά αθηναϊκή καντάδα και νοσταλγούσε. Λίγες ημέρες μετά, έφυγε ξαφνικά. Μνήμες σαν κι αυτές στοιχειώνουν τα νεανικά της χρόνια.
Μεγάλωσε σε ένα παλιό αθηναϊκό σπίτι, με την αυλή σκεπασμένη από γιασεμιά, στην Ακαδημία Πλάτωνος, τον παλιό «Μπύθουλα», που τον είπαν έτσι γιατί είναι γούβα. Αστός και διανοούμενος ο καλλιτέχνης στην ψυχή ιατρικός επισκέπτης πατέρας της, φωτογράφιζε κι εμφάνιζε στον σκοτεινό του θάλαμο τοπία και πορτρέτα των δικών του ανθρώπων, με τη Νάσια σταθερό μοντέλο του.
Στο σπίτι ακούγονταν τραγούδια του Χατζιδάκι, του Σαββόπουλου, του Aznavour, του Moustaki, ώσπου ο πατέρας της άφησε πίσω τον ευγενή «ευρωπαϊσμό» του και στράφηκε στην πιο «ανατολική» δική μας λαϊκή μουσική. Δίπλα του είχε την Καίτη, τον έρωτά του, που άφησε τις σπουδές στη Μαιευτική για τον Πέτρο Γκόφα, τον οποίο συνάντησε μια Κυριακή πρωί στη Στοά του Αττάλου, μπροστά στη βιτρίνα με τα αρχαία νομίσματα.
Σε ένα τέτοιο περιβάλλον, μ’ έναν «ροκά» μεγαλύτερο αδερφό, η Νάσια έμαθε αγγλικά ακούγοντας τραγούδια των Beatles. Ζωηρή φύση μεν, μαθήτρια πρώτη στο σχολείο δε, μέχρι που κοντά στο τέλος του Λυκείου κάτι μέσα της σκίρτησε και άρχισε να περνά κάποιες πρώτες σχολικές ώρες στο απέναντι υπόγειο καφενείο, κοιτάζοντας την πόρτα του σχολείου.
Τα βράδια του Σαββάτου τα πέρναγε στις ντισκοτέκ της Αθήνας χορεύοντας με τη μαύρη μουσική («καρέκλες» για τους ροκάδες δηλαδή) και το new wave της εποχής. Η Νάσια τραγουδούσε στο σπίτι ή στον δρόμο, μέχρι που στη Β' Λυκείου έστησε μαζί με συμμαθητές ένα ροκ γκρουπάκι. Scorpions και Cure στο ρεπερτόριό τους. Η πρώτη συναυλία που θυμάται ήταν των Poll, στο θέατρο του Λυκαβηττού, όπου το πλήθος, το πάθος, τα φώτα και ο δυνατός ήχος την εντυπωσίασαν.
Η παλαιοντολογία των ιχθύων
«Προγραμματισμένη» από τις οικογενειακές της καταβολές για καλές πανεπιστημιακές σπουδές, σταματάει το πιάνο και η σχέση της με τη μουσική διακόπτεται για τα αναγκαία διαβάσματα για τις εισαγωγικές. Περνάει στο Γεωλογικό, στη σχολή που είχε επιλέξει, γιατί της άρεσε η Παλαιοντολογία. Δουλεύοντας στις ανασκαφές στο Πικέρμι και στις Σέρρες, ετοιμάζει τη διπλωματική της με στόχο το διδακτορικό στην... «παλαιοντολογία των ιχθύων»!
Και τότε ήρθε η ανατροπή. Το πανεπιστημιακό σύστημα αρχίζει να την απωθεί. Ο έρωτας με έναν Ολλανδό συμφοιτητή τη «σύστησε» με τα ρεμπέτικα. Κιθαρίστας ο Robert, αγόρασε ένα μπουζούκι και τα βράδια έπαιζε στην «Κοτταρού» του Κολωνού, ενώ η Νάσια χτύπαγε τις ζίλιες. Έλεγε και κάνα τραγουδάκι: «Γεννήθηκα για να πονώ», «Κάνε λιγάκι υπομονή», μέχρι τη στιγμή που στη μεγάλη οθόνη είδε το «Mο’ Better Blues» του Spike Lee. Η αυλαία άνοιξε, η μαύρη τραγουδίστρια φορούσε την πιο εντυπωσιακή τουαλέτα, και η απόφαση πάρθηκε...
Το βάπτισμα του πυρός
Ένα βράδυ στο "Diva Jazz Club", δίπλα στο Κάραβελ, άκουσε μία από τις μαύρες ντίβες της τζαζ που συνόδευαν οι Page One. Στο διάλειμμα, η Karen Lopes την πλησίασε: «Τραγουδάς;». "Ναι", απαντά διστακτικά η Νάσια, «ερασιτεχνικά». Και τότε, η αυθόρμητη Αφροαμερικανή την ανεβάζει με το ζόρι στη σκηνή και της ζητάει να την συνοδέψει σε ένα ρυθμικό blues. Η Νάσια έγινε ξεναγός της κι αυτή φεύγοντας της χάρισε ένα βαρύ Real Book. Την «βίβλο» των ανά τον κόσμο τζαζ μουσικών.
Γείτονας στην Ακαδημία Πλάτωνος ήταν ένας άλλος Ολλανδός, ο καλός σαξοφωνίστας της ορχήστρας του Μίκη Θεοδωράκη στις γερμανικές του περιοδείες Peter Massink. Ακούγοντάς την να τραγουδάει ρεμπέτικα, της χτυπάει την πόρτα και της δίνει να ακούσει τη φωνή της Helen Merrill από μια κασέτα: “Don’t Explain”...
Σε δύο εβδομάδες τραγουδούσε μαζί του στο «Παράφωνο». Ήταν ένα πραγματικό βάπτισμα του πυρός. Η Νάσια Γκόφα θα γινόταν τζαζ τραγουδίστρια (κι έχουμε τόσο λίγες στην Ελλάδα).
Ολική αφωνία
Αρχίζει μαθήματα στο «Ωδείο 5/4» και πρόβες με ένα συγκρότημα. Και τότε, ξαφνικά, χάνει τη φωνή της. Έπειτα από μια πολύπλοκη εγχείρηση και επίμονη φωνοθεραπεία, συναντά τη Σοφία. Δασκάλα πολλών τζαζ φωνών, η Σοφία Νοητή τής σύστησε να γραφτεί στο τμήμα τζαζ σπουδών του Ωδείου Athenaeum. Είχε διευθυντή τον Σύλβιο Σύρρο, που τη μύησε στους κώδικες, τη μαγεία της τζαζ.
Για να πληρώσει τις σπουδές της στην τζαζ η Νάσια δούλευε οκτάωρα τα βράδια υπεύθυνη σε ένα καφενείο της Πλάκας, ενώ μελετούσε ολημερίς με την ταλαιπωρημένη μετεγχειρητικά φωνή της. Το πείσμα της νίκησε. Μεταξύ 2000 και 2008 η Νάσια Γκόφα συναναστράφηκε και συνεργάστηκε με κάποιους ήδη τελειόφοιτους μαθητές του Ωδείου: Σπύρος Μάνεσης, Μάνος Θεοδοσάκης, Γιάννης Παπαναστασίου, Κώστας Γιαξόγλου, Μιράντα Βερούλη, Κώστας Βουλτσίδης ανάμεσά τους.
Το πρώτο της τζαζ σχήμα ήταν το Mood Indigo Quartet, με τον Σπύρο Μάνεση στο πιάνο, τον Κώστα Βουλτσίδη στο τενόρο, τον Πέτρο Κλαμπάνη στο μπάσο και τον Ζακ Σαμουήλ στα τύμπανα. Πρώτο live στην Καρδίτσα. Και το ταξίδι ξεκινάει, με όχημα τη γεμάτη ευαισθησία και ψυχή φωνή της.
Ο Οιδίποδας στο Μεγάλο Μήλο
Στη Νέα Υόρκη, τον Σεπτέμβριο του 2019, η Νάσια Γκόφα συμμετείχε στην παράσταση «Oedipus: Sex with mum was blinding», σε σκηνοθεσία της Έλλης Παπακωνσταντίνου και μουσική του Τηλέμαχου Μούσα και της Julia Kent. Η εμπειρία ήταν μαγική. Στο θέατρο BAM Fisher το κοινό είχε την ευκαιρία να δει μια σύγχρονη όπερα με θέμα την ύπαρξη -ή όχι- της ελεύθερης βούλησης του ανθρώπου. Στον ρόλο της Ιοκάστης, λίγο πριν το τέλος της παράστασης, η Νάσια τραγουδούσε μια υπέροχη τζαζ μπαλάντα χορεύοντας αγκαλιά με τον Οιδίποδα και καλώντας τον να «φύγουν στο όνειρο», μακριά από την πραγματικότητα.
Κάποια χρόνια πριν, με τους Happy Dog Project ηχογράφησε το «Dog to the Bone», άλμπουμ όπου ερμήνευε, με το δικό της τζαζ φραζάρισμα, επιτυχίες του Καζαντζίδη και του Μανώλη Χιώτη. Στους «Άσσους του Λούι Σαλβαδόρ», η φωνή της έδενε αρμονικά με τις διασκευές παλιών ρεμπέτικων, ενώ η πρώτη της ηχογράφηση έγινε στον δίσκο «Bossa Nova» των Démodé του Θόδωρου Αναστασίου.
Στους Λάθε Βιώσας με το κοντραμπάσο του Χρυσόστομου Μπουκάλη και την κιθάρα του Δημήτρη Κοροντζή έζησε στιγμές συγκλονιστικές με ακροατές περαστικούς πλανόδιους, άστεγους, συστηματικούς φίλους της τζαζ και συνάδελφους μουσικούς που παρακολουθούσαν με ευλάβεια.
Σημαντικό σταθμό της πορείας της αποτέλεσαν οι Dominant Gypsy Project, που έστησε ο κιθαρίστας και δάσκαλος Γιώργος Κρομμύδας με τις χορδές των αδελφών Γιώργου και Κώστα Πατσιώτη.
Ανάμεσα στις κορυφαίες της συνεργασίες ήταν αυτή με το Spiral Trio των Μάνεση, Γούλιαρη και Γυφτάκη και τα ντουέτα με τον ταλαντούχο κιθαρίστα και συνθέτη Τηλέμαχο Μούσα ή τα τρίο τους με το μουσικό πριόνι του Νίκου Γιούσεφ, που οδήγησαν στην παράσταση του Μεγάρου Μουσικής με τίτλο «Από το Μπαρόκ στην Τζαζ», με το τσέμπαλο του Πάνου Ηλιόπουλου και το κοντραμπάσο του Αλέξανδρου Τράμπα.
"Θα πληρώναμε για να παίξουμε"
Η Νάσια Γκόφα είναι μία από τις πιο «ερωτικές» γυναικείες φωνές που έχουν εμφανιστεί τα τελευταία χρόνια στις μουσικές σκηνές της Αθήνας. Μουσικός με πλούσιο ταλέντο και δυνατότητες πολλές, ερμηνεύει όποιο μουσικό είδος κι αν ασχοληθεί. Από τη μεγάλη της αγάπη, την τζαζ, μέχρι τις άλλες μουσικές που στόχο τους έχουν τον χορό, τη διασκέδαση.
«Η σύγχρονη τζαζ είναι μια διεθνής κοσμοπολίτικη μουσική γλώσσα. Ηχεί όμως διαφορετικά σε κάθε χώρα, ανάλογα με το ταμπεραμέντο των ανθρώπων και την τοπική τους κουλτούρα. Σήμερα, στην ελληνική τζαζ σκηνή, υπάρχουν αξιόλογα μουσικά σύνολα με δεκάδες εξαιρετικούς μουσικούς. Παραμένει όμως μεγάλο πρόβλημα, παρά τις όποιες φωτεινές εξαιρέσεις, η ύπαρξη ελάχιστων άρτιων τεχνικά και αισθητικά χώρων για τις εμφανίσεις τους» μας λέει.
Η δασκάλα της τζαζ
Η Νάσια Γκόφα διδάσκει στο Ωδείο Μουσικής Πράξης και στο Ωδείο Τέχνης Φακανά jazz phrasing και αυτοσχεδιασμό. Η μεγαλύτερη επιθυμία της είναι να συνεχίσει να εμπνέει τους μαθητές της και να τους ωθεί να μην εγκαταλείψουν ποτέ τ’ όνειρό τους.
«Είμαστε τόσο τρελοί με αυτό που κάνουμε, που θα πληρώναμε για να παίξουμε» λέει η Νάσια χαμογελώντας και συνεχίζει: «Ναι, είμαι τρελή για την τζαζ. Αλλά πιο τρελή για τη ζωή».
Φωτογραφίες: Ηλίας Μωραΐτης
