«Δεν αφήνουμε μόνους τους Παλαιστίνιους αδερφούς μας, όπως δεν αφήσαμε εδώ και 13 χρόνια τη Συρία. Όπως αποδείχθηκε ότι είχαμε δίκιο στη Συρία, παρά την κριτική από το εσωτερικό και το εξωτερικό, η Ιστορία θα μας δικαιώσει και στην υπόθεση της Γάζας, δεν έχουμε την παραμικρή αμφιβολία γι’ αυτό». Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δεν χάνει ευκαιρία να επαίρεται για τη «δικαίωση» της στρατηγικής του στη Συρία, όπως έκανε και στην πρώτη του ομιλία για το νέο έτος σε εκδήλωση στο συνεδριακό κέντρο Halic, προχωρώντας και σε έναν μικρό απολογισμό των δράσεων για το 2024, με τη «νίκη» στη Συρία να βρίσκεται σε περίοπτη θέση.
Η παρουσία του Αλ Γκολάνι και της παρέας της Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ (HTS) στη Δαμασκό και η προνομιακή σχέση των «καλών τζιχαντιστών» με την Άγκυρα προδιαγράφουν μια σειρά ωφελειών για τον Ερντογάν. Ιδίως από τη στιγμή που η προσωρινή ηγεσία του μετανοημένου ισλαμιστή δεν θα είναι και τόσο… προσωρινή. Σύμφωνα με όσα διακήρυξε πρόσφατα ο νέος ισχυρός άνδρας της πολύπαθης χώρας, προκαλώντας μάλιστα και την αντίδραση της συριακής αντιπολίτευσης, η αποκατάσταση στο εσωτερικό της Συρίας, η δημιουργία συνταγματικών κανόνων και η δυνατότητα διενέργειας εκλογών θα πάρουν αρκετά χρόνια, ακόμα και μια τετραετία! Πολύς χρόνος για να πετύχει η Τουρκία όσα επιθυμεί και να βάλει για τα καλά «πόδι» στη Συρία, εξυπηρετώντας παράλληλα και τους άλλους σκοπούς της.
Προστάτης όλων των μουσουλμάνων
Πολλοί από τους στόχους της Τουρκίας «δουλεύονται» στο παρασκήνιο μέσω των διαύλων επικοινωνίας με το νέο καθεστώς, κάποιοι άλλοι, ωστόσο, διατυπώνονται δημόσια από τον ίδιο τον Ερντογάν και το περιβάλλον του. Κι αυτοί έχουν να κάνουν με την επίδειξη ισχύος της Τουρκίας στον μουσουλμανικό κόσμο και την προώθηση του αφηγήματος του «προστάτη του Ισλάμ».
Μόλις την Πρωτοχρονιά διοργανώθηκε ένα μεγάλο συλλαλητήριο στην Κωνσταντινούπολη, υπό τη σκέπη του προεδρικού συστήματος και με κεντρικό πρόσωπο τον Μπιλάλ Ερντογάν, γιο του «σουλτάνου». Μπροστά σε δεκάδες χιλιάδες Τούρκους που φώναζαν συνθήματα κατά του Ισραήλ ο υιός Ερντογάν έδειξε τον δρόμο, συνδέοντας την Αγια-Σοφιά, τις πρόσφατες εξελίξεις στη Συρία και το δράμα του παλαιστινιακού λαού. «Όπως απελευθερώθηκε από τις αλυσίδες της η Αγια-Σοφιά, όπως σώθηκε το τέμενος των Ομεϊάδων από έναν δικτάτορα με αιματοβαμμένα χέρια, έτσι θα ανατείλει ο ήλιος της δικαιοσύνης και της ελευθερίας πάνω από την Παλαιστίνη, έτσι θα απελευθερωθεί και το Αλ Ακσά» είπε, αναφερόμενος στο ομώνυμο τέμενος που βρίσκεται στην Ιερουσαλήμ και θεωρείται ιερός χώρος για όλους τους μουσουλμάνους. Συνέχεια σε όσα είπε το τέκνο του έδωσε ο Τούρκος Πρόεδρος δυο ημέρες αργότερα, απαριθμώντας στην ομιλία του στο συνεδριακό κέντρο στην Κωνσταντινούπολη όσα έχει κάνει υπέρ των Παλαιστινίων, τη διακοπή των εμπορικών συναλλαγών με το Ισραήλ και τις διπλωματικές ενέργειες για τη διεθνοποίηση του ζητήματος της αναγνώρισης παλαιστινιακού κράτους.
Η ανοικοδόμηση, τα ενεργειακά οφέλη και το πρόβλημα
Κι αν αυτά που αφορούν την ηγετική θέση της Τουρκίας στον dar al-Islam λέγονται μεγαλοφώνως και θορυβωδώς, αυτά που σχετίζονται με τα οικονομικά οφέλη της σχεδιάζονται προσεκτικά και ως ένα σημείο αθόρυβα. Έτσι, για παράδειγμα, η διεθνής κοινότητα έχει ακούσει τον Αλ Γκολάνι να λέει πως η Τουρκία θα έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στην ανοικοδόμηση της Συρίας και ότι θα συναφθούν άμεσα εμπορικές συμφωνίες ανάμεσα στη Δαμασκό και στην Άγκυρα. «Εμπιστευόμαστε ότι η Τουρκία θα μεταφέρει την εμπειρία της για την οικονομική ανάπτυξη της Συρίας και θα μοιραστούμε τις κοινές μας στιγμές με αγάπη και ειλικρίνεια, και αυτή η νίκη δεν είναι μόνο νίκη του συριακού λαού, αλλά και του τουρκικού λαού» ήταν το μήνυμα του de facto ηγέτη της Συρίας στη μετά Άσαντ εποχή. Γνωρίζει, επίσης, διά χειλιών του υπουργού Ενέργειας Αλπαρσλάν Μπαϊρακτάρ, πως η Τουρκία θα προσφέρει ηλεκτρικό ρεύμα στη Συρία και θα τη βοηθήσει σε έργα υποδομής για την ενέργεια. Οι λεπτομέρειες σε όλα αυτά δεν έχουν δημοσιοποιηθεί, κάτι που είναι απαραίτητο αν ληφθεί υπόψη πως το μεγαλύτερο μέρος της ανοικοδόμησης στη χώρα θα γίνει με διεθνή κεφάλαια και πακέτα βοήθειας από τον ΟΗΕ, τις ΗΠΑ και την Ευρώπη. Μεταξύ αυτών που είπε, ο Αλπαρσλάν Μπαϊρακτάρ αναφέρθηκε και στη δυνατότητα συνεργασίας με το καθεστώς της Δαμασκού για την αξιοποίηση των κοιτασμάτων της χώρας σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Ο στόχος είναι σαφής, να βάλει η Τουρκία «χέρι» στις πλουτοπαραγωγικές πηγές της χώρας. Ήδη προετοιμάζει το έδαφος πιέζοντας για την πλήρη άρση των διεθνών κυρώσεων σε βάρος της Συρίας. Υπάρχει, ωστόσο, ένα πρόβλημα: οι Κούρδοι, οι οποίοι «κάθονται» πάνω στο πετρέλαιο της Βορειοανατολικής Συρίας. Και ο Ερντογάν απειλεί πως «αν οι τρομοκράτες του ΡΚΚ στη Συρία δεν παραδώσουν τα όπλα τους, τότε θα τα πάρουν μαζί τους στους τάφους τους».
Υπάρχει, όμως, και το μεγαλεπήβολο σχέδιο της Άγκυρας που αφορά την κατασκευή ενός νέου αγωγού Συρίας-Τουρκίας που θα ενώνεται με αυτόν της Τουρκίας και του Ιράκ, αλλά και τη δημιουργία ενός μεγάλου μεσανατολικού εμπορικού δρόμου (οδικού και σιδηροδρομικού δικτύου) που θα ενώνει τις χώρες του Κόλπου με την Τουρκία. «Υπάρχουν πολλά θέματα, όπως η δημιουργία πετρελαϊκού αγωγού από τη Συρία ως την Τουρκία, που πρέπει να ωριμάσουν» αρκέστηκε να πει ο Μπαϊρακτάρ, δείχνοντας ως ένα σημείο τις προθέσεις της χώρας του, αλλά κρύβοντας τα περισσότερα. Έτσι κι αλλιώς, εκτός των Κούρδων υπάρχουν κι άλλοι εχθροί στη γειτονιά.
