Ο Έλληνας πρωθυπουργός από την αρχή της πρώτης θητείας του προσπάθησε να χρησιμοποιήσει επικοινωνιακά τα Γλυπτά, αποκλίνοντας τότε από την εθνική γραμμή, αφού έβαζε θέμα δανεισμού τους από τους Βρετανούς, αναγνωρίζοντας ουσιαστικά την κυριότητά τους στα κλεμμένα μέλη του μνημείου. Παρά τις αρνήσεις που δέχτηκε έκτοτε από τους κατά καιρούς Άγγλους ομολόγους του, εξακολουθεί να επανέρχεται. Επιμένει διαρκώς να επαναφέρει το θέμα στο προσκήνιο, με την άλλη πλευρά να επαναβεβαιώνει την άρνησή της σε όλους τους τόνους, παραπέμποντας μονίμως στο Βρετανικό Μουσείο ως το αρμόδιο, όπως λανθασμένα ισχυρίζεται, να χειρίζεται το επίμαχο ζήτημα. Και φτάσαμε στην πρωτοφανή από πλευράς Ρίσι Σούνακ ακύρωση της προγραμματισμένης συνάντησης με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, που έχει ξεσηκώσει έντονες αντιδράσεις διεθνώς.
Βέβαια, αυτή τη φορά ο Έλληνας πρωθυπουργός εμφανίστηκε διαβασμένος στη συνέντευξή του στο BBC. Δεν παρεξέκλινε από την εθνική θέση για την επιστροφή των Γλυπτών. «Θεωρούμε ότι τα Γλυπτά αυτά ανήκουν στην Ελλάδα και ότι ουσιαστικά εκλάπησαν, άρα αυτό δεν είναι, κατά τη γνώμη μου, ένα ζήτημα ιδιοκτησίας, το ζήτημα είναι η επανένωσή τους» είπε ο πρωθυπουργός στη συνέντευξή του και παρέπεμψε στον περίφημο πίνακα του Ντα Βίντσι, τη «Μόνα Λίζα». «Είναι σαν να σας έλεγα να κόψετε τη “Μόνα Λίζα” στη μέση και θα έχετε τη μισή στο Λούβρο και τη μισή στο Βρετανικό Μουσείο. Πιστεύετε ότι οι τηλεθεατές σας θα εκτιμούσαν την ομορφιά του πίνακα με τέτοιο τρόπο; Αυτό ακριβώς συνέβη με τα Γλυπτά του Παρθενώνα και γι’ αυτό συνεχίζουμε να ασκούμε πίεση για μία συμφωνία που θα είναι ουσιαστικά μια συνεργασία μεταξύ της Ελλάδας και του Βρετανικού Μουσείου, αλλά που θα μας επιτρέψει να επιστρέψουμε τα Γλυπτά στην Ελλάδα και να τα εκτιμήσει ο κόσμος στο αρχικό τους περιβάλλον» κατέληξε.
Διεθνές και όχι εθνικό ζήτημα
Στην πλειονότητά τους τα διεθνή μέσα και οι διαρροές της κυβέρνησης αποδίδουν σ’ αυτή την αναφορά την αιτία της ακύρωσης της συνάντησης. Όποια, όμως, κι αν ήταν η αφορμή που πυροδότησε την απόφαση του Βρετανού πρωθυπουργού να ματαιώσει το ραντεβού με τον Έλληνα ομόλογό του, το θέμα είναι η επιμονή του Κυριάκου Μητσοτάκη να αναμοχλεύει διαρκώς το θέμα. Προφανώς για επικοινωνιακούς λόγους, αλλά και ίσως από την τάση να θεωρεί ότι εκείνος θα είναι ο πρωθυπουργός της «επιστροφής» των Γλυπτών. Με τη στάση του μοιάζει να παρακάμπτει την ιστορική απόφαση της UNESCO του 2021, η οποία αναγνωρίζει ότι η επιστροφή είναι ένα διακυβερνητικό ζήτημα, καταρρίπτοντας το βρετανικό επιχείρημα ότι η υπόθεση αφορά το Βρετανικό Μουσείο, και καλεί τη βρετανική κυβέρνηση να επανεξετάσει τη στάση της και να ξεκινήσει διάλογο με την ελληνική κυβέρνηση. Αναγνωρίζει, μάλιστα, το δίκαιο και το νόμιμο του ελληνικού αιτήματος να επιστρέψουν τα Γλυπτά και να επανενωθούν με το κορυφαίο μνημείο.
Μ’ αυτή την απόφαση συμπίπτει, άλλωστε, και η ελληνική εθνική θέση. Πόσο σθεναρά, όμως, την υποστηρίζει ο ίδιος ο πρωθυπουργός; Μήπως εντέλει τη δυναμιτίζει με την επιμονή του να επανέρχεται διαρκώς στο θέμα; Κι αν στην προκειμένη περίπτωση εκνεύρισε τον Βρετανό ομόλογό του, αφού επέλεξε να αναφερθεί στο επίμαχο ζήτημα εκτός ατζέντας, όπως τουλάχιστον υποστηρίζει η Ντάουνινγκ Στριτ και διαψεύδει το Μαξίμου, αναλογίζεται άραγε πόσο φρενάρει με τη στάση του τον διάλογο στον οποίο παρακινεί τη βρετανική πλευρά η UNESCO; Αναλογίζεται εντέλει πόσο προωθεί όλη την υπόθεση της επιστροφής των Γλυπτών; Από άγνοια ή από επιπολαιότητα πράττει, άραγε; Καθένας βγάζει τα συμπεράσματά του.
«Δική του υπόθεση»
Συγκρατημένος είναι ο πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων όταν του ζητάμε να σχολιάσει τα γεγονότα. «Δεν μας είναι σαφές τι ακριβώς έχει διαμειφθεί και αν το υπουργείο Πολιτισμού και η αρμόδια επιστημονική επιτροπή του συμμετέχουν στις συζητήσεις του πρωθυπουργού ή είναι δική του υπόθεση» μας λέει χαρακτηριστικά. «Πρέπει, όμως, να τονίσουμε ότι θα είμαστε οι πρώτοι που θα χειροκροτήσουν την οριστική επιστροφή και επανένωση των μελών του κορυφαίου μνημείου, καθώς και οι πρώτοι που θα καταδικάσουμε και θα αντισταθούμε σε οποιαδήποτε απόπειρα δανεισμού μέσω ή χωρίς ανταλλαγή. Με άλλα λόγια, δεν θα επιτρέψουμε αυτή η χώρα να αποχωριστεί για δεύτερη φορά τα μέλη του μνημείου. Η εθνική προσπάθεια οφείλει να παραμένει σαφής, συνεπής και επίμονη» επισημαίνει.
Από την πλευρά της, η Κυριακή Μάλαμα, τομεάρχισσα Πολιτισμού του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ., υπογραμμίζει ότι «η επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα είναι πολύ σοβαρή υπόθεση για να αφήνεται στα χέρια του κυρίου Μητσοτάκη». Δυστυχώς, όπως επισημαίνει, «ο πρωθυπουργός της χώρας φαίνεται να είναι διατεθειμένος να αποκλίνει του εθνικού στόχου της επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα, τα οποία αποτελούν για τη χώρα μας προϊόν κλοπής, ενώ δεν προβάλλει ισχυρά επιχειρήματα ούτε για την ανάγκη της ακεραιότητας του μνημείου, όπως εκφράζεται από την UNESCO». Και αναρωτιέται: «Η εθνική θέση υπέρ της οριστικής κι αμετάκλητης επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα στον φυσικό τους χώρο είναι θέση του κυρίου Μητσοτάκη; Θα την αναφέρει ρητά στις επαφές του στο Ηνωμένο Βασίλειο ή θα συνεχίσει τα πολιτικά “παζάρια”, σε βάρος του Παγκόσμιου Μνημείου της Ακρόπολης;».
