Το Συνέδριο περισσότερο θα πρέπει να αποκαταστήσει τη διαρρηγμένη συναισθηματική ενότητα, παρά θα μπορέσει να δώσει μεγάλες απαντήσεις. Εξάλλου ο χώρος πάσχει από ιδεολογικές ασυνέχειες και αντιφάσεις, στοιχείο που δύσκολα λύνεται στην παρούσα ανασφαλή φάση. Οι μεγάλες απαντήσεις, άλλωστε, δεν δίδονται σε φόρα επικρατειών και εσωκομματικού ανταγωνισμού, όπως είναι τα συνέδρια, αλλά μάλλον στοιχειοθετούνται σε «γιάφκες» σκέψης, στα ινστιτούτα, σε ανοιχτά (για πολλούς, ίσως βαρετά ή περιττά) διανοητικά εργαστήρια.
Στον χώρο υπάρχει η πρώτη πνευματική ύλη, αλλά «χάνεται στη μετάφραση» των αντιδικιών και της αγωνίας πολλών για καριέρα. Τέλος πάντων, γνωρίζουμε όλοι ότι χρειάζεται μια γενική επανασύνταξη. Να μην χαθεί η επαφή με αυτούς που έφυγαν, με αυτούς που πάγωσαν, που είναι και δεν είναι μέσα, με αυτούς που απογοητεύονται, με αυτούς που είναι εκνευρισμένοι με τους ποικίλους καριερισμούς, κυρίως να μην χαθεί η επαφή με αυτούς που μετεωρίζονται. Που εναλλάσσονται μέσα τους η ελπίδα και η θλίψη. Και φυσικά, χρειάζεται να εξατμισθεί το χυμένο δηλητήριο.
Ο ΣΥΡΙΖΑ ως φαινόμενο είχε και κάποια πρωτότυπα χαρακτηριστικά, κάπως πειρατικού τύπου. Φτιάχτηκε στο φτερό. Συνέλαβε τη στιγμή, έχοντας υψηλή αίσθηση του χρόνου. Μπορεί να είχε τα κουσούρια της βιασύνης και των αντιφάσεων, αλλά είχε ορμή. Και τη στιγμή που τη διατύπωσε, που εξέφρασε αυτή την ορμή, λειτούργησε ως παράγοντας εξισορρόπησης της παραλυμένης πολιτικής σκηνής. Το περίεργο κράμα-κόμμα ενείχε τα κληροδοτήματα και τα ελαττώματα του χώρου μιας πιο σύνθετης εκδοχής της Ανανεωτικής Αριστεράς, όπως επίσης εμπεριείχε τα τραύματα της σκληρής αναδιανομής μεταξύ ΚΚΕ και Ανανεωτικής Αριστεράς στην τελευταία φάση του ενιαίου Συνασπισμού, αλλά έπρεπε να λύσει και ζητήματα της μικροκλίμακας: π.χ., το σύνδρομο της παρεξηγημένης και αναξιοποίητης μεγαλοφυΐας (κουσούρι πολλών παλιών αριστερών), το ανυποχώρητο συντροφικό ενδομίσος. Ακόμα έπρεπε να διαχειρίζεται την ανασφάλεια της κοινοβουλευτικής επιβίωσης και φυσικά τον εμπειρισμό, που ήταν το διάδοχο σχήμα μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης και την απάλειψη του διεθνούς στεγάστρου, το οποίο, εκτός των άλλων, λειτουργούσε και ως ιδεολογικό υποκατάστατο.
Αυτή η πυκνή και αντιφατική ύλη, που ίσως μάλιστα συνέστηνε μια βαθιά μεταδικτατορική αμηχανία του ακαταδίωκτου και νόμιμου πλέον αριστερού κόμματος, έδινε μια ρηχή συνοχή, συχνά όμως οδηγούσε σε διασπάσεις και νέες αποσκιρτήσεις και πάλι διαιρέσεις. Μια διαρκώς κλασματική κατάσταση, μια πολιτική αμοιβάδα. Και όσο περισσότερο απομακρυνόταν η Αριστερά από το βιωματικό υπόστρωμα της παρανομίας, της δίωξης και του συνεπακόλουθου ψυχικού δεσίματος, όσο περισσότερο εκκοσμικευόταν μέσα σε μια νομιμοποιητική και θεσμικά ασφαλή συνθήκη, τόσο θεωρούσε καθήκον της να διασπάται. Ασυμπλήρωτος κύκλος.
Σήμερα έχει προστεθεί το κοκτέιλ της κυβερνητικής φαντασίωσης που έσβησε απότομα. Και αυτό που απελευθέρωσε το βίαιο σβήσιμο της φλόγας (και των φουσκωμένων φιλοδοξιών) είναι μια μορφή κλιματικής «αλλαξοκαιριάς». Μια διαρκής αλλαγή επικοινωνιακού προτύπου, μια ιδεολογική και θεωρησιακή αμφιθυμία, μια διαπροσωπική κλειστότητα και υπερεπιφύλαξη. Αγαπητοί φίλοι και συνοδοιπόροι που έφυγαν, πολύτιμοι πόροι που εξακολουθούν να διαρρέουν (συνήθως αδρανοποιούμενοι) και συγχρόνως μια ατίθαση επιθυμία για υπερβάσεις και αλλαγή. Ας εξασφαλίσει το Συνέδριο μια κατάσταση ενεργής συνομιλίας και ευχαριστημένοι να είμαστε. Είναι ίσως η πρώτη φορά που το προεδρείο δεν θα πρέπει να εκπροσωπεί απλώς τις τάσεις, αλλά να είναι ένας ουσιώδης ενοποιητικός και δημοκρατικός μηχανισμός.
