My health, my right (Η υγεία μου, δικαίωμά μου). Αυτό είναι το φετινό μήνυμα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για την Παγκόσμια Ημέρα Υγείας, στις 7 Απριλίου.
Είναι όμως η υγεία δικαίωμα, όταν, σύμφωνα με εθνικά και ευρωπαϊκά στοιχεία:
* Ο μισός ελληνικός πληθυσμός δεν έχει πρόσβαση σε παρεχόμενες από το κράτος υπηρεσίες Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (προσωπικός γιατρός);
* Περίπου 40% των χειρουργικών αιθουσών στα νοσοκομεία του ΕΣΥ φαίνεται να είναι κλειστές και η λίστα αναμονής για χειρουργείο είναι ντροπιαστικά πολύμηνη (και πολυετής);
* Το 9% του μέσου οικογενειακού εισοδήματος στην Ελλάδα δαπανάται ετησίως σε υπηρεσίες Υγείας, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στη Γερμανία ή τη Γαλλία είναι 1% - 2%;
Αντιμετωπίζεται η υγεία ως δικαίωμα, όταν καθημερινά:
* Το Εθνικό Σύστημα Υγείας είναι υποστελεχωμένο και οι γιατροί παραιτούνται από τα νοσοκομεία ο ένας μετά τον άλλον;
* Εχουμε τους χειρότερα αμειβόμενους γιατρούς στην Ευρώπη (εκτός από τη Βουλγαρία);
* Στα νησιά η πρόσβαση σε υπηρεσίες Υγείας είναι τραγική και το υγειονομικό ισοδύναμο είναι όνειρο απατηλό;
Μπορεί να ασκηθεί το δικαίωμα στην υγεία, όταν:
* Οι ελλείψεις στα φάρμακα είναι καθημερινές και χρόνιες;
* Η ιδιωτική συμμετοχή των ασθενών στα φάρμακα αυξάνεται συνεχώς;
* Το 16,7% των Ελλήνων δήλωσαν πως δεν μπόρεσαν να υποβληθούν πέρυσι σε εξετάσεις, με το 28% να δηλώνουν πως βρίσκονται σε φτώχεια;
Από το 2009 έως το 2021 η δημόσια χρηματοδότηση για την Υγεία στην Ευρώπη αυξήθηκε +32,7, ενώ στην Ελλάδα μειώθηκε -29,2%. Η συνολική δαπάνη Υγείας στην Ελλάδα, ως ποσοστό του ΑΕΠ, διαμορφώνεται περίπου στο 9,2% (εκ των οποίων 5,7% δημόσια δαπάνη) έναντι 10,9% στην Ε.Ε. (εκ των οποίων 8,9% δημόσια δαπάνη).
Με αυτά τα δεδομένα, η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, υλοποιώντας το προσωπικό στοίχημα του κ. Μητσοτάκη, λαμβάνει συνεχώς μέτρα περαιτέρω αύξησης των χρημάτων που αναγκάζονται οι πολίτες να δίνουν από την τσέπη τους, παρά τις ασφαλιστικές εισφορές τους και παρά τη φορολόγησή τους.
Τα απογευματινά χειρουργεία, τα ιδιωτικά απογευματινά ιατρεία των γιατρών του ΕΣΥ, η είσοδος των ιδιωτών στα νοσοκομεία του ΕΣΥ, η χρηματοδότηση των μεγαλοκλινικαρχών, το κλείσιμο του ματιού στις ασφαλιστικές εταιρείες, η αύξηση της συμμετοχής στα φάρμακα, το χαράτσι στις εργαστηριακές εξετάσεις, είναι πολιτική της κυβέρνησης, που αντιμετωπίζει την υγεία ως εμπόρευμα.
Η υγεία μετατρέπεται σε εμπόρευμα ακριβό, που όλο και λιγότεροι θα μπορούν να το πληρώνουν για να το έχουν σε καλή ποιότητα. Γιατί αυτά κελεύει η αγορά, απαντούν. Κι άσε τον ΠΟΥ να λέει.
Η υγεία μπορεί να είναι δικαίωμα αν το διεκδικήσουν όλοι. Με αύξηση των κρατικών δαπανών για την Υγεία τουλάχιστον στον ευρωπαϊκό μέσο όρο (7.5%). Για ένα ΕΣΥ δημόσιο, δωρεάν, καινοτόμο, ποιοτικό, ανοιχτό, πρωτοπόρο. Κυρίως για ένα ΕΣΥ που θα έχει ως στόχο όχι την εμπορία και το κέρδος, αλλά τη μείωση όλων των ανισοτήτων (κοινωνικών, οικονομικών, γεωγραφικών). Και βέβαια θα προάγει την υγεία ως δικαίωμα.
Γιατί τα δικαιώματα δεν χαρίζονται. Προασπίζονται και κερδίζονται.
Αλλιώς θα κερδίσουν οι άλλοι το στοίχημά τους.
Ο Κώστας Κατσιγιαννόπουλους είνα μέλους στο Γενικό Συμβούλιο της ΟΕΝΓΕ και πρόεδρος των νοσοκομειακών γιατρών στη Λήμνο