Η λέξη λαϊκισμός δεσπόζει τα τελευταία χρόνια στη δημόσια ζωή. Κυρίως, αν όχι πάντα, ως κατηγορία και στίγμα εκείνων που αμφισβητούν καθιερωμένες συνταγές και «εκ φύσεως» ανισότητες, τα ιδεολογικά, δηλαδή, θεμέλια του ύστερου καπιταλιστικού μας κόσμου. Και σχεδιάζουν, υπόσχονται, επιχειρούν να βελτιώσουν το ισοζύγιο υπέρ της κοινωνικής δικαιοσύνης, προτείνοντας μια διαδρομή που δεν επαγγέλλεται ανατροπή του συστήματος, αλλά επί της ουσίας βελτίωσή του.
Μια βελτίωση, πάντως, που όσο κι αν η επαναστατική καθαρότητα αμφισβητεί και λοιδορεί, συνεπάγεται βελτίωση στη ζωή των «πολλών», που διαχωρίζει από τους «λίγους» ένα όλο και διευρυνόμενο χάσμα.
Εννοείται ότι η χρήση της λέξης μόνο ουδέτερη δεν είναι. Η αντίστιξή της με τη «σοβαρότητα» στην καθημερινή ζωή είναι πολύ χαρακτηριστική.
Να ζητάς αύξηση σε μισθούς και μεροκάματα είναι εκ προοιμίου λαϊκισμός, ενώ το πάγωμα και η μείωσή τους είναι σοβαρότητα.
Να απαιτείς από το κράτος έναν έστω στοιχειώδη έλεγχο των τραπεζών και των golden boys είναι λαϊκισμός, ενώ να τους παρέχεις πεδίο προκλητικής εκμετάλλευσης και ασυλίας είναι σοβαρότητα.
Να θεωρείς απαίτηση των καιρών τη δημόσια Υγεία, Παιδεία, προστασία για όλους είναι λαϊκισμός. Να ξεπουλάς στην κερδοσκοπία κάθε πλευρά του κοινωνικού κράτος είναι σοβαρότητα.
Και εννοείται ότι μια τέτοια προσέγγιση της συστημικής χρήσης του λαϊκισμού και κατάχρησης της σοβαρότητας είναι η επιτομή του λαϊκισμού. Του αριστερού, τουλάχιστον. Γιατί τελευταία έχουν ανακαλύψει στην Ελλάδα, αλλά και στην Ευρώπη του κοινωνικού χάσματος και της σήψης των ελίτ και τον ακροδεξιό λαϊκισμό. Τον οποίο, σε μια βολική επανάληψη της θεωρίας των δύο άκρων, ταυτίζουν με τον αριστερό. Κι έτσι η επιχείρηση δυσφήμησης της Αριστεράς παίρνει τη θέση της στην εργαλειοθήκη των «σοβαρών»: ο αριστερός λαϊκισμός εφάπτεται με τον ακροδεξιό στον επικίνδυνο κύκλο που απειλεί τη Δημοκρατία!
Οι Στάμος Παπαστάμου, Γεράσιμος Προδρομίτης και Τάσος Παππάς πραγματεύονται και αναλύουν στο βιβλίο τους «Λαϊκισμός, μια ατίθαση λέξη», που κυκλοφόρησε πρόσφατα, τις φανερές, αλλά και τις αθέατες πλευρές του λαϊκισμού και της χρήσης του. Με σαφήνεια, επιστημονική ψυχραιμία, αλλά και αναφορά στην πραγματικότητα, δύο κείμενα, από τρεις συγγραφείς, εισάγουν την ιστορική, πολιτική και επικοινωνιολογική ματιά, από τη μια, και τη ματιά της κοινωνικής ψυχολογίας, από την άλλη, για ένα φαινόμενο που απασχολεί και σε πολλές περιπτώσεις δεσπόζει στην πολιτική αντιπαράθεση.
Οσοι κατανοούν την ανάγκη να κατανοήσουμε και να «εξημερώσουμε» τη λέξη που οι συγγραφείς χαρακτηρίζουν «ατίθαση», και που τη βρίσκουμε και θα τη βρίσκουμε συνεχώς μπροστά μας, μόνο να κερδίσουν έχουν από το συγκεκριμένο βιβλίο. Αν οι παλιοί σοφοί έλεγαν ότι χωρίς επαναστατική θεωρία δεν υπάρχει επαναστατικό κίνημα, η σύγχρονη κίνηση των κοινωνιών, της ελληνικής συμπεριλαμβανομένης, το φωνάζει: χωρίς να κατανοήσουμε την πραγματικότητα κα τον τρόπο που την επιβάλλει, την αναπαράγει και την επικοινωνεί ο αντίπαλος, ούτε βήμα δικαιοσύνης δεν μπορούμε να κάνουμε.
