Ενας χρόνος ΑΥΓΗ. Με ένα πανηγυρικό οκτασέλιδο φύλλο, η εφημερίδα μας γιορτάζει το κλείσιμο του πρώτου χρόνου λειτουργίας της. Ο διευθυντής της Βασίλης Εφραιμίδης σε εκτενές πρωτοσέλιδο άρθρο αναφέρει τους βασικούς στόχους της εφημερίδας όπως είχαν διατυπωθεί κατά την ίδρυσή της και επικαιροποιήθηκαν κατά τον πρώτο χρόνο της διαδρομής της: «Στον Λαό εναπόκειται να δυναμώση τον εκφραστή των συμφερόντων του, τον υπερασπιστή των δικαίων του. Η ΑΥΓΗ αγωνίσθηκε, αγωνίζεται και θα αγωνισθή για Ο,ΤΙ ΘΕΛΕΙ Ο ΛΑΟΣ».
Ο Ρίτσος στην ΑΥΓΗ
ΣΤΗ ΔΕΥΤΕΡΗ ΣΕΛΙΔΑ του επετειακού φύλλου δημοσιεύεται για πρώτη φορά και το διάσημο αντιπολεμικό ποίημα «Ειρήνη» του Γιάννη Ρίτσου.
Υπό τον φόβο των προσφύγων
ΣΤΑ ΕΣΩΤΕΡΙΚΑ νέα κυριαρχεί η κριτική προς τις ενέργειες της κυβέρνησης μετά το σεισμικό μπαράζ που προκάλεσε τρομακτικές καταστροφές στα Επτάνησα.
Όπως είχαμε σημειώσει και την προηγούμενη εβδομάδα, αλγεινή εντύπωση προκαλεί η απαγόρευση μετακινήσεων (!) των σεισμοπαθών. Φοβούμενη προσφυγικό κύμα προς την Πάτρα και την Αθήνα, η κυβέρνηση όχι μόνο απαγόρευσε στα θύματα των σεισμών να μετακινηθούν προς πιο ασφαλείς περιοχές, αλλά δέσμευσε και μεγάλες δυνάμεις του Πολεμικού Ναυτικού στην επιτήρηση του μέτρου. Το αποτέλεσμα ήταν η ανθρωπιστική βοήθεια να φτάνει με χαρακτηριστική καθυστέρηση στις πληγείσες περιοχές.
Η «φυγάδευση» Πλουμπίδη
«ΦΥΣΙΚΑ, Η ΑΣΦΑΛΕΙΑ δεν μπορούσε να παραδεχθή ανοικτά ότι ο Πλουμπίδης ήταν πράκτοράς της, γι’ αυτό αναγκάσθηκε να κάνη τη δίκη. Μα και εδώ γελάσθηκε. Η δίκη ξεσκέπασε ακόμα περισσότερο τον Πλουμπίδη». Σ’ αυτό το απόσπασμα βλέπουμε πώς το ΚΚΕ προετοιμάζει τη γραμμή του ενόψει της εκτέλεσης του Πλουμπίδη.
Στο προφανές ερώτημα, αφού ο Πλουμπίδης ήταν χαφιές, γιατί τον καταδίκασαν σε θάνατο και θα τον εκτελέσουν, η Κομματική Οργάνωση Αθήνας απαντά ότι δεν θα τον εκτελέσουν, αλλά θα τον… φυγαδεύσουν, όπως και τον Νίκο Βαβούδη. Με τα ίδια ακριβώς λόγια που θα χρησιμοποιηθούν έναν χρόνο μετά για τον Πλουμπίδη, ο Βαβούδης καταγγέλλεται πως όχι μόνο δεν πέθανε, αλλά έχει μετακομίσει «στην Αμερική, όπου ζη και εισπράττει τα αργύρια της προδοσίας του».
Στην πραγματικότητα, ο Νίκος Βαβούδης, μαχητής των Διεθνών Ταξιαρχιών στον Ισπανικό Εμφύλιο, μετέπειτα στον ΕΛΑΣ και ασυρματιστής του ΚΚΕ κατά τον εμφύλιο πόλεμο, είχε αυτοκτονήσει το 1951, αφού πρώτα κατέστρεψε ασυρμάτους και έγγραφα προκειμένου να μην πέσουν στα χέρια των Αρχών.
Χυδαιολογίες
ΤΟΝ ΑΥΓΟΥΣΤΟ ΤΟΥ 1953 έλαβε χώρα η δίκη του Νίκου Πλουμπίδη, στην οποία καταδικάστηκε σε θάνατο. Ο Πλουμπίδης εκτελέστηκε έναν χρόνο αργότερα, τον Αύγουστο του 1954.
Η ΑΥΓΗ δεν φιλοξενεί πρωτογενές σχόλιο. Αναδημοσιεύει όμως καθημερινά τις χυδαιολογίες του ραδιοσταθμού Ελεύθερης Ελλάδας, όπου ο Πλουμπίδης χαρακτηρίζεται ως «προβοκάτορας», «χαφιές» και «υπεύθυνος για την εκτέλεση του Μπελογιάννη».
«Φιλειρηνικοί» εξοπλισμοί
ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ της φιλειρηνικής πολιτικής της ΕΣΣΔ ανακοινώθηκε και επισήμως η «πρώτη στον κόσμο» δοκιμή θερμοπυρηνικού όπλου, της λεγόμενης «υδρογονοβόμβας». Στην πραγματικότητα, οι ΗΠΑ είχαν προχωρήσει σε δοκιμές θερμοπυρηνικών όπλων ήδη από τον Νοέμβριο του 1952.
Η ισχύς των δεύτερης γενιάς πυρηνικών βομβών ήταν δεκάδες φορές μεγαλύτερη από αυτών που έπληξαν Χιροσίμα και Ναγκασάκι το 1945. Εν μέσω Ψυχρού Πολέμου, οι φωνές που υψώνονταν κατά της περαιτέρω ανάπτυξης όπλων μαζικής καταστροφής (όπως, για παράδειγμα, του «πατέρα της ατομικής βόμβας» Τζούλιους Οπενχάιμερ) έμοιαζαν να ανήκουν σε βοώντες εν τη ερήμω.
Υπερατλαντικός δάκτυλος
ΣΤΙΣ 19 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ, η CIA και οι φιλομοναρχικές δυνάμεις του Ιράν ανατρέπουν με πραξικόπημα τον δημοκρατικά εκλεγμένο πρωθυπουργό Μοχάμεντ Μοσαντέκ.
Το πραξικόπημα επανέφερε τον σάχη της Περσίας και ακύρωσε τη σχεδιαζόμενη εθνικοποίηση των πετρελαϊκών εγκαταστάσεων του Ιράν. Ο απολογισμός του πραξικοπήματος ήταν περίπου 300 νεκροί, μεταξύ των οποίων και ο υπουργός Εξωτερικών.
Ο πρωθυπουργός Μοσαντέκ καταδικάστηκε για εσχάτη προδοσία και έζησε σε κατ’ οίκον περιορισμό έως τον θάνατό του. Το καθεστώς του σάχη κυβέρνησε με σιδηρά πυγμή για άλλα 26 χρόνια, μέχρι την οριστική του ανατροπή από την Ιρανική Επανάσταση του 1979. Ο Τύπος των ΗΠΑ δεν έκρυψε τη χαρά του για τις εξελίξεις. Όπως αποδείχθηκε από τα έγγραφα της CIA που αποχαρακτηρίστηκαν το 2013, το επιχείρημα περί «αποτροπής της κομμουνιστικής κυριαρχίας στο Ιράν» ήταν απλώς το πρόσχημα για την ανατροπή της κυβέρνησης Μοσαντέκ. Το πρόβλημα των Άγγλων και των Αμερικανών συμμάχων τους ήταν η διαφαινόμενη εθνικοποίηση των πετρελαϊκών εγκαταστάσεων, οι οποίες ανήκαν στην Αγγλοϊρανική Πετρελαϊκή Εταιρεία, τη γνωστή σε όλους μας σήμερα ως BP.
