Live τώρα    
24°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
24 °C
22.0°C25.1°C
4 BF 29%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Ελαφρές νεφώσεις
25 °C
23.5°C27.0°C
2 BF 35%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
26 °C
24.9°C27.6°C
4 BF 27%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Σποραδικές νεφώσεις
20 °C
19.8°C23.8°C
5 BF 55%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
25 °C
23.4°C24.9°C
2 BF 31%
Θέατρο / Πρόσωπα και προσωπεία
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Θέατρο / Πρόσωπα και προσωπεία

134082066a.jpeg

Πρόβλημα αιώνιο και μαζί σύγχρονο, η συνύπαρξη του άντρα και της γυναίκας κάτω από την ίδια στέγη, νόμιμου ή παράνομου ζεύγους, με την παθολογία των συμπτωμάτων της, είναι φυσικό να απασχολεί τους θεατρικούς συγγραφείς, ξένους ή Έλληνες: Ίψεν, Στρίντμπεργκ, Τσέχωφ, Άλμπυ, Πίντερ, Μπέργκμαν, Μάμετ, και από τους δικούς μας, Μουρσελάς, Μανιώτης, Ποντίκας, Χρυσούλης, Διαλεγμένος, Κεχαΐδης Σκούρτης κ.ά., που με διαφορετική ο κάθε ένας οπτική, φόρμα και χειρισμό, αγγίζουν το ανεξάντλητο θέμα. 

Ενα τέτοιο έργο είναι το «Μαχαίρι στο κόκκαλο» του Κώστα Μουρσελά, όπου ο συγγραφέας δεν «μασάει τα λόγια του» και μιλάει απερίφραστα, πραγματοποιώντας ένα άγριο ξεγύμνωμα της σχέσης ενός μέσου ανδρόγυνου (Ελένη και Λεωνίδας), γύρω στα σαράντα, επάνω στη βράση και στην αγωνία να «φτάσουν» και να γίνουν «κάποιοι», από προλετάριοι αστοί. Σε αυτό το έργο του Μουρσελά έχουμε την τυπική αναρριχώμενη νεοελληνική ταυτότητα, τα δύο μέλη της οποίας, άντρας - γυναίκα, χωρίς ηθικούς ενδοιασμούς πατούν επί πτωμάτων για να «ανέλθουν», ενώ συγχρόνως, όσο επιτυγχάνουν κοινωνικά, βλέπουμε να απογυμνώνονται βαθμιαία από προσχήματα για να φτάσουν τελικά σε στάδιο μη περαιτέρω αντοχής - αποδοχής τού ενός από τον άλλον. Το «μαχαίρι», μη βρίσκοντας πια άλλη σάπια σάρκα να κόψει, «φτάνει στο κόκκαλο», το ανδρόγυνο μένει ενώπιος ενωπίω, αντικρίζοντας το αποτρόπαιο θέαμα της εγκάρσιας πληγής που το έσχισε στα δύο, την αιμάσσουσα επί τέλους αλήθεια τής χωρίς υπεκφυγές πραγματικότητας, όταν έχουν πέσει όλα τα προσωπεία ενός κοινωνικού δήθεν. Στο προδιαγεγραμμένο αυτό σημείο οδηγεί με δεινότητα έμπειρου χειρουργού και με νυστέρι που τέμνει σε βάθος η γραφή του Μουρσελά.

Το δεύτερο ιδίως μέρος του έργου απογειώνεται κάθετα για να αγγίξει τις κρυφές αιτίες μιας νόσου κοινωνικής που μας κατατρώει, καθώς απεμπολήσαμε με κούφια ανταλλάγματα έναν κώδικα αξιών που μάς στήριξε για αιώνες. Στο δεύτερο αυτό μέρος του έργου διαγράφεται ανάγλυφα ο χαρακτήρας της γυναίκας που, συντηρητική από τη φύση της, συντηρώντας μάλλον μέσα της έρωτα, μητρότητα και χάρη, προσπαθεί απελπισμένη να διασώσει τη δοτική της υπόσταση μεταβαλλόμενη σε θήραμα, έπαθλο ερωτικού παράνομου κυνηγιού, προσφορά υπονομευμένη εξ αρχής, αδιέξοδη μιας και δεν συνοδεύεται από αγάπη. Αλλά η γυναικεία της προσφορά δεν εξαντλείται, η φύση της δεν τελειώνει σε ένα τυχαίο σμίξιμο με τον γνωστό - άγνωστο του επάνω πατώματος. Έχει ακόμη να δοθεί και να λάβει, και αυτό μοιάζει να είναι το μήνυμα που κλείνει το έργο, θυμίζοντάς μας, τηρουμένων των αναλογιών, τη «Νόρα» του Ίψεν. 

Η σκηνοθεσία του Βασίλη Καλφάκη αποφεύγει την παγίδα μιας επίπεδης, ηθογραφικής ανάγνωσης του έργου. Δεν μένει στο ύφος ενός κλειστού, συζυγικού δράματος δωματίου («Κεκλεισμένων των θυρών»), αλλά βρίσκει το ακριβές μήκος κύματος που εκπέμπουν οι καταστάσεις και τα πρόσωπα, επιλέγει έναν «ονειρικό ρεαλισμό» για να αποκολλήσει τους ήρωες από το καθημερινό στοιχείο φθοράς και να τους προαγάγει σε αιώνια σύμβολα. Οι δύο πρωταγωνιστές είναι έξοχοι, κυριολεκτικά, και «τα δίνουν όλα». Η εξαιρετική ηθοποιός και χορεύτρια Σάντρα Λειβαδάρα «πιάνει από τα μαλλιά» την «Ελένη»: κίνηση σώματος, ρυθμός, εκφορά του λόγου, όλα ηθογραφούν μια σπαραγμένη Εύα, ανυπεράσπιστη και μεταφορικά γυμνή μπροστά στη νέα γνώση, το τίμημα της οποίας πρέπει, θέλοντας και μη, να καταβάλει. Ο Βασίλης Καλφάκης βρίσκει κατ’ ευθείαν την καρδιά του στόχου, δίνοντας άμεσα το στίγμα του τυχάρπαστου, ανερμάτιστου, αξιολύπητου, τραγικού στο βάθος ήρωα, «Λεωνίδα»: ενός «νέου Αδάμ», «τυφλού» και ανήμπορου να δει το αληθινό, πάσχον πρόσωπο της γυναίκας δίπλα του. Τρίτος, όχι λιγότερο ουσιώδης πρωταγωνιστής, είναι η «άυλη», ονειρική μουσική του χαρισματικού Ανρί Κεργκομάρ, που «ντύνει» την παράσταση. 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL