Δεν γνωρίζω ποιος διεστραμμένος νους το σκέφτηκε, σε ποιες διεστραμμένες ψυχές απευθύνεται, εκείνο που ξέρω είναι ότι πάγωσα από τρόμο για την κατάντια του ανθρώπινου όντος και γέμισα οργή για το πόσο ελάχιστα γίνονται, ώστε να σταματήσει η χειμαρρώδης πορεία προς τον όλεθρο. Μιλώ για τη φωτογραφία που ξεπήδησε μπροστά μου, βγαλμένη λες από τα καζάνια της κόλασης, μιας κόλασης όμως τόσο πραγματικής όσο κι εγώ, όσο και καθένας μας: Απεικονίζει ένα βρεφικό παιχνίδι μέσα σ’ ένα διαφανές περιτύλιγμα που γράφει με κεφαλαία INCLUYE BEBE PALESTINO και περιέχει μια αιματοβαμμένη κούκλα-βρέφος, που (για να μην μείνει ουδεμία αμφιβολία) φοράει την παλαιστινιακή μαντίλα, την κεφίγια. Είναι νεκρό; Είναι τραυματισμένο; Είναι ετοιμοθάνατο; Πεθαίνει από πείνα; Πεθαίνει από έλλειψη μέσων νοσηλείας; Βαδίζει προς τον θάνατο λόγω της γενοκτονίας που υφίστανται οι Παλαιστίνιοι στη Γάζα ή από τα παρεπόμενα της σφαγής; Ουδείς γνωρίζει. Αυτό που γνωρίζουμε είναι πως η φρίκη που ξέσπασε δεν έχει τέλος. Ή μάλλον πως το τέλος του ανθρώπου έχει έρθει κι εμείς παρακολουθούμε απαθείς τον ίδιο τον αφανισμό μας.
Οταν τα σφαγιασμένα μωρά γίνονται «παιχνίδι στα χέρια των παιδιών» σημαίνει ότι το τέλος έχει έρθει. Θυμάμαι ένα πολύ παλιό έργο του Γιάννη Ρίτσου (τότε που οι άνθρωποι ακόμα μπορούσαν να ελπίζουν σ’ ένα καλύτερο μέλλον κι αυτό ακριβώς τους έκανε ανθρώπους), ο τίτλος του οποίου ήταν «Η τελευταία προ Ανθρώπου εκατονταετία» (Γιάννης Ρίτσος, «Ποιήματα 1930-1942», τόμος Α΄, εκδόσεις Κέδρος). Πράγματι, ήταν η τελευταία προ ανθρώπου εκατονταετία. Μόνο που δεν τελειώνει επειδή σ’ όλες τις διασταυρώσεις υπάρχει μια πινακίδα που γράφει «με αδέξια γράμματα» τη φράση «από δω προς τον ήλιο», όπως ήλπιζε ότι θα γίνει ο ποιητής.
Η τελευταία «προ ανθρώπου εκατονταετία» έχει πράγματι τελειώσει επειδή οι μέρες της πνίγονται στο αίμα και το αίμα γίνεται παιχνίδι για μικρούς και μπαίγνιο για τους ελεεινούς μεγάλους και «μεγάλους». Η «τελευταία προ ανθρώπου εκατονταετία» δεν πεθαίνει από φυσικό θάνατο. Πεθαίνει επειδή αυτοκτονεί, αδιάφορη για το μέλλον της. Και σ’ όλες τις διασταυρώσεις υπάρχουν φωτεινές επιγραφές που γράφουν «από δω προς το μαύρο». Από δω προς το τίποτα πάνε να πει. Γιατί όπως έλεγε ο Βασίλι Καντίνσκι, «το μαύρο είναι ένα τίποτα χωρίς δυνατότητες. Ένα νεκρό τίποτα μετά τον θάνατο του ήλιου, μια αιώνια σιωπή χωρίς καν την ελπίδα ενός μέλλοντος».
Αυτό ακριβώς συμβαίνει όταν ένα σφαγμένο βρέφος γίνεται παιχνίδι. Όταν, δηλαδή, ένα βρέφος νεκρό ανάγεται σε σύμβολο και μάλιστα σύμβολο χαράς και ικανοποίησης, όταν το παιδί που το κρατάει αντί να εθίζεται στο αχανές της αγάπης, εθίζεται στο αχανές του φόνου και του θανάτου των άλλων. Όταν ένα σφαγμένο παιδί γίνεται παιχνίδι, τη στιγμή που τα παιχνίδια 10.000 παιδιών που σφαγιάσθηκαν μέχρι στιγμής στη Γάζα μένουν άταφα κτερίσματα και σύμβολα σιωπής, γιατί ούτε θρήνος δεν ακούγεται, αφού και οι μανάδες τους είναι νεκρές. Και οι συγγενείς τους. Κι είναι ακόμα πολλά τα παιδιά που δεν θα παίξουν, δεν θα γελάσουν ποτέ, δεν θα παίξουν κυνηγητό γιατί ακρωτηριάστηκαν. Δέκα κάθε μέρα ακρωτηριάζονται (πολλά χωρίς αναισθησία) στο ένα ή στα δύο τους πόδια, στο σύνολο 1.000 παιδιά μέχρι στιγμής. Και κάπου 23.000 δολοφονημένοι σ’ αυτή την ανήκουστη «τρέλα του μεγαλείου» μιας ανήκουστης βίας που ούτε αισθάνεται ούτε καταλαβαίνει.
Είναι λες και λιώνουν τα πρόσωπα των παιδιών που συνθέτουν το Μνημείο του Λίντιτσε, λες και λιώνουν από τα ίδια τους τα δάκρυα, μπροστά σε μια ανθρωπότητα που αποστρέφει το βλέμμα απλώς για να κοιτάξει το τέρας. Και να γίνει ίδια μ’ αυτό. Δεν είναι παιχνίδι. Είναι τα χάλκινα αγάλματα 82 παιδιών (42 κορίτσια και 40 αγόρια) από 1 ως 16 χρονών. Δολοφονήθηκαν μαζί με εκατοντάδες άλλους το 1942 (Ιούνιος) στο χωριό Λίντιτσε (Τσεχοσλοβακία) ως αντίποινα για τη δολοφονία ενός πραγματικού θηρίου των SS, μιας μιαρής ψυχής, από Τσεχοσλοβάκους αντιστασιακούς, του Ράινχαρτ Χάιντριχ.
Εκείνα τα παιδιά έγιναν μνημείο. Τα σφαγμένα παιδιά της Γάζας έγιναν παιχνίδι. Η αυλαία πέφτει. Σαν λαιμητόμος. Στα κεφάλια όλων.
