Σε αναμμένα κάρβουνα βρίσκονται 70.000 δανειολήπτες σε όλη την Ελλάδα που έχουν λάβει κάποιο δάνειο σε ελβετικό φράγκο. Η σχεδόν ισοτιμία πλέον ευρώ και ελβετικού φράγκου έχει φέρει απόγνωση, με μια ομάδα εξ αυτών να μεταβαίνει χθες στο υπουργείο Οικονομικών ζητώντας λύση του ζητήματος. Το θέμα αφορά ακόμη 70.000 πολίτες, καθώς αποτελούν τους εγγυητές των συγκεκριμένων δανείων, ανεβάζοντας τους ενδιαφερόμενους για ρυθμίσεις στις 140.000.
Αξίζει να υπενθυμιστεί ότι περίπου 70.000 πολίτες πήραν στεγαστικά δάνεια ελβετικού φράγκου πριν την κρίση του 2008 και είχαν ήδη υποστεί δυσβάσταχτες επιβαρύνσεις. Τότε η ισοτιμία ευρώ-φράγκου ήταν 1,6. Αυτή τη στιγμή βρίσκονται σε στάση αναμονής μέχρι να δουν πού θα «κλειδώσει» η ισοτιμία με το ευρώ και ποια θα είναι η επιβάρυνση της δόσης του δανείου τους.
Με την πρόσφατη αιφνιδιαστική απόφαση της SNB το επιτόκιο διαμορφώθηκε στο -0,25%, από -0,75%, ενισχύοντας την ισοτιμία του φράγκου έναντι του ευρώ, καθώς το ελβετικό νόμισμα θεωρείται καταφύγιο σε περιόδους κρίσης.
Τα επιτόκια
Η απόφαση της SNB ξύπνησε μνήμες Ιανουαρίου 2015, όταν με μια επίσης αιφνιδιαστική απόφαση της SNB είχε... ανοίξει η ισοτιμία ευρώ-ελβετικού φράγκου, οδηγώντας σε απόγνωση χιλιάδες δανειολήπτες που είχαν λάβει δάνεια με ρήτρα ελβετικού φράγκου, καθώς βρέθηκαν από τη μια μέρα στην άλλη να χρωστούν περισσότερα από όσα είχαν αρχικά δανειστεί ενώ πλήρωναν κανονικά τις δόσεις τους.
Υπενθυμίζεται ότι την περίοδο 2006-2008 περίπου 70.000 δανειολήπτες έλαβαν στεγαστικά δάνεια με ρήτρα ελβετικού φράγκου, συνολικής αξίας 7 δισ. ευρώ. Το 2015 το ποσό αυτό έφτασε σε περίπου 9 δισ. ευρώ, καθώς τα περισσότερα από τα δάνεια σε ελβετικό νόμισμα είχαν συναφθεί την περίοδο που η ισοτιμία «έπαιζε» στο 1,60 ελβετικό φράγκο=1 ευρώ και τον Ιανουάριο του 2015 η ισοτιμία διαμορφώθηκε σε 1 ευρώ προς 1,1 ελβετικό φράγκο.
Το πρόβλημα της ισοτιμίας
Χθες η αντίστοιχη ισοτιμία ήταν σχεδόν στη 1 μονάδα, κάτι το οποίο δημιουργεί πολλαπλά προβλήματα.
Είναι χαρακτηριστικό ότι πολλοί δανειολήπτες έχουν δει το κεφάλαιο του δανείου τους ακόμη και να διπλασιάζεται, από τις 100.000 ευρώ στις 200.000 ευρώ επί παραδείγματι, αν και πληρώνουν κανονικά τις δόσεις τους στην ώρα τους.
Ο δικαστικός αγώνας
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να ξεκινήσει ένας μεγάλος δικαστικός αγώνας των δανειοληπτών -όπως άλλωστε συνέβη και σε άλλες χώρες- και τον περασμένο Δεκέμβριο χάθηκε και η τελευταία ελπίδα δικαίωσης μετά τις δυσμενείς (για τους δανειολήπτες) δικαστικές αποφάσεις του Αρείου Πάγου αλλά και του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου.
Με δεδομένο πάντως ότι πολλά «ελβετικά» στεγαστικά έγιναν κόκκινα και πέρασαν στους servicers, ρυθμίστηκαν βάσει του γενικού κανόνα, δηλαδή δόθηκε ρύθμιση ώστε να καταστεί το δάνειο βιώσιμο. Δηλαδή, όταν η οφειλή ξεπερνά κατά πολύ την εμπορική αξία του ακινήτου, τότε «κουρεύεται», ώστε να φτάσει στο 120%.
Επιβαρύνσεις
Σε κάθε περίπτωση πάντως, η επιβάρυνση έρχεται μέσα από τον πολυσυζητημένο μηχανισμό μηνιαίας αναπροσαρμογής της δόσης με βάση την εξέλιξη της συναλλαγματικής ισοτιμίας.
Οι δανειολήπτες υποστήριζαν ότι η ρήτρα αυτή μπορεί να ελεγχθεί για καταχρηστικότητα από τα δικαστήρια με βάση την κοινοτική Οδηγία για την προστασία των καταναλωτών. Όμως το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έκρινε ότι τέτοιος έλεγχος δεν επιτρέπεται να γίνει επειδή πρόκειται για μια ρήτρα που απηχεί εθνικές διατάξεις αναγκαστικού δικαίου, οδηγώντας τους σε απόγνωση.
