Στον φόβο συνεχίζει να επενδύει η Ν.Δ. και κατά τη νέα προεκλογική περίοδο, επιχειρώντας να εκμεταλλευτεί την κούραση των πολιτών από τη μακρά μνημονιακή περίοδο και τα φορολογικά βάρη που τους επιβλήθηκαν. Η Ν.Δ. προσπαθεί να σηκώσει μια ασπίδα προστασίας στα εισοδήματα των ισχυρών ομάδων που την υποστηρίζουν, όπως οι εταιρείες ενέργειας και διύλισης, και δαιμονοποιεί την αύξηση των φόρων προς αυτές που προτείνουν ο ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, αλλά και το ΠΑΣΟΚ. Αξιοποιώντας την αγωνία των πολιτών για μια επιστροφή της υπερφορολόγησης και με την αγαστή συνεργασία των ΜΜΕ της λίστας Πέτσα, η Ν.Δ. υποστηρίζει ότι κάθε αύξηση φόρων θα αφορά τη μεσαία τάξη και τα κατώτερα στρώματα, παραβλέποντας τα φορολογικά βάρη που έχει φορτώσει η ίδια στις ομάδες αυτές τα τελευταία τέσσερα χρόνια.
Στη διάρκεια της ενεργειακής κρίσης οι εμπλεκόμενες εταιρείες ενέργειας και διύλισης αποκόμισαν πάνω από 6 δισ. ευρώ εξαιτίας της αισχροκέρδειας που η Ν.Δ. επέτρεψε και στράφηκε εναντίον των φτωχών νοικοκυριών. Ο ΣΥΡΙΖΑ, και ακολουθώντας τον σε έναν βαθμό και το ΠΑΣΟΚ, προτείνει τη φορολόγηση των υπερκερδών αυτών σε ποσοστό 90%, κάτι που θα έφερνε στα δημόσια ταμεία περίπου 5,45 δισ. ευρώ, ποσό που οι πολίτες κατέβαλαν στις εταιρείες ενέργειας κάνοντας αιματηρές οικονομίες στα άλλα έξοδα των νοικοκυριών τους. Η ίδια η Ν.Δ. και ο Μητσοτάκης είχαν υποσχεθεί την ίδια (90%) φορολόγηση των υπερκερδών, έσπευσαν όμως να μειώσουν το φορολογητέο ποσό, με αποτέλεσμα τα έσοδα να έχουν περιοριστεί μόλις στα 350 εκατ. ευρώ, κόντρα, δηλαδή, στις πιέσεις της αντιπολίτευσης, αλλά και στη γενική τάση στην Ε.Ε. για υψηλή φορολόγηση των υπερκερδών. Μάλιστα, το συγκεκριμένο πόρισμα της ΡΑΕ δεν κατατέθηκε ποτέ στη Βουλή με τη «βολική» επίκληση του εμπορικού απορρήτου, επιτείνοντας την εικόνα αδιαφάνειας, η οποία πάντα προκύπτει… όταν πρόκειται να καλυφθεί κάποιος από τους υποστηρικτές της Ν.Δ.
Υπερκέρδη στις εταιρείες ενέργειας
Η Ν.Δ. επιχειρεί να εμφανίσει τις προτάσεις αυτές του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. ως αρχή μιας νέας φοροκαταιγίδας στους πιο αδύναμους. Στους ίδιους, δηλαδή, που κατέβαλαν αυτά τα 6 δισ. ευρώ υπερκερδών στις εταιρείες ενέργειας, αλλά και επιπλέον 4 δισ. ευρώ μέσω του ΦΠΑ στα καταναλωτικά προϊόντα, οι τιμές των οποίων σημείωσαν κατακόρυφη αύξηση. Αυτά τα 4 δισ. ευρώ από την υπεραπόδοση του ΦΠΑ δεν φαίνεται να θεωρούνται φοροκαταιγίδα από τη Ν.Δ., η οποία μάλιστα τονίζει ότι δεν πρόκειται να μειώσει τους έμμεσους φόρους, όπως ο ΦΠΑ ή οι ειδικοί φόροι στα καύσιμα.
Κέρδη από τη μείωση ΦΠΑ και ΕΦΚ
Οι προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. για μείωση των φόρων αυτών θα έφερναν ελάφρυνση περίπου 2,8 δισ. ευρώ στους πολίτες (1,5 δισ. ευρώ από τη μείωση του ΦΠΑ και 1,3 δισ. από τη μείωση του ΕΦΚ στα καύσιμα). Μια ελάφρυνση περίπου 70% με ευνοούμενους κυρίως τους φτωχότερους. Υπενθυμίζεται ότι ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. έχει προτείνει ο ΦΠΑ να κατέβει στο 6% στα τρόφιμα και να μηδενιστεί στα προϊόντα άμεσης ανάγκης, όπως το ψωμί, το γάλα και οι παιδικές τροφές.
Οσον αφορά τον ΕΦΚ στα καύσιμα, ο ΣΥΡΙΖΑ προτείνει μείωσή του στο κατώτερο επιτρεπτό από την Ε.Ε. όριο, κάτι που θα έριχνε τον ΕΦΚ από τα 0,7 ευρώ ανά λίτρο στα 0,359 ευρώ ανά λίτρο, δηλαδή σχεδόν στα μισά. Επομένως, σε κάθε γέμισμα του ρεζερβουάρ των 50 λίτρων ο πολίτης θα γλίτωνε περίπου 17,05 ευρώ, αλλά κι ακόμα 4,09 ευρώ από τον λιγότερο ΦΠΑ που αναλογεί. Ένα όφελος, δηλαδή, ύψους 21,14 ευρώ, ίσο με ένα μηνιαίο market pass και χωρίς την ψηφιακή γραφειοκρατία του «επιτελικού κράτους».
Ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. προτείνει, επίσης, την κατάργηση του ΕΦΚ για το αγροτικό πετρέλαιο, ένα μέτρο που πρακτικά θα έκοβε το κόστος ενέργειας για τους αγρότες κατά 1/3 και, φυσικά, χωρίς πάλι την ψηφιακή γραφειοκρατία του «επιτελικού κράτους». Η κατάργηση του ΕΦΚ στο αγροτικό πετρέλαιο θα απέφερε στον αγρότη όφελος 410 ευρώ στα 1.000 λίτρα και επιπλέον 98,4 ευρώ από τον λιγότερο ΦΠΑ που αναλογεί. Δηλαδή, με βάση τις σημερινές μέσες τιμές πώλησης ο αγρότης θα πλήρωνε 1,048 ευρώ ανά λίτρο, αντί για 1,556 ευρώ ανά λίτρο, όπως ισχύει σήμερα.
Επιπλέον μειώσεις φόρων προτείνει ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ.
Το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. προβλέπει, επίσης, και άλλες μειώσεις φόρων, οι οποίες όμως θα ευνοήσουν τους πιο αδύναμους. Συγκεκριμένα, προτείνει αφορολόγητο στα 10.000 ευρώ για όλα τα φυσικά πρόσωπα, ανεξαρτήτως μορφής απασχόλησης, και κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος, ενός οριζόντιου φόρου που επιβαρύνει κατά κύριο λόγους τους μικροεπαγγελματίες και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Όχι, δηλαδή, γενικά τις επιχειρήσεις, όπως υποστηρίζει η Ν.Δ. προκειμένου να θολώσει τα νερά και να κρύψει τους κερδοφόρους μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους πίσω από τη μικρή επιχείρηση που παλεύει να επιβιώσει εν μέσω πληθωρισμού, εκτόξευσης του ενεργειακού κόστους και ακρίβειας.
Ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. προτείνει, επίσης, τον ανασχεδιασμό της αξιοποίησης των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης ώστε να έχουν πρόσβαση στα κοινοτικά κονδύλια και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις που σήμερα είναι αποκλεισμένες από τους σημαντικούς αυτούς πόρους.
Τα pass στην ενέργεια κόβονται μετά τις εκλογές
Βεβαίως, η Ν.Δ. ξεκαθαρίζει ότι δεν πρόκειται να μειώσει τον ΦΠΑ και τον ΕΦΚ, παρά τη σοβαρή επιβάρυνση που φέρνουν στο εισόδημα των νοικοκυριών. Η υπεραπόδοση των φόρων αυτών της έχει επιτρέψει να χρηματοδοτήσει τα διάφορα pass, τα οποία όμως αντιστοιχούν σε ένα μικρό μόνο ποσοστό σε σχέση με τα ποσά που έχουν κατευθυνθεί στις τσέπες των επιχειρηματικών ομίλων λόγω της αισχροκέρδειας. Κι αυτά όμως τα pass στην ενέργεια αναμένεται να κοπούν μετά τις εκλογές, στερώντας από τους πολίτες έστω κι αυτήν την ελάχιστη ανακούφιση.
Πάρτι απευθείας αναθέσεων στους κολλητούς
Η υπερφορολόγηση, όμως, δεν παίρνει πάντα άμεση μορφή με τη διατήρηση του υψηλού ΦΠΑ και του ΕΦΚ στα καύσιμα. Ο περιορισμός των κοινωνικών δαπανών ή η άρνηση για αύξησή τους σε εποχές που αυτό είναι αναγκαίο, όπως σήμερα, αποτελεί επίσης έμμεση φορολογική επιβάρυνση των πολιτών. Κι αυτό γίνεται γιατί η Ν.Δ. φρόντισε να διαθέσει πολλά από τα δημόσια έσοδα σε απευθείας αναθέσεις σε διάφορους «εκλεκτούς» του κυβερνώντος κόμματος. Μόνο το διάστημα 2020-2022 η κυβέρνηση Μητσοτάκη έδωσε 9,956 δισ. ευρώ σε 473.680 συμβάσεις είτε με απευθείας αναθέσεις είτε με διαδικασίες που δεν περιλάμβαναν διαγωνισμό. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με τους ισχυρισμούς της Ν.Δ. για απευθείας αναθέσεις μόλις 6,7 δισ. ευρώ και μάλιστα στη μεγάλη πλειονότητά τους σχετιζόμενες με την πανδημία. Οι απευθείας αυτές αναθέσεις, βέβαια, κατέληξαν σε διάφορες εταιρείες που δεν είχαν καμία πρότερη εμπειρία στην προμήθεια μασκών ή αντισηπτικών, αλλά είχαν όμως στενές σχέσεις με στελέχη της Ν.Δ., όπως η Σοφία Νικολάου που ελέγχεται από το ΣΔΟΕ για το «πάρτι» απευθείας αναθέσεων στον τομέα ευθύνης της. Χώρια οι προκλητικές εντάξεις άσχετων έργων, όπως ο διαβόητος Μεγάλος Περίπατος του Κώστα Μπακογιάννη, στα… έργα ανάσχεσης της πανδημίας.
Διπλασιασμός των μετακλητών υπαλλήλων
«Πάρτι» δεν έγινε, φυσικά, μόνο με τις απευθείας αναθέσεις σε γαλάζιους κολλητούς, αλλά και στον διορισμό γαλάζιων παιδιών ως μετακλητών. Η Ν.Δ. παρέλαβε έναν αριθμό 1.710 μετακλητών υπαλλήλων από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ τον Ιούλιο του 2019 και μόνο μέχρι τον Οκτώβριο του 2022 τους είχε φτάσει στους 3.482, δηλαδή τους υπερδιπλασίασε. Ένας σημαντικός αριθμός από αυτούς απασχολούνταν στην Προεδρία της Κυβέρνησης στελεχώνοντας το «επιτελικό κράτος».
Υποβάθμιση του προβλήματος των κόκκινων δανείων...
Η Ν.Δ. χρησιμοποιεί τη μιντιακή υπεροπλία της και για να καλύψει δικές της ανεπάρκειες, επιχειρώντας να εμφανίσει την κριτική της αντιπολίτευσης ως υπερβολική και τα στελέχη της ως κινδυνολόγους. Έτσι, η Ν.Δ. επιχειρεί να υποβαθμίσει το ζήτημα των κόκκινων δανείων και των πλειστηριασμών και, επειδή ένα τόσο μείζον ζήτημα δεν καλύπτεται πλήρως «κάτω από το χαλί», να μεταφέρει όσο μπορεί την ευθύνη στην κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Τον κατηγορεί, μάλιστα, ότι κατάργησε την προστασία της πρώτης κατοικίας όταν ο Μητσοτάκης ήταν αυτός που παρέτεινε την προστασία που προέβλεπε ο νόμος του ΣΥΡΙΖΑ για μερικούς μήνες στις αρχές της πανδημίας. Η Ν.Δ. επιχειρεί να υποβαθμίσει τον αριθμό των πολιτών που κινδυνεύουν άμεσα με κατάσχεση της πρώτης κατοικίας τους, εξαιρώντας τα επιχειρηματικά δάνεια, παρότι οι οφειλέτες κινδυνεύουν με απώλεια της περιουσίας τους που περιλαμβάνει και την πρώτη κατοικία. Και, βέβαια, τα 600.000 κόκκινα δάνεια δεν αφορούν μόνο ισάριθμους πολίτες, αλλά πολύ περισσότερους, καθώς σε διάφορα δάνεια υπάρχουν παραπάνω από ένας συμβαλλόμενοι.
…και η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ.
Η Ν.Δ. βασίζεται μόνο στην εφαρμογή του Πτωχευτικού Κώδικα, την ώρα που ο ΣΥΡΙΖΑ προτείνει αναστολή πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας για ακίνητα αξίας ως 300.000 ευρώ και δεσμευτικό πλαίσιο εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης των χρεών με υποχρεωτικότητα συμμετοχής του πιστωτή και δύο εναλλακτικές επιλογές ρύθμισης: βραχυχρόνια (5-10 έτη) με διαγραφή της ονομαστικής αξίας του δανείου από 40% ως 60% και μακροχρόνια (ως 35 έτη) με καταβολή της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου σε χαμηλές δόσεις και σταθερό επιτόκιο 2%, αλλά και με δυνατότητα για κρατική επιδότηση μέχρι και του 50% της δόσης. Επίσης, ο ΣΥΡΙΖΑ προτείνει ένα πλαίσιο κανόνων εποπτείας και φορολόγησης των funds.
Μερική απασχόληση και ανεργία των νέων
Ακόμα ένας τομέας στον οποίο η Ν.Δ. επιχειρεί να εμφανίσει μια διαφορετική πραγματικότητα είναι η ανεργία των νέων. Η Ν.Δ. αναγνωρίζει ότι η ανεργία των νέων είναι πολύ υψηλή, ισχυρίζεται όμως ότι επί ημερών της υποχώρησε σημαντικά από το 38,2% στο 24,2%. Παραγνωρίζει, βέβαια, ότι αυτή η μείωση δεν πρόσφερε στους νέους καλοπληρωμένες δουλειές, αλλά γιγάντωσε τη μερική απασχόληση, την υποδηλωμένη ή αδήλωτη εργασία και, φυσικά, τις εργασιακές συνθήκες ζούγκλας, άμεση συνέπεια του αντεργατικού νόμου Χατζηδάκη και της κατάργησης του οκταώρου. Πρόσφατο χαρακτηριστικό παράδειγμα, οι εργοδότες που βάζουν ρήτρα 5.000 ευρώ στους εργαζόμενους που θα παραιτηθούν πριν τη λήξη της σύμβασής τους.
