Αυτό που γεννιέται σήμερα καλείται να παίξει ιστορικό ρόλο σε μια χώρα κατεστραμμένη, σε μια χώρα που κάθε μέρα καταστρέφεται περισσότερο, οι φτωχοί γίνονται φτωχότεροι, οι νοικοκυραίοι χάνουν το βιός τους και όποιος διεκδικεί το δίκιο του (ή απλώς καταγράφει τι γίνεται) κινδυνεύει να βρεθεί χωρίς δουλειά, με σπασμένο κεφάλι ή δακτυλοδεικτούμενος ως προνομιούχος βολεψάκιας. Μια χώρα σε εμπόλεμη κατάσταση, σε οικονομική κατοχή, όπου οι διοικούντες είναι υπάλληλοι του εχθρού: των «αγορών».
Δύο προοπτικές ανοίγονται μπροστά μας: είτε μια αυταρχική κυβέρνηση που θα επιβληθεί λέγοντας: «Σκάσε και σκάβε, μην πάθεις χειρότερα», είτε μια αριστερή κυβέρνηση, στηριγμένη σε μια κοινωνική συμμαχία που θα πάρει στους ώμους της τις τύχες του έθνους στέλνοντας τους εθνέμπορους στον σκουπιδοτενεκέ.
Για να κερδίσει η Αριστερά, οφείλει να πείσει πως δεν είναι μία από τα ίδια. Ότι δεν είναι μόνο λόγια, αλλά και πράξη, πως είναι κάτι άλλο. Ότι δεν πάει να επωφεληθεί, αλλά να προσφέρει. Ότι οι βουλευτές της δεν διορίζουν τους συγγενείς και τους κουμπάρους τους σε όλα τα πόστα. Ότι δεν ζητάει πιστοποιητικά αριστεροσύνης, αλλά έμπρακτη κοινωνική ευαισθησία. Ότι και προτείνει λύσεις και ακούει και ενσωματώνει τις παρατηρήσεις. Ότι μπορεί να βοηθήσει ώστε ένας λαός που υποφέρει να μετατραπεί σε λαό που μάχεται, λαό ενωμένο, ποτέ νικημένο. Ότι έχει τη θέληση (αλλά και την ικανότητα) όχι μόνο να συγκρουστεί, αλλά και να νικήσει: Όχι μόνη της, όχι σαν ένα επιτελείο στρατηγών χωρίς στρατό, αλλά με έναν κόσμο που ολοένα περισσότερο αναγνωρίζει στις αξίες της (τη συλλογικότητα εναντίον του ατομικισμού) τη μοναδική διέξοδο για το σύνολο και για τον καθένα.
Να συγκρουστεί σημαίνει να τα βάλει με αυτούς που πλουτίζουν από την κρίση, με την ολιγαρχία του χρήματος. Σημαίνει, ενόψει σκληρής διαπραγμάτευσης, να προσφύγει (όπως εξάλλου κάνει κι ο αντίπαλος) σε μονομερείς ενέργειες, όπως η στάση πληρωμών, η κήρυξη της χώρας σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, η αναστολή των συνθηκών που εκχωρούν την εθνική κυριαρχία, η παύση της ανεξέλεγκτης κυκλοφορίας του χρήματος. Και όχι απλώς να το δηλώσει, αλλά και να δώσει δείγματα γραφής όντας ακόμη αντιπολίτευση, γιατί ώριμα φρούτα δεν υπάρχουν. «Αλληλεγγύη για όλους» και «Κανένας μόνος του στην κρίση» είναι ωραία συνθήματα, πρέπει να γίνουν πράξη. Κανένας πλειστηριασμός πρώτης κατοικίας δεν πρέπει να γίνει, όπου υπάρχουν άνεργοι να γίνει κάθε προσπάθεια για την κοινωνική επανένταξή τους. Και αυτά χωρίς κομματική ιδιοτέλεια, χωρίς προσπάθεια ψηφοθηρίας για ερχόμενες αυτοδιοικητικές ή άλλες εκλογές: Η αύξηση των ψήφων είναι απόρροια της κοινωνικής δράσης, όχι στόχος της.
Λαμπρό παράδειγμα για μελέτη η ιστορία της ΕΡΤ, που ακόμη τρέχει. Όχι μόνο η λαϊκή κινητοποίηση, η διεθνής συμπαράσταση και η ενότητα των εργαζομένων έβαλαν φρένο στα κυβερνητικά σχέδια, αλλά άφησαν μια υποθήκη που παραμένει, ανεξαρτήτως αν τελικώς οι καναλάρχες θα λυμαίνονται τις συχνότητες και η περιουσία της ΕΡΤ θα εκχωρηθεί στο ΤΑΙΠΕΔ: Για πρώτη φορά μια εταιρεία εθνικής εμβέλειας λειτούργησε με αυτοδιαχείριση και μάλιστα από άτομα που στη συντριπτική τους πλειοψηφία δεν ήταν αριστεροί. Αυτό μας δείχνει έναν δρόμο.
Και, για να αλλάξει την κοινωνία, η Αριστερά πρέπει να αλλάξει επίσης. Πρέπει να είναι υπόδειγμα δημοκρατίας, ισότητας, αλληλεγγύης, διαφάνειας και ευθύνης. Να αποβάλει όλες τις παθογένειες που το σάπιο σύστημα στο οποίο ζούμε μας έχει εθίσει: Όχι στους παραγοντισμούς, όχι στις πελατειακές σχέσεις, ακόμη κι όταν καλύπτονται κάτω από πολιτικές διαφοροποιήσεις, όχι στη μετατροπή των πολιτικών τάσεων σε μηχανισμούς νομής της εξουσίας. Δεν υπάρχουν ξερόλες, δεν υπάρχουν υπάκουα στρατιωτάκια. Για να απαιτήσεις πειθαρχία σε μια κομματική γραμμή, από τα μέλη κι από τον λαό, πρέπει να δώσεις κάτι σε αντάλλαγμα. Οι νεοναζιστικές ορδές στρατολογούν ανέργους για ένα κομμάτι ψωμί, το ΠΑΣΟΚ έδωσε στους μη προνομιούχους μικροπρονόμια (τότε που μπορούσε), η Αριστερά δεν επιτρέπεται να πάρει μαζί της κόσμο υποσχόμενη καρέκλες - γιατί τότε χάνει την ουσία της και τον λόγο ύπαρξής της. Ο σεβασμός δεν είναι δεδομένος, κερδίζεται. Και κερδίζεται κάθε στιγμή, δεν υπάρχουν δάφνες για να κραδαίνεις αντί να πείθεις: Η Ιστορία είναι γεμάτη από επαναστάτες που έγιναν τύραννοι. Και όλα αυτά πρέπει να αποτυπωθούν στο καταστατικό που θα ψηφιστεί στο Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ. Όχι γενικόλογα, αλλά με αρκετή σαφήνεια, πρέπει να καταγραφούν κάποιοι κανόνες που θα αποκλείουν προνόμια και διπλοθεσίες, που θα επιβάλλουν καθήκοντα και λογοδοσία σε όλα τα επίπεδα, που θα ορίζουν περιπτώσεις ανάκλησης οργάνων, που θα διαχέουν την πληροφορία οριζόντια και προς τα πάνω και όχι αποκλειστικά από την κορυφή προς τη βάση.
Βεβαίως κάθε κανονισμός μπορεί να καταστρατηγηθεί, είτε γιατί υπάρχουν ή εφευρίσκονται παραθυράκια είτε γιατί οι συσχετισμοί το επιτρέπουν (όπως π.χ. με τον περιορισμό των θητειών στον Συνασπισμό). Όμως καλύτερα να υπάρχει Σύνταγμα που να αναθέτει την τήρησή του στον πατριωτισμό των πολιτών, παρά να μην υπάρχει και να επικρατεί ο άγραφος νόμος του ισχυρότερου.
Ο δρόμος μπροστά είναι δύσβατος. Είναι, όμως, ωραίος.
