Αμέσως μετά τις δεύτερες εκλογές, η ανάλυση των δημοσκοπήσεων έδειξε ότι στους «κεντρώους» η Ν.Δ. ήρθε πρώτο κόμμα με 37,1%, όμως και το ΠΑΣΟΚ κέρδισε κεντρώο ακροατήριο κατά 31,7% - στοιχείο που φαίνεται να έχει ληφθεί σοβαρά υπόψη από τη Χαριλάου Τρικούπη και να διαμορφώνει σε σημαντικό βαθμό την αντιπολιτευτική στρατηγική του Νίκου Ανδρουλάκη από το ξεκίνημα αυτής της δεύτερης τετραετίας της κυβέρνησης Μητσοτάκη.
Αν η προσπάθειά του να απευθυνθεί σε δύο διαφορετικά ακροατήρια εκφραζόταν προεκλογικά με τον έντονο διμέτωπο απέναντι σε ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. και Ν.Δ., τώρα ο ίδιος στρατηγικός στόχος αποτυπώνεται σαν μια άσκηση ισορροπίας του ΠΑΣΟΚ στη διελκυστίνδα μεταξύ κεντρώων/κεντροδεξιών και αριστερών/κεντροαριστερών ψηφοφόρων. Αυτή εκδηλώνεται ως στάση αναμονής. Η αντιπαράθεση με τον ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. παραμένει, διότι ο διακηρυγμένος στόχος του Ν. Ανδρουλάκη είναι να αναδειχθεί δεύτερο κόμμα στις δεύτερες εκλογές. Ωστόσο, οι τόνοι απέναντι στην αξιωματική αντιπολίτευση είναι χαμηλότεροι, αφενός λαμβάνοντας υπόψη τις νέες ισορροπίες μετά τις διπλές κάλπες, αφετέρου διότι ο άλλος διακηρυγμένος στόχος του -να κερδίσει τη Ν.Δ. στις επόμενες εθνικές εκλογές- απαιτεί τα αντιπολιτευτικά πυρά να κατευθύνονται στην κυβέρνηση. Και όχι προς την αξιωματική αντιπολίτευση, όπως γινόταν κατά κόρον κατά την προηγούμενη τετραετία της Ν.Δ.
Δεδομένου ότι θέλει να επαναπροσεγγίσει πρώην ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ που ανήκαν στο πιο εκσυγχρονιστικό τμήμα του κόμματος και έχουν μετεγκατασταθεί στην πολιτική στέγη της Ν.Δ., το βασικό συστατικό της αντιπολιτευτικής ρητορικής του Ν. Ανδρουλάκη είναι η αποδόμηση του «δήθεν μεταρρυθμιστικού» προφίλ της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Του στοιχείου εκείνου που «συγκινεί» αυτή τη μερίδα ψηφοφόρων. Ταυτόχρονα, όμως, πρέπει να αντιπαραβάλλει εαυτόν ως την «πραγματική μεταρρυθμιστική δύναμη». Παράλληλα, διατηρώντας πάντα το βλέμμα και στην ευρύτερη δεξαμενή των προοδευτικών ψηφοφόρων, και ειδικότερα πλέον και της Αριστεράς -μιας και εκτιμά ότι οι εσωκομματικές εξελίξεις στον ΣΥΡΙΖΑ ευνοούν συνθήκες για κάτι τέτοιο-, έχει προχωρήσει σε οξύτερη κριτική προς τη Ν.Δ. συγκριτικά με την τακτική που ακολουθούσε προεκλογικά. Αυτή είναι εντονότερη όταν πρόκειται για τους τομείς όπου η αποτυχία της κυβερνητικής πολιτικής και οι στοχεύσεις της είναι εξόφθαλμες, όπως στην ακρίβεια, στην Υγεία, στο στεγαστικό πρόβλημα. Τα πράγματα περιπλέκονται όταν πρόκειται για νομοσχέδια που ετοιμάζει η κυβέρνηση και τα συνιστούν «μεταρρυθμίσεις» ή αντιμεταρρυθμίσεις. Εκεί, παρότι τα δείγματα γραφής της Ν.Δ. εδώ και τέσσερα χρόνια δεν αφήνουν περιθώρια παρερμηνειών για τις προθέσεις της, η στάση του ΠΑΣΟΚ είναι πάντα η επιλογή της αναμονής «για να εξεταστεί το περιεχόμενό» τους. Εκεί οι τόνοι της αντιπαράθεσης μετριάζονται, διότι και το εκλογικό κοινό στο οποίο θέλει να «μιλήσει» το ΠΑΣΟΚ με τη στάση του διαφοροποιείται.
Στάση αναμονής για τρία δύσκολα νομοσχέδια
Το περιβόητο νομοσχέδιο για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα των ασκήσεων ισορροπίας που επιχειρεί το ΠΑΣΟΚ. Ακόμα δεν είναι γνωστό τι θα πράξει τελικά, καθώς από τη μια δηλώνει ότι δεν θέλει να σταθεί εμπόδιο σε μια πρακτική που ισχύει και αλλού, από την άλλη, εκφράζει σοβαρές επιφυλάξεις για τη διασφάλιση του μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα αυτών των μη κρατικών πανεπιστημίων και της εκπλήρωσης «αυστηρών» κανόνων και όρων λειτουργίας τους. Ταυτόχρονα, η Χαριλάου Τρικούπη υποστηρίζει ότι το μείζον είναι η ενίσχυση της δημόσιας Παιδείας και πως κάθε τέτοια αλλαγή πρέπει να συνοδεύεται από συγκεκριμένο σχέδιο και εξαγγελίες σε αυτή την κατεύθυνση. Βασικό επιχείρημά της είναι ότι αυτή η συζήτηση θα έπρεπε να διεξάγεται στο πλαίσιο συνολικής συζήτησης για την αναθεώρηση του άρθρου 16.
Το άλλο νομοσχέδιο που επίκειται και που δημιουργεί κραδασμούς στο εσωτερικό της γαλάζιας πλειοψηφίας αφορά τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών. Το ΠΑΣΟΚ εμφανίζεται θετικό, ωστόσο είναι γνωστό ότι βουλευτές του εκφράζουν διαφωνίες σχετικά με το ζήτημα της τεκνοθεσίας, που ουσιαστικά αποτελεί και τον πυρήνα της συζήτησης, ενώ δημοσκοπήσεις έχουν καταγράψει ότι η υπόθεση δεν είναι και τόσο απλή για τους ψηφοφόρους του κόμματος. Συνεπώς, και σε αυτό το ζήτημα επιφυλάσσεται, παραπέμποντας στις σημαντικές διαφωνίες που επικρατούν μεταξύ του Υπουργικού Συμβουλίου. Ο γραμματέας του ΠΑΣΟΚ Ανδρέας Σπυρόπουλος έχει δηλώσει ότι «το ΠΑΣΟΚ έχει ξεκάθαρη άποψη και περιμένουμε να δούμε το σύνολο του νομοσχεδίου που θα φέρει η κυβέρνηση», προσθέτοντας ότι «το ζήτημα έχει πάρα πολλές πτυχές και πρέπει να συζητήσουμε με σοβαρότητα». «Αποτελεί απόφαση της κυβέρνησης και της Νέας Δημοκρατίας ότι συμφωνούν με τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών; Αν είναι απόφασή τους, ας το φέρουν συγκροτημένα» σχολιάζει.
Οσον αφορά την επιστολική ψήφο, το ΠΑΣΟΚ έχει δηλώσει υπέρ της εφαρμογής της για τους απόδημους και όσους εντός Ελλάδας εργάζονται σε διαφορετικό τόπο από την πόλη που ψηφίζουν, ωστόσο αντιτίθεται στην καθολική ισχύ της, όπως προτίθεται να κάνει η κυβέρνηση.
Καμπανάκι Δουδωνή
Η δυσκολία που φαίνεται να υπάρχει στο ΠΑΣΟΚ για τις τελικές αποφάσεις του σε επίμαχα ζητήματα είναι εμφανής και από την τελευταία παρέμβαση του βουλευτή Επικρατείας Παναγιώτη Δουδωνή. «Δεν σας είπα εγώ ότι θα τα ψηφίσουμε» ανέφερε συζητώντας για τα τρία προαναφερθέντα θέματα και αφότου είχε επιχειρηματολογήσει για τις επιφυλάξεις του κόμματος. Πρόσθεσε ότι «η κυβέρνηση ψάχνει για συμπολιτευόμενη αντιπολίτευση. Δεν θα το βρει αυτό, θέλω να σας ενημερώσω», «γιατί εδώ πέρα δεν έχουμε να κάνουμε με πραγματικές μεταρρυθμίσεις».
