Χωρίς τέλος μοιάζει η κρίση στην ιταλική Αριστερά τα τελευταία δύο χρόνια, μετά την άνοδο της Τζόρτζια Μελόνι στην πρωθυπουργία της χώρας. Μια κρίση που ουσιαστικά ξεκίνησε και έφτασε σε επίπεδο κορύφωσης από το 2018 και με την ήττα σε όλα τα επίπεδα του κεντροαριστερού τότε πρωθυπουργού της Ιταλίας Ματέο Ρέντζι...
Μπορεί πριν από μερικές μέρες στο ιταλικό Κοινοβούλιο ο κυβερνητικός συνασπισμός της Μελόνι να δέχτηκε σύσσωμη επίθεση από την αντιπολίτευση και για πρώτη φορά να αμφισβητήθηκε τόσο έντονα, όμως αυτό δεν αρκεί για να ταράξει ή και να ρίξει το πανίσχυρο, όπως αποδεικνύεται, πολιτικό οικοδόμημα που έχει φτιάξει στην Ιταλία ο πολιτικός μηχανισμός της Μελόνι. Ιδιαίτερα μάλιστα τη στιγμή που η ίδια η ιταλική Αριστερά αντιμετωπίζει ζητήματα ταυτοτικά, ζητήματα οργάνωσης, στελέχωσης, δημοφιλίας, απήχησης, σχεδίου συνεργασιών και, το σημαντικότερο, έλλειψης προσώπου με ηγετικά χαρακτηριστικά, που θα ηγηθεί όλης αυτής της προσπάθειας σε επίπεδο πολιτικής πρότασης και εναλλακτικής και θα φέρει την ιταλική Αριστερά σε θέση ρυθμιστή ή και διακυβέρνησης στο πιο αισιόδοξο σενάριο.
Για την ιταλική προοδευτική παράταξη ξεκινά μια νέα περίοδος προβληματισμού και ανασυγκρότησης μετά το αποτέλεσμα των πέντε δημοψηφισμάτων με τα οποία οι Ιταλοί κλήθηκαν να εκφράσουν τη βούλησή τους την περασμένη Κυριακή και Δευτέρα. Αφορούσαν την ενίσχυση των δικαιωμάτων των εργαζομένων (με κύριο αίτημα την υποχρέωση επαναπρόσληψης όσων απολύονται χωρίς βάσιμη αιτία) και τη δυνατότητα να μπορούν οι ξένοι που ζουν στη χώρα να ζητούν την ιταλική υπηκοότητα έπειτα από πέντε και όχι δέκα χρόνια παραμονής. Όμως, ως γνωστόν, ψήφισε μόνο το 30,6% των εχόντων δικαίωμα και κατά συνέπεια το αποτέλεσμα των δημοψηφισμάτων είναι άκυρο. Για να θεωρούνταν δεσμευτικό, θα έπρεπε να πάει στις κάλπες τουλάχιστον το 50% συν ένας των πολιτών.
Η όλη πρωτοβουλία για απευθείας έκφραση της λαϊκής βούλησης ήταν του κεντροαριστερού συνδικάτου CGIL, του μεγαλύτερου της Ιταλίας, με την υποστήριξη του κεντροαριστερού Δημοκρατικού Κόμματος, των Πέντε Αστέρων και της Ιταλικής Αριστεράς με τους Οικολόγους. Οι δυνάμεις της κυβερνητικής συμμαχίας, αντίθετα, κάλεσαν τους Ιταλούς να επιλέξουν την αποχή. Το κύριο ερώτημα που θέτουν τώρα πολλοί αναλυτές είναι αν πρόκειται για μια ήττα της αντιπολίτευσης ή για μια ευκαιρία που μπορεί να αξιοποιηθεί στο μέλλον.
Η Έλι Σλάιν από το Δημοκρατικό Κόμμα και ο Νικόλα Φρατογιάνι από την Ιταλική Αριστερά θεωρούν πως τα 14 εκατομμύρια ενεργών πολιτών που αποφάσισαν να πάνε στις κάλπες αποτελούν την πολύτιμη βάση στην οποία όλες οι δυνάμεις που μάχονται την ακροδεξιά πρωθυπουργό Τζόρτζια Μελόνι πρέπει να επενδύσουν στο άμεσο μέλλον. Θα έλεγε κανείς ότι η κρίση στην ιταλική Αριστερά είναι ακριβώς η ίδια, με τις ίδιες αιτιάσεις και τα ίδια χαρακτηριστικά που αντιμετωπίζουν και η ευρύτερη Αριστερά με τις προοδευτικές δυνάμεις στην Ελλάδα... Μπορεί να αποτελεί βέβαια στην περίπτωση της Ιταλίας μεγαλύτερο και κεφαλαιώδες ερώτημα πώς η χώρα που γέννησε κάποιες από τις μεγαλύτερες προσωπικότητες της διεθνούς Αριστεράς, όπως ο Αντόνιο Γκράμσι, ο Παλμίρο Τολιάτι, ο Ενρίκο Μπερλινγκουέρ και άλλοι πολλοί, έφτασε σε σημείο το 65% των νεότερων σε ηλικία πολιτών να αγνοούν την ιστορική τους ύπαρξη, ενώ από την άλλη οι ακροδεξιές οργανώσεις στην Ιταλία τα τελευταία τρία χρόνια στις πλατείες, στους δρόμους, στα γήπεδα, μέσα και έξω από αυτά, κάνουν εκδηλώσεις στρατιωτικού τύπου, συγκρούονται με διαδηλωτές, χαιρετούν φασιστικά σε μιλιταριστικές γιορτές μίσους, διοργανώσουν μνημόσυνα τιμής στον τάφο του Μπενίτο Μουσολίνι και άλλα πολλά...
Σε πολιτικό επίπεδο, η απλή συμμαχία των πολιτικών δυνάμεων που αντιτάσσονται στη Δεξιά -χωρίς την επιλογή ενός ισχυρού προσώπου που να μπορεί να λειτουργήσει σαν ισχυρό σημείο αναφοράς- συνήθως δεν φέρνει αποτέλεσμα. Πέρα από το αν θα πρόκειται πάλι για έναν πολιτικό με κεντρώες καταβολές ή για μια προσωπικότητα της Αριστεράς, το θέμα είναι ότι έως τώρα δεν φαίνεται να υπάρχει κάτι πολύ σημαντικό στον ορίζοντα. Τόσο η γραμματέας των «δημοκρατικών» Έλι Σλάιν όσο και ο πρόεδρος των «πεντάστερων» Τζουζέπε Κόντε δεν δείχνουν να διαθέτουν τα κατάλληλα ηγετικά χαρακτηριστικά.
Η Αριστερά στην Ιταλία και οι προοδευτικές δυνάμεις στη χώρα πρέπει να ξυπνήσουν σύντομα σε όλα τα επίπεδα, καθώς το φάντασμα της δεκαετίας του 1920 φαίνεται να βρίσκει ξανά τις νεκραναστάσεις του και η Ιστορία έχει δείξει πού οδηγεί όλο αυτό...
