Από την εποχή ακόμα που τελειώσαμε τη δραματική σχολή, ήταν το 2013-2014, ζούσαμε περίοδο κρίσης. Μάθαμε να δουλεύουμε χωρίς συλλογικές συμβάσεις, παραγωγούς, πληρωμένες πρόβες και με αυτασφάλιση. Ένα ζοφερό περιβάλλον εδώ και σχεδόν δέκα χρόνια» ομολογούν στην ΑΥΓΗ οι ηθοποιοί Μάνος Βαβαδάκης, Κατερίνα Ζησούδη και Κατερίνα Παπανδρέου με αφορμή τη δημιουργία της Ομάδας «Ματαρόα» και την εναρκτήρια παράσταση «Πού πας καραβάκι με τέτοιον καιρό», που κάνει πρεμιέρα στις 6 Δεκεμβρίου στον χώρο «Κάμιρος» της οδού Ιθάκης 32, στην Κυψέλη.
«Δεν ξέρουμε πώς είναι να κάνεις θέατρο υπό ασφαλείς συνθήκες» τονίζουν και ξετυλίγουν την ιστορία της παρέας, της ομάδας, του ονόματος που επέλεξαν, αλλά και της παράστασης.
«Πρώτα φτιάχτηκε η παρέα, άρχισαν να ισχυροποιούνται οι δεσμοί μεταξύ μας, γίναμε φίλοι, και τώρα, με την υγειονομική κρίση, σκεφτήκαμε ότι ήρθε η ώρα να βάλουμε τους δικούς μας όρους. Να είμαστε ομάδα υπό όνομα, με ταυτότητα, που θα καθορίσει και τις σχέσεις αργότερα στο θέατρο» επιμένουν. Έτσι, ο τίτλος «Ματαρόα» εμπεριέχει και έναν συμβολικό χαρακτήρα, «για το ότι ξεκινάμε κι εμείς ένα ταξίδι σε μια δύσκολη εποχή».
Οι ίδιοι αυτοχαρακτηρίζονται «ένας ελεύθερος πυρήνας ανθρώπων, που επιτρέπει σε όλους στην ομάδα να μπαίνουν και να βγαίνουν. Ένα ανοιχτό σχήμα σε συνεργασίες, που τα μέλη του μπορούν να δουλεύουν και αλλού για να βιοπορίζονται». Άλλωστε, οι υπόλοιποι τρεις που συνθέτουν την ομάδα, οι Στέλλα Βογιατζάκη, Χαρά Μάτα Γιαννάτου και Κώστας Πλεμμένος, πρωταγωνιστούν αυτό το διάστημα σε άλλες παραστάσεις. «Βασικό σε μια ομάδα είναι να ανανεώνεται το υλικό» υποστηρίζουν και δεν παραλείπουν να αναφερθούν στο πρόσωπο που τους ενώνει, τον δάσκαλό τους Ακύλλα Καραζήση, «φίλο, συνεργάτη και συνομιλητή, που μας ενέπνευσε, καθώς έχει ένα όνειρο, σχεδόν παιδικό, σε σχέση με το πώς γίνεται το θέατρο» όπως λένε.
Η Μιμίκα Κρανάκη και το παιδικό τραγούδι
Οι τρεις ηθοποιοί δεν κρύβουν ότι στην επιλογή του τίτλου της παράστασης ζορίστηκαν πολύ. «Δεν θέλαμε να παραπέμπει σε μια παράσταση-ντοκιμαντέρ ή σε κάτι που θα μπορούσε κάποιος να διαβάσει σε ένα ιστορικό βιβλίο ή να έβλεπε σε μια ταινία. Η δραματουργία διαμορφώθηκε σταδιακά, μας πήρε πολύ καιρό, ωραίο και δημιουργικό, και στο τέλος της διαμόρφωσης του κειμένου βρέθηκε και ο τίτλος. Η Μιμίκα Κρανάκη, επιβάτης του ‘Ματαρόα’, αναφέρει ότι το βράδυ της αναχώρησης του πλοίου, κι ενώ τραγουδάνε διάφορα τραγούδια στο κατάστρωμα, πίνοντας, της έρχεται ως ανάμνηση το τραγούδι που είχε μάθε στη Γ΄ Δημοτικού, το ‘Πού πας καραβάκι με τέτοιο καιρό’, το ποίημα του Ζαχαρία Παπαντωνίου. Αυτός είναι και ο τίτλος της παράστασής μας».
Το υλικό που είχαν στα χέρια τους σε σχέση με το «Ματαρόα», το ταξίδι και τους επιβάτες του ήταν αχανές, αλλά τώρα, τέσσερις ημέρες πριν από την πρεμιέρα, δεν κρύβουν τη χαρά και την περηφάνια τους για τη δραματουργία θεωρώντας ότι έχουν φτιάξει κάτι που έχει «μια αυταξία, πράγμα πολύ σπάνιο», όπως σχολιάζουν.
Ψάχνοντας οδηγήθηκαν στους ανθρώπους που υπήρξαν επιβάτες του θρυλικού πλοίου. Και αυτούς που μίλησαν. «Δημόσια δεν μίλησαν πολλοί. Από τους 150 υπάρχει υλικό σχεδόν μόνο από 10. Κι αυτοί μίλησαν και για τους άλλους συνεπιβάτες τους, γεννήθηκαν προσωπικές ιστορίες. Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι ποιοι ήταν αυτοί οι άνθρωποι που ο καθένας τους έγινε και ένας θρύλος στον τομέα του. Αλλά, όταν ανέβηκαν σ’ αυτό το πλοίο, κανένας δεν ήταν θρύλος» αναφέρουν.
Μνήμες από το «Ματαρόα» του 1945
Η παράσταση περιλαμβάνει υλικό από συνεντεύξεις επιβατών του «Ματαρόα», μέρος από την αλληλογραφία του Μέμου Μακρή, τα γράμματα της Μάτσης Χατζηλαζάρου στον Εμπειρίκο και ποιήματά της που αναφέρονται στο Παρίσι εκείνης της περιόδου, το ντοκιμαντέρ του Ανδρέα Σιαδήμα «‘Ματαρόα’, το ταξίδι συνεχίζεται», τα έργα της Μιμίκας Κρανάκη «Φιλέλληνες» και «‘Ματαρόα» με δύο φωνές», τα κείμενα της Νέλλης Ανδρικοπούλου, το βιβλίο «‘Ματαρόα’ 1945» πρακτικά συνεδρίου για το θέμα, ένα λεύκωμα για τους αποφοίτους της Cite, άλλα λευκώματα, φωτογραφίες και βεβαίως το βιβλίο του Κώστα Αξελού «Η μοίρα της σύγχρονης Ελλάδας».
Τα σκηνικά υπογράφει ο κινηματογραφιστής Μανώλης Μαυρής, που μιλά για «μια συλλογική διαδικασία, διαφορετική από το σινεμά, όπου είσαι απολύτως μόνος και δεν έχεις τη χαρά της συνδημιουργίας».
Συνεχώς παρούσα στη σκηνή η Άννα Δημητροπούλου, που παίζει ακορντεόν «ντύνοντας» με μουσική λέξεις και αναμνήσεις.
