Και να που φτάσαμε εκ νέου σε μια στιγμή μεγάλων αποφάσεων. Μετά από τριάμισι χρόνια της χειρότερης διακυβέρνησης της Μεταπολίτευσης, βρισκόμαστε ξανά (περισσότερο ή λιγότερο) κοντά σε εκλογές. Και λοιπόν;
Σε μια μεγάλη μερίδα της κοινωνίας, ειδικά των κατηγοριών εκείνων που πλήρωσαν το μεγαλύτερο μέρος της πολυετούς «κανονικοποιημένης κρίσης», η συμμετοχή σε αυτές φαντάζει από κάτι αδιάφορο, ως κάτι αναγκαίο μεν, αλλά όχι μοχλό ριζικής πολιτικής αλλαγής. Και θα ήταν αφελές να πούμε πως αυτό είναι εντελώς αδικαιολόγητο. Άλλωστε μια ολόκληρη γενιά βίωσε τη διαρκή υποβάθμισή της, από Μνημόνια που όλο «κανείς δεν τα ήθελε» και όλο εφαρμόζονταν σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, μέχρι τη μεταμνημονιακή εποχή, που με την επικράτηση της Νέας Δημοκρατίας τον Ιούλιο του 2019 μετατράπηκε σε εφιάλτη χειρότερο των Μνημονίων για την τεράστια πλειονότητα των νέων εργαζομένων.
Αρα όσοι/ες απαξιώνουν τις εκλογές έχουν κι ένα δίκιο; Απολύτως όχι! Αν μη τι άλλο, είναι βασικό να κατανοήσουμε πως ο βασικός μοχλός νομιμοποίησης που έχουν οι σημερινοί κυβερνώντες αντλείται μέσα από την εκλογική τους νίκη. Φανταστείτε, λοιπόν, την επόμενη μέρα στο σενάριο της εκλογικής νίκης της Ν.Δ.. Θα μας πουν πως ο λαός δεν ενδιαφέρθηκε για τα σκάνδαλα, τους 33.000 και πλέον νεκρούς από Covid και μη Covid αιτίες σε ένα αποσαθρωμένο σύστημα Υγείας, τις συγκαλύψεις μαστροπών και βιαστών, την επαναφορά εργασιακών σχέσεων τύπου μαφίας, τη χρήση των χρημάτων του Ταμείου Ανάκαμψης για την πλήρη μετατροπή της οικονομίας σε ένα απέραντο πεδίο βραχυπρόθεσμου κέρδους για κρατικοδίαιτους δήθεν επιχειρηματίες. Θα μας πουν πως «ο λαός επέλεξε» άλλα τέσσερα χρόνια καταστολής, αστυνομίας παντού, με ασφάλεια πουθενά, άλλα τέσσερα χρόνια διασυρμού της χώρας στο εξωτερικό από την ανελευθερία του Τύπου μέχρι την γελοία και επικίνδυνη εξωτερική πολιτική.
Αυτά, λοιπόν, καταλαβαίνουμε πως πρέπει να αποφευχθούν. Είναι ο μοναδικός λόγος αυτός για να ψηφίσουμε; Και πάλι όχι! Μπορεί η απογοήτευση να έχει δικαίως κυριαρχήσει όταν μια αντιπολίτευση φαντάζει ενίοτε αδύναμη απέναντι σε ένα σύστημα με ιδεολογική ηγεμονία και μιντιακή υπεροπλία. Αυτό δεν σημαίνει, όμως, πως η όποια κριτική στις επιλογές της συνεπάγεται και πλήρη απόρριψη της προοπτικής που μπορεί να δώσει μια εναλλακτική διακυβέρνηση. Κι αυτό για δύο βασικούς λόγους:
Πρώτον, όποια προοπτική προοδευτικής διακυβέρνησης δεν κρίνεται μονάχα από τις προθέσεις ή την εκφώνηση των κομμάτων που την απαρτίζουν. Κρίνεται και από την πίεση που είναι σε θέση να ασκήσουν οι οργανωμένες κινηματικές και ευρύτερα κοινωνικές δυνάμεις για να πετύχουν τους στόχους τους. Επομένως, εκτός από τη σαφή νίκη του ΣΥΡΙΖΑ στις ερχόμενες εκλογές, ως το μοναδικό κόμμα που ενστερνίζεται ρεαλιστικούς και αναγκαίους στόχους κοινωνικής επιβίωσης της γενιάς μας, χρειάζεται να έχουμε στον νου μας πως μια ήττα της Ν.Δ. θα ανοίξει τον δρόμο για μια δημοκρατική αναγέννηση των κινημάτων διεκδίκησης, τα οποία, εκτός από το να διαμαρτύρονται, θα έχουν και μια πραγματική ευκαιρία να πετυχαίνουν τους στόχους τους.
Δεύτερον, είναι σημαντικό να μην ξεχνάμε την ιστορία της διεκδίκησης του δικαιώματος της ψήφου. Ενός δικαιώματος που κερδήθηκε με αιματηρούς αγώνες απέναντι στους τότε εκφραστές του συστήματος. Ενός δικαιώματος που κερδήθηκε από κινηματικές διαδικασίες, οι οποίες δεν είχαν ως σκοπό να δημιουργήσουν μια κοινωνία που είναι «ελεύθερη να αποφασίζει» κάθε τέσσερα χρόνια, ούτε όμως θεωρούσαν κάποιου τύπου σπίλωμα, χάσιμο χρόνου ή ηθική κατάπτωση το να κερδίσουν ακόμη ένα βήμα προς τον κόσμο που οραματίζονταν. Έτσι κι εμείς πρέπει να βλέπουμε σήμερα τις εκλογές: σαν ένα εργαλείο για την καλυτέρευση των ζωών μας. Η συμμετοχή σε αυτές ούτε θα μας σώσει από μόνη της ούτε θα μας στιγματίσει ως «συνενόχους» ενός πολιτικού συστήματος σε παρακμή. Εξάλλου και τα δύο αυτά κρίνονται τόσο πριν όσο και μετά το στήσιμο της όποιας κάλπης.
Φτάνουμε, λοιπόν, στο ερώτημα του τίτλου. Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι αναγκαίο να κερδίσει τις εκλογές, όχι επειδή θα «σώσει» την κοινωνία, αλλά επειδή χωρίς μια προοδευτική πολιτική διέξοδο η κοινωνία δεν έχει ελπίδα. Ο ΣΥΡΙΖΑ θα κερδίσει τις εκλογές επειδή θα εμπιστευτεί ξανά τη γενιά που τον ανέδειξε σε κυρίαρχη πολιτική δύναμη το 2012 και κυβέρνηση (δύο φορές μάλιστα) το 2015. Την πιο σκληρά εργαζόμενη γενιά των πολλαπλών κρίσεων, η οποία, όσο και να έχει αποσυρθεί μέσα στη συλλογική της απόγνωση που άλλοι δημιούργησαν γι’ αυτήν, έχει ξανά την ευκαιρία να ελπίσει.
Ο Άρης Σπουρδαλάκης είναι υποψήφιος διδάκτορας στο πανεπιστήμιο του Τορόντο και μέλος της Νεολαίας ΣΥΡΙΖΑ
