Ολα ξεκίνησαν από «ένστικτο». Το καλοκαίρι του 2022 το «Instinct» του κιθαρίστα Κώστα Μητρόπουλου και του ντράμερ Νίκου Σιδηροκαστρίτη αποτέλεσε μια υπόθεση διαλογισμού για τον Κοσμά Αναγνωστόπουλο.
Σε μια παραλία των Σφακίων, αγναντεύοντας το Λιβυκό πέλαγος, έβλεπε το κύμα αφρισμένο και άκουγε αυτή τη μουσική. Του την είχε προτείνει ο Μάνθος Γιουρτζόγλου. Το «ωκεάνιο αίσθημα» του ομώνυμου κομματιού τον πλημμύρισε. Ένιωσε όπως νιώθει ένα αγέννητο παιδί στην κοιλιά της μάνας του. Συνδέθηκε με αυτούς τους ήχους. Επιστρέφοντας στην Αθήνα, το πρώτο πράγμα που έκανε ήταν να πάει να ακούσει τους δύο του «Instinct» στον Ορφέα της Φωκίωνος Νέγρη.
Οταν, στο διάλειμμα, ο Κοσμάς ζήτησε να αγοράσει ένα CD τους, η απάντηση ήταν ότι δεν υπάρχει. Συνειδητοποίησε πως ο δίσκος που άκουγε από το Spotify υπήρχε μόνο σε ψηφιακή μορφή. Έμαθε από τον φίλο ντράμερ Πάνο Τζινιόλη τι σημαίνει οικονομικά η εκτύπωση ενός CD. Έμενε μόνο να βρεθεί το απαραίτητο ποσό για να μετατραπεί η «άυλη» μουσική σε ένα αντικείμενο με φυσικές και λατρευτικές διαστάσεις. Την επόμενη μέρα ξεκίνησε την προσπάθεια εύρεσης πηγών χρηματοδότησης του εγχειρήματος. Αποτέλεσμα, ο Κοσμάς να βρει τετραπλάσια χρήματα απ’ όσα απαιτούνταν.
Η μαγιά του JSN
Εχοντας γνωρίσει τον Μάνθο Γιουρτζόγλου από το 2019 -τότε παρουσιαστή των συναυλιών του ιστορικού The Zoo στο Χαλάνδρι- έμαθε πως εκτός από το «Instict» υπήρχαν και άλλοι αξιόλογοι ηχογραφημένοι δίσκοι που, ωστόσο, δεν είχαν τυπωθεί.
Ηδη έτοιμο ήταν το ηχογραφημένο live στο The Zoo «Context» του σαξοφωνίστα Γιάννη Παπαναστασίου, ακυκλοφόρητος επίσης ο ηχογραφημένος πριν από επτά χρόνια δίσκος «Λαφίνα» του Χάρης Λαμπράκης Quartet και, τέλος, το υλικό από το πολύ ιδιαίτερο αφιέρωμα στη μουσική του Charlie Haden από το B.Y.S. Trio (Χρυσόστομος Μπουκάλης, Κώστας Γιαξόγλου και Νίκος Σιδηροκαστρίτης). Έτσι σχηματίστηκε η τετράδα των έργων, η «μαγιά» της πρωτοβουλίας συνδρομής βοήθειας για την ελληνική τζαζ σκηνή, το μετέπειτα Jazz Solidarity Network.
Μανιφέστο
To JSN είναι ένας πολιτιστικός οργανισμός που δεν αποσκοπεί ούτε στο να γίνει δισκογραφική εταιρεία ούτε εταιρεία διοργάνωσης συναυλιών ούτε και να υποκαταστήσει συλλόγους και σωματεία εργαζομένων στις τέχνες.
Πρόκειται για μια μη κερδοσκοπική εταιρεία που ιδρύθηκε από τον Κοσμά και τον Μάνθο, με σκοπό να λειτουργήσει σαν ένα δίκτυο αλληλεγγύης στην ελληνική jazz κοινότητα. Υποστηρίζει και προωθεί την καλλιτεχνική παραγωγή στην Ελλάδα, με κορμό την jazz και τον αυτοσχεδιασμό, στον χώρο της μουσικής και όχι μόνο. Καλοδεχούμενοι είναι και οι καλλιτέχνες από τις παραστατικές και τις εικαστικές τέχνες, τη λογοτεχνία και την ποίηση.
Το JSN και πού στοχεύει
Το δίκτυο αλληλεγγύης της ελληνικής τζαζ σκηνής λειτουργεί με ένα υβριδικό μοντέλο διαχείρισης. Την οικονομική διαχείριση και τη νομική ευθύνη την έχουν αποκλειστικά οι δύο ιδρυτές του.
Δίπλα σε αυτούς υπάρχει μια μεγάλη ομάδα εθελοντών και συνεργατών που, στην παρούσα φάση, καλύπτουν όλες σχεδόν τις απαιτούμενες ειδικότητες για τη λειτουργία του πολιτιστικού αυτού οργανισμού. Στόχος των ιδρυτών του είναι να υπάρξουν σύντομα αμειβόμενες θέσεις εργασίας, όταν φυσικά τα οικονομικά του θα το επιτρέψουν.
Εκτός των ανωτέρω, το δίκτυο λαμβάνει αποφάσεις με συνελεύσεις των μελών του, τα οποία χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες:
α) Ωφελούμενα μέλη: Είναι αποκλειστικά οι καλλιτέχνες και οι συλλογικότητές τους, οι οποίοι δεν καταβάλλουν καμία συνδρομή στο δίκτυο.
β) Αρωγά μέλη: Κάθε φυσικό πρόσωπο ή επιχείρηση που εμπλέκεται με την πολιτιστική παραγωγή και θέλει να υποστηρίξει το εγχείρημα σε χρήμα ή σε είδος.
γ) Επίτιμα μέλη: Ένας τρόπος να τιμηθούν άνθρωποι οι οποίοι έχουν συνεισφέρει διαχρονικά στην ελληνική τζαζ σκηνή.
Με τα λόγια των εμπνευστών
Κοσμάς: «Υπάρχουν πολλοί Έλληνες καλλιτέχνες που κάνουν πολύ σοβαρή δουλειά, και εμείς επιθυμούμε να αναδεικνύεται, να πολλαπλασιάζεται και να βγαίνει προς τα έξω, να παίρνει αυτό που της αξίζει.
Αυτό που επιθυμούμε είναι να βοηθήσουμε την ελληνική jazz και αυτοσχεδιαστική κοινότητα να αποκτήσει μια επίσημη υπόσταση και μια νομική οντότητα, ώστε να είναι σε θέση να αξιοποιήσει διάφορες ευκαιρίες. Η εκτύπωση των τεσσάρων CD ήταν ένα πρώτο δείγμα γραφής, πριν ακόμα δημιουργηθεί το δίκτυο. Θέλουμε να διαμορφώσουμε καλύτερους όρους εργασίας και καλλιτεχνικής δημιουργίας, ώστε να βρεθούν όλοι ωφελημένοι, καλλιτέχνες και κοινό.
Αξίζει τον κόπο να προσπαθήσουμε και να δούμε ως πού μπορούμε να φτάσουμε. Να δημιουργήσουμε έναν πολιτιστικό οργανισμό με πολλαπλούς σκοπούς και ανοιχτή προσέγγιση, με φρέσκιες ιδέες.
Εχει ήδη δημιουργηθεί η βασική υποδομή, μια ιστοσελίδα που σταδιακά θα εξελιχθεί σε πλατφόρμα crowdfunding και e-shop. Σε αυτήν τα μέλη μας θα μπορούν να δημοσιεύουν ελεύθερα τα αιτήματά τους, ώστε οι υποψήφιοι χορηγοί, αλλά και το κοινό, να μαθαίνουν τις ανάγκες της κοινότητας και να αποφασίζουν αν θέλουν να στηρίξουν κάποιον καλλιτέχνη».
Μάνθος: «Σκεφτήκαμε να βοηθήσουμε την ελληνική jazz κοινότητα, βλέποντας τις δυσκολίες για να φτάσουν οι προσπάθειες των μουσικών στα αυτιά των μουσικόφιλων».
Κοσμάς: «Υπάρχουν πολλές εταιρείες, οι οποίες, στο πλαίσιο της εταιρικής κοινωνικής τους ευθύνης, χρηματοδοτούν πολιτιστικές δράσεις. Γιατί να μην τους δείξουμε τις ανάγκες που έχει η ελληνική τζαζ κοινότητα;
Eχουν γίνει έως τώρα 16 αιτήσεις σε δήμους για να δημιουργηθούν φεστιβάλ περιβαλλοντικών και πολιτιστικών δράσεων. Είναι σημαντικό να συνδέσουμε τον πολιτισμό με ζητήματα που ενδιαφέρουν την κοινωνία. Ο Άγιος Δημήτριος, ο Βύρωνας, ο Δήμος Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης, η Περιφέρεια Αττικής, το Καρπενήσι, η Βέροια, η Χερσόνησος και το Ηράκλειο Κρήτης έχουν ήδη δηλώσει ενδιαφέρον».
Προχωράμε μαθαίνοντας
Κοσμάς: «Δημιουργείται αυθόρμητα μια νέα συλλογικότητα, ένας κόμβος όπου όλοι οι ενδιαφερόμενοι για την τζαζ και τον αυτοσχεδιασμό θα μπορούν να συναντηθούν, να γνωριστούν και να συμπράξουν με μότο “προχωράμε μαθαίνοντας!”, το σύνθημα των Ζαπατίστας».
Μάνθος: «Αρχικά, ζητάμε επιείκεια. Είναι μεγάλο το μέρος της ευθύνης που μας αναλογεί και είναι κρίμα, ακόμα και αν τελικά αποτύχουμε, να μην έχουμε προσπαθήσει. Αν δεν δώσουμε τη μάχη, δεν υπάρχει περίπτωση να την κερδίσουμε. Επειδή οι τζαζίστες αξίζουν ως καλλιτέχνες και ως άνθρωποι, πρέπει κάποιος να ασχοληθεί μαζί τους. Ξεκίνησα ως απλός ακροατής, και σήμερα διαχειρίζομαι σχετικές σελίδες στο facebook, έχω ραδιοφωνική εκπομπή και παρουσιάζω φεστιβάλ και συναυλίες».
Κοσμάς: «Υπάρχει πολύ κέφι. Δεν πάμε να ανταγωνιστούμε κανέναν επαγγελματία, μόνο να συνεργαστούμε. Θέλουμε να δούμε πού τα ρυάκια θα μπορούσαν να ενωθούν για να σχηματίσουν ένα ποτάμι».
Μάνθος: «Ξεκινάμε το εγχείρημα με διακριτικότητα και σεβασμό, με τις μικρές δυνάμεις που μας αναλογούν. Το δίκτυο προχωράει σε αχαρτογράφητα νερά και δεν ήρθε ούτε σαν Μεσσίας ούτε σαν μάγος με το ραβδί του. Αγαπάμε τη μουσική και τους μουσικούς. Αυτό είναι όλο!».
Πρώτες δράσεις και σχέδια για το μέλλον
Το JSN, συμπληρώνοντας ήδη τρεις μήνες ζωής, αριθμεί πάνω από 100 καλλιτέχνες και 50 τουλάχιστον συλλογικότητες ως μέλη. Παράλληλα έχει οραματιστεί και ολοκληρώσει μια σειρά από όμορφες δράσεις. Προηγήθηκε η διοργάνωση της 1ης συνέλευσης των μελών, ακολούθησε η παρουσία -με δικό του περίπτερο- σε διεθνή φεστιβάλ (Jazz Ahead, Athens Jazz, Athens Rhythm Hop). Πρόσφατα, πραγματοποιήθηκε με μεγάλη συμμετοχή καλλιτεχνών και του τζαζόφιλου κοινού, η 1η Γιορτή Αλληλεγγύη της Τζαζ, στον πολυχώρο Playground.
Το JSN, επίσης, έχει δημιουργήσει σελίδες και γκρουπ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ενώ στο Spotify μπορεί κανείς να γνωρίσει τη μουσική των μελών του μέσα από μια πλούσια playlist 80 ωρών. Τέλος, με τη συμβολή του Paul Koch και της Ειρήνης Κωνσταντινίδη -υπευθύνων για τη γνωστή πλατφόρμα Jazz Events Live- έχει πάρει μορφή η ιστοσελίδα του δικτύου.
Η ομάδα του JSN επεξεργάζεται διαρκώς νέες ιδέες. Κάποιες από αυτές έχουν ήδη προγραμματιστεί να υλοποιηθούν. Αρχική επιδίωξη είναι να δημιουργηθεί μια διαδικτυακή πλατφόρμα με δυνατότητα crowdfunding, sponsoring και e-shop για τα project των μελών του δικτύου. Στη συνέχεια, προγραμματίζει «Jazz Σαββατοκύριακα» στα νησιά (BYS Trio στην Αίγινα στις 17.6) και συμμετοχές σε δημοτικά φεστιβάλ με πολιτιστικές όσο και περιβαλλοντικές δράσεις (Outta Climate Festival).
Σειρά έχει μια μουσική συλλογή και η έκδοση ενός μουσικού βιβλίου με πρωτότυπες συνθέσεις Ελλήνων καλλιτεχνών (μια ιδέα του Πέτρου Κλαμπάνη), η διερεύνηση για δικτύωση και συνεργασίες σε διεθνές επίπεδο, καθώς και η κατάθεση προτάσεων σε εθνικά και ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά προγράμματα. Τέλος, η ομάδα του JSN οραματίζεται τη σύσταση μιας Jazz Solidarity Orchestra, που θα πλαισιώνεται από χορευτικές performance και εικαστικά έργα
Το JSN χρειάζεται τη στήριξή σου!
Οποιος επιθυμεί να ενημερώνεται για τις δράσεις του Δικτύου Αλληλεγγύης της Τζαζ, μπορεί να επικοινωνήσει στο 2107710979 ή να στείλει μήνυμα στο info@jsn.gr. Πάντοτε μπορεί να επισκεφθεί την ιστοσελίδα https://jsn.gr/, να εγγραφεί στο newsletter ή να το ακολουθήσει στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Αν κάποιος είναι καλλιτέχνης της τζαζ και του αυτοσχεδιασμού, μπορεί να εγγραφεί (register) ως ωφελούμενο μέλος, μέσω της ιστοσελίδας. Άλλες επιλογές είναι η εθελοντική εργασία (αρωγό μέλος) και η συνεισφορά σε χρήμα ή είδος (προμηθευτής).
Οποιος επιθυμεί να στηρίξει οικονομικά το JSN, μπορεί να κάνει μια δωρεά στον τραπεζικό λογαριασμό του δικτύου χωρίς ή με ανταπόδοση CD, βινυλίων ή βιβλίων που έχουν εκδώσει τα μέλη του.
Καλωσορίζουμε στην τζαζ ζωή μας το Jazz Solidarity Network!
Επιμέλεια κειμένου: Μαρώ Καβαλιέρου
