Τι θα ζητήσει αύριο από τους εταίρους ο Κυριάκος Μητσοτάκης σε σχέση με την Τουρκία; Να ενισχυθεί η θετική ατζέντα στις ευρωτουρκικές σχέσεις; Να επιβληθούν κυρώσεις στη γείτονα για την επιμονή της να αμφισβητεί τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα; Και τα δύο; Κανένα από τα δύο;
Απαντήσεις αποφεύγει συστηματικά να δώσει ο πρωθυπουργός, καθώς το ζητούμενο γι’ αυτόν είναι να πλασάρει ως επιτυχία το όποιο αποτέλεσμα -ακόμη και το πλέον προβληματικό για τη χώρα. Εάν, λοιπόν, γενικολογεί ασύστολα πριν από τη σύνοδο, ίσως να μην μάθει ποτέ κανείς πού έχει βάλει τον πήχη.
Στην προχθεσινή συνέντευξή του στον Alpha o Μητσοτάκης παρουσίασε ως γκραν σουξέ τα όσα είχε δρομολογήσει η προηγούμενη κυβέρνηση -κι ο ίδιος τα είχε τουλάχιστον... παραμελήσει μέχρι να ξαναδεί το φως το αληθινό. Για παράδειγμα ότι πέτυχε να μετατρέψει τις ελληνοτουρκικές διαφορές σε ευρωτουρκικές διαφορές -αν και αναζητούνται ακόμη με το κιάλι οι ελληνικές πρωτοβουλίες στον ευρωτουρκικό διάλογο.
Ο Μητσοτάκης εμφανίστηκε πεπεισμένος ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση “δεν θα διακινδυνεύσει το κύρος της”, ότι θα τηρήσει το χρονοδιάγραμμα που έβαλε τον Οκτώβριο και θα πάρει αποφάσεις:
“Το Συμβούλιο τον Οκτώβριο έδωσε στην Τουρκία δύο επιλογές: ή να αγκαλιάσει μια θετική ατζέντα σταματώντας την παραβατική συμπεριφορά ή, σε περίπτωση που κάνει το δεύτερο, να υποστεί τις συνέπειες. Νομίζω πως είναι ξεκάθαρο ότι η Τουρκία δεν αγκάλιασε τη θετική ατζέντα. Αυτό αναγνωρίζεται πια απ’ όλους. Ο βαθμός τώρα των μέτρων ή των αποφάσεων που θα πάρει το Συμβούλιο δεν είναι κάτι το οποίο μπορώ να προεξοφλήσω αυτή τη στιγμή”.
Πράγματι, δύσκολα μπορεί να προεξοφλήσει κάποιος τις αποφάσεις του Συμβουλίου, μπορεί ωστόσο να τις συνδιαμορφώσει ασκώντας και πίεση, κάτι που μάλλον δεν σκοπεύει να κάνει ο Μητσοτάκης. Δεν θέλει να ασκήσει βέτο (“ξέρετε, το βέτο είναι μια έννοια που παραπέμπει σε μια χώρα η οποία είναι μόνη της” ισχυρίστηκε), ωστόσο απέφυγε να το πει ευθαρσώς. “Όλα είναι στο τραπέζι” είπε για να μην κακοκαρδίσει όλους εκείνους στο κόμμα του που κάνουν καριέρα ως... πατριώτες και τουρκοφάγοι. Τουλάχιστον αρκετοί από αυτούς έχουν πάψει να φωνασκούν.
Oruc Reis και διάλογος
Πάντως, ο πρωθυπουργός άφησε για μια ακόμη φορά ανοιχτό το ενδεχόμενο να ξεκινήσει ο διάλογος με την Τουρκία ύστερα από “μια περίοδο έμπρακτης αποκλιμάκωσης”. Δεν την προσδιόρισε χρονικά, αν και από το υπουργείο Εξωτερικών έχουν μιλήσει για μια περίοδο δύο μηνών, κατά την οποία τουλάχιστον το Oruc Reis δεν θα ξαναβγεί για σουλάτσο σε περιοχές πάνω από την ελληνική υφαλοκρηπίδα.
Προφανώς το επιχείρημα του Μητσοτάκη στη σύνοδο κορυφής, όταν θα επαναληφθούν οι παραινέσεις από την προεδρεύουσα και διαμεσολαβήτρια καγκελάριο Μέρκελ να ξεκινήσει ο ελληνοτουρκικός διάλογος, θα είναι πως η κίνηση της Τουρκίας να αποσύρει το Oruc Reis δέκα μέρες πριν από τη σύνοδο ήταν προσχηματική.
Όσο για τις δηλώσεις του εκπροσώπου του ότι θα ζητήσει από τους εταίρους να σταματήσουν να πουλάνε όπλα στην Τουρκία, ο Μητσοτάκης δεν τις επανέλαβε. Το έκανε, όμως, χθες στο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών.
Η... κοινή λογική
Την ίδια ώρα, πάντως, και η Τουρκία κάνει τις κινήσεις της ενόψει συνόδου, με τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου να δηλώνει πλάι στον Ούγγρο ομόλογό του από την Άγκυρα ότι “η Τουρκία θέλει να βελτιώσει τις σχέσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση στη βάση μιας πλήρους συμμετοχής της σ' αυτήν”.
Ο Τσαβούσογλου τόνισε ότι τα ευρωτουρκικά προβλήματα μπορούν να λυθούν μόνον αν η Ε.Ε. ενεργήσει με κοινή λογική στη σύνοδο κορυφής. Και υποστήριξε πως η Ελλάδα είναι αυτή που “συνεχίζει τα προκλητικά βήματα στην περιοχή παρά τις προσπάθειες της Τουρκίας να χρησιμοποιήσει τη διπλωματία” καλώντας την Ε.Ε. να ενεργήσει ως “έντιμος και αντικειμενικός μεσολαβητής”.
Οι τριμερείς και το μήνυμα στην Τουρκία
Στο Αμμάν βρέθηκε χθες ο Δένδιας για την τριμερή Ελλάδας - Κύπρου - Ιορδανίας, όπου επανέλαβε το προφανές, όπως υπογράμμισε. Ότι αυτή η τριμερής και οι συνεννοήσεις στο πλαίσιό της “δεν στρέφονται εναντίον κανενός”. Είναι ανοιχτές σε όλες τις χώρες που αποδέχονται τις ίδιες αξίες και μοιράζονται την ίδια αντίληψη: ειρήνη, σταθερότητα και διεθνές δίκαιο. Ο Δένδιας εκτιμά ότι η Τουρκία αμφισβητεί αυτή τη βασική αντίληψη, άρα δεν χωράει στις συνεννοήσεις. Και καταγγέλλει για πολλοστή φορά την Άγκυρα ότι είναι ο ταραχοποιός της περιοχής.
