Πριν λίγο καιρό κυκλοφόρησε το «Βάρδα Φουρνέλο», η δωδέκατη δισκογραφική εργασία (διπλό CD - βιβλίο) των Χαΐνηδων. Για όσους/ες δεν γνωρίζουν, από το 1990 Χαϊνηδες εστί συγκρότημα μεταβλητής σύνθεσης, αριθμητικής τε και... γεωμετρικής, εκ Κρήτης ορμώμενο και όχι από τις «κρυμμένες δυνάμεις», αλλά από τις μεγαλύτερες εκπλήξεις αυτού που -προς αναζήτηση καλύτερου όρου- θα αποκαλέσουμε «κρητική μουσική». Κεντρική -ο ίδιος θα απεχθανόταν μετά βδελυγμίας το «ηγετική»- φυσιογνωμία τους, ο Δημήτρης Αποστολάκης, φυσικός που συμμετείχε στο project του CERN, φιλοσοφικός διανοητής, άκρως ανήσυχος τραγουδοποιός, ιδιοσυγκρασιακός ερμηνευτής και λυράρης που, μένοντας μεν εντός της παράδοσης του από τη μία πλευρά, προσεγγίζει το όργανό του με τρόπο που θυμίζει μάλλον μια ελληνική εκδοχή του... Jimi Hendrix (!) παρά οτιδήποτε έχει να κάνει με το πλέον χαρακτηριστικό ηχόχρωμα της Κρήτης. Μια αντιφατική ίσως, αλλά στα όρια του γοητευτικά εκρηκτικού προσωπικότητα, που μπορεί να συμπαθήσεις ή να αντιπαθήσεις, αλλά είναι αδύνατο να σε αφήσει αδιάφορο! Το πρώτο CD του «Βάρδα Φουρνέλο» περιλαμβάνει εννέα τραγούδια που σπάνε διακριτικά -ή και όχι!- εκ των έσω όλες τις μουσικές και εν πολλοίς τις στιχουργικές φόρμες, κάτι που συμβαίνει στο έπακρο στο «Άλογο», την πεζή αφήγηση (ή «ταινία τυφλού κινηματογράφου» κατά τον ίδιο) την οποία συνοδεύουν ακόμα και πειραματικά ηχοτοπία και καταλαμβάνει ολόκληρο το δεύτερο CD.
Λίγο πριν την εμφάνισή τους στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων την Τρίτη 29 Ιουνίου, όπου θα παρουσιάσουν για πρώτη φορά το «Βάρδα Φουρνέλο», ο Δημήτρης Αποστολάκης μας μίλησε εξηγώντας μας τα σχετικά με τη δημιουργία του... ή και αποφεύγοντας συνειδητά να το κάνει, όπως υπό μία έννοια ήταν απολύτως αναμενόμενο από αυτό το «κοπέλι» που δεν μοιάζει με κανένα άλλο!
Τι σε κάνει να επιμένεις δισκογραφικά στο όνομα και στο σχήμα Χαΐνηδες όταν, ακόμα και με τον τρόπο που υπογράφεις εδώ και πολύ καιρό, όλος ο κόσμος ξέρει ότι ο ένας και μοναδικός Χαΐνης είσαι εσύ; Είναι η επιθυμία σου να ξαναβρίσκεσαι μαζί με παλιούς αγαπημένους φίλους, αισθάνεσαι ίσως περισσότερη ασφάλεια έτσι ή κάτι άλλο;
Ο Χαΐνης δεν κάνει μόνος του εργασίες, αλλά πάντα σε συνέργεια με μια κοινότητα ανθρώπων. Η τέχνη δεν είναι από άνθρωπο για άνθρωπο, αλλά από παρέες για παρέες. Προσωπικά αποστρέφομαι τη φιλία και λατρεύω την εκ βαθέων συνέργεια.
Αλήθεια, τώρα που έχουν περάσει αρκετά χρόνια στα οποία διαθέτεις και τις δύο, βρίσκεις ότι η επιστημονική ιδιότητά σου επηρεάζει τη μουσική κι αν ναι, σε ποιο βαθμό και με ποιον τρόπο;
Τρεις το λάδι, τρεις το ξίδι, δέκα το λαδόξιδο!
Είναι ένα έργο (τα δύο CD και το βιβλίο) που δημιουργήθηκε με βάση τη συγκυρία των δύο - τριών τελευταίων χρόνων ή όταν αρχίζετε μια νέα εργασία έχετε απλώς ένα γενικό πλαίσιο και λειτουργείτε με βάση αυτό και ανεξάρτητα από «εξωτερικά» ερεθίσματα;
Ο σπόρος εμπεριέχει όλο το γενετικό υλικό, αλλά ο καρπός παίρνει και τα χαρακτηριστικά του εδάφους όπου φυτρώνει.
Ο τίτλος είναι μια προειδοποίηση, απειλή ή σημαίνει κάτι το ιδιαίτερο για σένα;
Το θέμα δεν είναι τι σημαίνει για μένα, αλλά πώς το ερμηνεύετε ο καθένας. Ούτως ή άλλως, αυτή είναι η αξία της τέχνης: Είναι γεννήτορας πολλαπλών ερμηνειών.
Υπήρχε ένας λόγος που αυτή η «ταινία τυφλού κινηματογράφου» του δεύτερου CD βγήκε τόσο μεγάλη σε διάρκεια ή απλώς έτσι προέκυψε; Και με την ευκαιρία, θα αποκαλούσες αυτό που κάνεις «κρητική μουσική» ή έστω προέκτασή της ή πλέον έχει αυτονομηθεί ολότελα κι αυτή δεν είναι παρά μία από τις πολλές συνιστώσες της;
Όσον αφορά τη διάρκεια του «Αλόγου» έχω να πω ότι κάθε γεγονός αυτοκαθορίζεται χωρικά και χρονικά. Στην τέχνη ελάχιστα πράγματα είναι δικές μας αποφάσεις. Για το αν είναι «κρητική μουσική» αυτό που κάνουμε, ας μην κατατάξουμε όλα τα πράγματα μέσα σε ντουλαπάκια ντετερμινισμού. Ας το αφήσουμε για τους μουσικολόγους του μέλλοντος κι αυτό μόνο για ερευνητικούς και εκπαιδευτικούς λόγους.
Έχεις κάποια ιδιαίτερη σχέση, ενστερνίζεσαι σε πολύ μεγάλο βαθμό τη φιλοσοφία του Νίτσε ή αυτό συμβαίνει μόνο στο συγκεκριμένο τραγούδι και τον αναφέρεις ακόμα και στον τίτλο;
Και τα υπόλοιπα εννέα τραγούδια έχουν επίσης διπλούς τίτλους με άλλα «πρόσωπα». Αφού ρωτάς για τον Νίτσε, ερμήνευσε πρώτος, μαζί με τον Χέγκελ, τα μυστικά των προσωκρατικών, δηλαδή μας αποκάλυψε τις απαρχές τής παγκόσμιας σκέψης. Θέλεις και δεύτερο λόγο για να τον αγαπάς κι εσύ;
Ποια είναι συνοπτικά η άποψή σου ως άνθρωπος αλλά και ως επιστήμονας για την πανδημία, η οποία ακόμα διαρκεί, και για όσα θα αφήσει πίσω της ως συνέπειες στη ζωή των ανθρώπων σε όλο τον κόσμο;
Η πανδημία είναι συνέπεια της ληστρικής συμπεριφοράς της αγοράς απέναντι στη φύση. Ο ένας χρόνος επιβεβλημένου εγκλεισμού θα αφήσει το τοξικό σημάδι του, ιδιαίτερα στις μικρότερες ηλικίες.
Πώς βίωσες σε προσωπικό επίπεδο αλλά και ως μουσικός την καραντίνα;
Δεν κατάλαβα καμία καραντίνα, δεν κατάλαβα καμία απαγόρευση, δεν κατάλαβα καμία πανδημία. Διατήρησα με ιερή ευλάβεια την κανονικότητά μου. Ούτως ή άλλως, ζω σε καραντίνα δύο δεκαετίες και θα συνεχίσω τις επόμενες.
Πώς κρίνεις τη στάση της κυβέρνησης απέναντι στον πολιτισμό και στους ανθρώπους του από την αρχή της πανδημίας μέχρι τώρα;
Από απαξιωτική έως εκδικητική - ενόσω ζούνε... Όπως αρμόζει στην κάθε εξουσία.
Και τι θα είχες να πεις συνολικά για τα σχεδόν δύο χρόνια πια της διακυβέρνησης Μητσοτάκη;
Όποιος και να γίνει πρωθυπουργός τον χέζει ο κύριος Λασκαρίδης κι αυτό γίνεται σε πλανητικό επίπεδο. Η αγορά αποφασίζει και οι κυβερνητικοί θίασοι παίζουν τον ρόλο τού τροχονόμου στη διακίνηση των κεφαλαίων.
Τελικά δηλώνεις αισιόδοξος ή μη για το μέλλον της Ελλάδας και των κατοίκων της σε όλα τα επίπεδα;
Η Ελλάδα είναι υποσύνολο ενός πλανήτη δίχως όραμα, στα πρόθυρα οικολογικής καταστροφής και στην αυγή μιας ψηφιακής δικτατορίας. Οψόμεθα... Η ζωή είναι απρόβλεπτη. Δεν με ενδιαφέρει κανένα μέλλον. Μόνο να ζω τίμια και αφιερωμένα στο παρόν.
Και τα πιο άμεσα σχέδιά σου, με τους Χαΐνηδες αλλά και προσωπικά;
Σχέδια κάνουν οι αρχιτέκτονες, όχι εγώ...
Ειλικρινής στο έπακρο με τον εαυτό και όλους τους άλλους, αντισυμβατικός, ασυμβίβαστος, ανατρεπτικός, συχνά ακόμα και προκλητικός, αλλά ποτέ για να τραβήξει την προσοχή, ο Δημήτρης Αποστολάκης σίγουρα θα συνεχίσει να μας εκπλήσσει για πάρα πολλά χρόνια ακόμα, γιατί όχι μόνο του αρέσει και το επιδιώκει, αλλά απλώς του είναι αδύνατο να σταματήσει να εκπλήσσει τον εαυτό του...
