Ηρώδειο, Τρίτη βράδυ 26 Σεπτεμβρίου 2023. Δεν πέφτει καρφίτσα. Στο πόντιουμ ο Χρήστος Λεοντής. Γιορτάζει, αλλά κι εμείς γιορτάζουμε, μια ολόκληρη Ελλάδα γιορτάζει, η ιστορημένη από τις μελωδίες του και τους ρυθμούς του Ελλάδα, εκείνη η Ελλάδα των αγώνων, των καημών, των ελπίδων και των ερώτων γιορτάζει τα 60 χρόνια του Χρ. Λεοντή στα μουσικά πράγματα της χώρας. Γιορτάζει και γιορτάζουμε αυτή τη ριζωμένη περηφάνια που λέει: «Εμείς τραγουδάμε για να σμίξουμε τον κόσμο». Και ναι, ο κόσμος έσμιξε και τραγούδησε σ’ αυτή τη μέθεξη που μόνο η αληθινή Τέχνη, η υψηλή Τέχνη μπορεί να προσφέρει.
«Σήμερα η Ελλάδα ήρθε στη θέση της» θα πει κάποια στιγμή από σκηνής ο Σταμάτης Κραουνάκης, που ήταν μία από τις δύο εκπλήξεις της βραδιάς (η άλλη ήταν η μεγάλη Καταλανή πρωθιέρια του πολιτικού τραγουδιού Μαρία ντελ Μαρ Μπονέτ, η οποία τραγούδησε σε καταλανικούς στίχους το «Ξενιτεμένο μου πουλί»). Είχε απόλυτο δίκιο ο Κραουνάκης. Η Ελλάδα, τραγούδι το τραγούδι, άνθισε και ανάβλυσε. Η Ελλάδα που ξεχνάμε, η Ελλάδα που είναι εδώ και υπομένει και επιμένει και τραγουδά. Ολόκληρα εξήντα χρόνια αυτό τραγουδά, αυτό διδάσκει ο Λεοντής.
«Πού να χωρέσει τ’ όνειρο σε κάμαρη δυο πήχες» τραγουδάει ο Γιάννης Κότσιρας τους στίχους του Μιχάλη Παπανικολάου από την «Ανάσταση ονείρων». Η συναυλία έχει ξεκινήσει, και πού να χωρέσουν εξήντα χρόνια τραγουδημένης Ιστορίας σε μια συναυλία, κι ας είναι χορταστική, κι ας κράτησε τρεις ώρες γεμάτες. Κι ας έδωσαν όλοι οι συντελεστές τον πιο παθιασμένο τους εαυτό.
Η ορχήστρα (δεν μπορώ παρά να σταθώ στις φυσαρμόνικες του Μάνου Αβαράκη, που κάθε φορά -δεκαετίες ολόκληρες- όταν τον ακούω, χωρίς να το καταλαβαίνω, αρχίζει να ψιλοβρέχει), οι χορωδίες Abitus της Λεόντειου Σχολής Νέας Σμύρνης (διδασκαλία: Κατερίνα Βασιλικού) και των Δήμων Κηφισιάς και Βύρωνα (διδασκαλία: Θανάσης Αρβανίτης) και οι τραγουδιστές: Μίλτος Πασχαλίδης, Γιάννης Κότσιρας, Κώστας Τριανταφυλλίδης, Ηρώ Σαΐα, Ιωάννα Φόρτη, Αγγελική Τουμπανάκη, Πάνος Μπρούσαλης. Και φυσικά ο ηθοποιός Σπύρος Παπαδόπουλος στην παρουσίαση, που τη διάνθισε με χιούμορ και συγκίνηση, με στιγμιότυπα από την πορεία του Χρ. Λεοντή, ξεκινώντας από το τόσο μακρινό και τόσο κοντινό 1963. Από τη γνωριμία και τη συγκατοίκηση με τον Γιάννη Μαρκόπουλο, από τη συνάντηση με τον Μίκη Θεοδωράκη και την πρώτη κοινή συναυλία με τον Μάνο Λοΐζο. Όλοι τους ήταν εκεί την Τρίτη το βράδυ. Ένα ολόκληρο πλήθος από τις ιερές μας σκιές, να σκέπει με πραότητα και αγάπη όλο τον ήχο «που φτάνει στην καρδιά της άνοιξης».
Εκεί ήταν ο Μίκης, να χαρίζει στον νεαρό Χρήστο Λεοντή μια πέτρα λέγοντάς του «μου την πέταξαν στη Νάουσα, κράτα τη μήπως σου χρειαστεί». Εκεί ήταν ο Χατζιδάκις, να τον συγχαίρει με μια μεγάλη αγκαλιά για τη μουσική του στους «Αχαρνής», λέγοντάς του «θα ήθελα να την έχω γράψει εγώ» και εκείνος να απαντά... σχεδόν χωρίς μιλιά: «Κι εγώ θα ήθελα να έχω γράψει τη μουσική στους “Όρνιθες”. Εκεί ήταν και ο Λοΐζος (θα τους θυμάμαι και τους τρεις μαζί με τον Θάνο Μικρούτσικο σ’ εκείνες τις αξέχαστες συναυλίες το καλοκαίρι του 1981). Εκεί και ο Μάνος Ελευθερίου, και όλη η... πιτσιρικαρία του Συλλόγου Φίλων Ελληνικής Μουσικής, που τότε άνοιγε τα φτερά της και ανασήκωνε μια πληγωμένη και θρυμματισμένη Ελλάδα και τη βοηθούσε όχι απλώς να σταθεί στα πόδια της, αλλά να βγάλει φτερά και να πετάξει πάνω από τα μαύρα ξερονήσια, πάνω από τον φόβο και τον θάνατο, βρίσκοντας τις λέξεις που ταιριάζουν στο μπόι της λευτεριάς, όπως θα πει ο Γιάννης Ρίτσος στο «Καπνισμένο τσουκάλι». Εκεί και ο αρχαγγελικός Νίκος Ξυλούρης, που μαζί με την Τάνια Τσανακλίδου πρωτοτραγούδησε τη θεϊκή μελοποίηση του Λεοντή, μια μελοποίηση που ξεπήδησε από την κατάληψη της Νομικής τον Φεβρουάριο του 1973.
Ολα αυτά τραγουδήσαμε. Τραγουδήσαμε αυτά που μας τραγούδησαν. Και να ξέρουν όλοι ότι δεν θα ξεμπερδέψουν εύκολα ούτε μ’ εμάς ούτε με τα τραγούδια μας: ανανεώσαμε το ραντεβού για τα εκατό του Χρήστου Λεοντή στη μουσική μας!
