Έναν Ποινικό Κώδικα βασισμένο στην αίσθηση δικαίου της τηλεόρασης, αντιτιθέμενο προς όλες τις δημοκρατικές τάσεις για το δίκαιο και στηριγμένο στο δόγμα της μηδενικής ανοχής, που εισήγαγε η αμερικανική Ακροδεξιά κατά τη δεκαετία του 1990, κατέθεσε χθες στη Βουλή η κυβέρνηση - η δεύτερη αλλαγή Ποινικού Κώδικα από το 2019 που ανέλαβε καθήκοντα.
Ο νέος Ποινικός Κώδικας δεν παρακολουθεί πουθενά τις διεθνείς εξελίξεις στα δικαιϊκά συστήματα και εξαντλείται σε μια οριζόντια αυστηροποίηση των ποινών, αύξηση του χρόνου έκτισης ποινής και περιορισμού των δικαιωμάτων στη χορήγηση αναστολής όσων καταδικάζονται, σε μια νομική καρικατούρα η οποία αναπαράγει τα χωροφυλακίστικα στερεότυπα «του νόμου και της τάξης».
Οι βασικές αλλαγές στον Ποινικό Κώδικα αφορούν τα εξής:
1. Αυστηροποίηση των ποινών στα κακουργήματα και κατάργηση της διάζευξης (ισόβια ή πολυετής κάθειρξη) στις ανθρωποκτονίες, δηλαδή ουσιαστικά οριζόντια κατάργηση των ελαφρυντικών.
2. Αύξηση του κατώτατου χρόνου έκτισης ποινής στους καταδικασμένους σε ισόβια από τα 16 στα 18 χρόνια και του ελάχιστου χρόνου έκτισης γενικά από τα 2/5 στα 3/5.
3. Περιορισμό του δικαιώματος της υφ’ όρων απόλυσης κρατουμένων και στην άμεση επαναφορά τους στις φυλακές, ακόμα και με απλή άσκηση δίωξης για πλημμέλημα εναντίον τους.
4. Μετατροπή σε κακούργημα αδικημάτων όπως ο εμπρησμός ή η πρόκληση μόνιμης αναπηρίας από βαριά σκοπούμενη σωματική βλάβη (σαφής αναφορά στην πρόσφατη ιστορία με το βιτριόλι)
5. Προτεραιοποίηση της ανάκρισης σε εγκλήματα κατά της γενετήσιας ελευθερίας.
Πουθενά στο νομοσχέδιο δεν αναφέρεται ο όρος γυναικοκτονία.
Άστοχες και χονδροειδείς αλλαγές
Εξαιρετικά επιθετική απέναντι στο υπουργείο Δικαιοσύνης και τις αλλαγές στον Ποινικό Κώδικα που περιλαμβάνονται στο νομοσχέδιο εμφανίστηκε η Ένωση Ελλήνων Ποινικολόγων (ΕΕΠ) - η οποία θεωρείται εξαιρετικά μετριοπαθής στις απόψεις της. Η ΕΕΠ σχολιάζει ότι «το τμήμα του νομοσχεδίου που αφορά τον Ποινικό Κώδικα είναι, συνολικώς αποτιμώμενο, δογματικώς προβληματικό και εγκληματοπολιτικώς άστοχο». Προσθέτει δε ότι «εν ονόματι της 'ασφάλειας’ των πολιτών επιχειρούνται αποσπασματικές παρεμβάσεις τόσο στο Γενικό Μέρος όσο και στο Ειδικό Μέρος του Π.Κ., οι οποίες διασπούν την συνοχή του Π.Κ., αποσυντονίζουν τις ρυθμίσεις του και υπονομεύουν τον εξορθολογισμό και εκσυγχρονισμό του συστήματος των κυρώσεων που επέφερε ο ισχύων Π.Κ.».
Η Ένωση Ποινικολόγων αναφέρει επίσης ότι «προτείνονται συστηματικώς άστοχες έως χονδροειδείς αλλαγές σε βασικές διατάξεις του Π.Κ. με σκοπό την -αναγορευόμενη σε καθοδηγητική αρχή- 'αυστηροποίηση’ των ποινών και του τρόπου έκτισής τους», ενώ τονίζει ότι ορισμένες διατάξεις είναι εμφανώς επηρεασμένες από πρόσφατες φυσικές καταστροφές και «θεαματικές υποθέσεις τις επικαιρότητας» δίνοντας την αίσθηση ότι «ο ποινικός νομοθέτης [...] υποτάσσεται σε εφήμερες 'ανάγκες’ ικανοποίησης του -απροσδιορίστου περιεχομένου- 'περί δικαίου αισθήματος’ με την επίδειξη τιμωρητικής πυγμής, θυσιάζοντας στον βωμό της επικαιρότητας τους αυθεντικούς σκοπούς της ποινικής δικαιοδοτικής λειτουργίας».
Ποινικός λαϊκισμός
Σχολιάζοντας εξάλλου τις αλλαγές στον νέο Ποινικό Κώδικα, ο υποψήφιος πρόεδρος του ΔΣΑ Θανάσης Καμπαγιάννης δήλωσε: «Πρόκειται για νομοθέτηση του ποινικού δικαίου με όρους ρωμαϊκής αρένας, υπαγορευμένους από τους τίτλους των φιλικών προς την κυβέρνηση ΜΜΕ. Η αυστηροποίηση των ποινών και η αύξηση του χρόνου έκτισης της ποινής δεν ικανοποιούν το αίσθημα δικαίου ούτε καθιστούν πιο ασφαλή την ελληνική κοινωνία. Στη δίνη του ποινικού λαϊκισμού απειλούνται πετυχημένοι θεσμοί, όπως η υφ’ όρων απόλυση των κρατουμένων, και επιχειρείται να κρυφτεί ο ‘ελέφαντας στο δωμάτιο’, που είναι ο μη σωφρονιστικός χαρακτήρας των ελληνικών φυλακών».
