Το κόκκινο χαλί στρώνει η Αθήνα για να υποδεχθεί αύριο τον υπουργό Εξωτερικών της Ρωσίας Σεργκέι Λαβρόφ, ο οποίος, εκτός από τον ομόλογό του Νίκο Δένδια, θα συναντηθεί και με τον πρωθυπουργό. Ο Λαβρόφ έρχεται στην Ελλάδα σε μια στιγμή που η κυβέρνηση βρίσκεται σε αναζήτηση συμμάχων για να αντιμετωπίσει τις τουρκικές κινήσεις στην ανατολική Μεσόγειο, με τα όπλα της διπλωματίας εννοείται. Και έρχεται μετά από ένα μακρύ διάστημα ψύχρας στις διμερείς σχέσεις.
Ωστόσο, παρά τα δωράκια που έστειλε ο Λαβρόφ πριν από την άφιξή του στην Αθήνα, τη στιβαρή δήλωση για το δικαίωμα όλων των κρατών να επεκτείνουν τα χωρικά τους ύδατα στα 12 ναυτικά μίλια, αλλά και το συμβολικό τιτίβισμα που θύμιζε τη ναυμαχία του Ναυαρίνου πριν από 193 χρόνια, δεν φέρνει τίποτε στις αποσκευές του που να αλλάζει το κλίμα ή τους συσχετισμούς στην ανατολική Μεσόγειο.
Άλλωστε, οι Ρώσοι πάντα θεωρούσαν ότι σύρραξη μεταξύ δύο συμμάχων στο ΝΑΤΟ δεν μπορεί να γίνει και το έλεγαν ακόμη πιο φωναχτά κάθε φορά που οι Αμερικανοί εξέφραζαν την ανησυχία τους για τις ελληνοτουρκικές εντάσεις. Επιπλέον, σε αυτή τη φάση, η Μόσχα διατηρεί μια ζηλευτή ισορροπία στη σχέση της με την Άγκυρα - παρά το γεγονός ότι είναι αντιμέτωπες σε δυόμισι πολέμους δι’ αντιπροσώπων. Στη Συρία, τη Λιβύη και στον αρμενικό θύλακα του Αζερμπαϊτζάν Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Αυτό φαίνεται κι από τη χαλαρότητα με την οποία αντιδρά ο Βλαντίμιρ Πούτιν στη σύγκρουση μεταξύ Αρμενίων και Αζέρων, με τους τελευταίους να στηρίζονται και επισήμως από τον Ταγίπ Ερντογάν. Προφανώς ο Ρώσος Πρόεδρος θεωρεί ότι κανένας δεν απειλεί τα ρωσικά συμφέροντα στον Καύκασο.
Εύσημα στον Ερντογάν
Λίαν προσφάτως, μάλιστα, ο Πούτιν φρόντισε να απονείμει τα εύσημά του στην “ανεξάρτητη εξωτερική πολιτική” του Ερντογάν, ο οποίος, σε αντίθεση με τους Ευρωπαίους ηγέτες, όπως είπε, είναι σε θέση να εφαρμόσει ό,τι κρίνει συμφέρον για τη χώρα του, χωρίς να επηρεάζεται από τις πιέσεις της Ουάσιγκτον. Ο Πούτιν δεν ξεχνά τα καψόνια που υφίστανται οι Γερμανοί από τους Αμερικανούς για τον αγωγό ρωσικού αερίου Nord Stream II που διασχίζει τη Βαλτική. Ούτε την ευκολία με την οποία πείστηκαν άπαντες στην Ε.Ε. να επιβάλουν κυρώσεις στη Λευκορωσία, την οποία έχει υπό την προστασία του, με ή χωρίς Λουκασένκο.
Κοινό μνημόνιο για την Ιστορία
Από την άλλη πλευρά, η Ρωσία θέλει να συντηρεί το θετικό κλίμα που υπάρχει γι' αυτήν στην ελληνική κοινωνία, για θρησκευτικούς, ιστορικούς και αδιευκρίνιστους λόγους - ατέλειωτες διδακτορικές διατριβές θα μπορούσαν να γίνουν γι’ αυτούς. Και συμμερίζεται την επιθυμία της Αθήνας για αναθέρμανση των διμερών σχέσεων. Οπότε η αυριανή επίσκεψη Λαβρόφ θα συνοδευτεί από πολλά καλά λόγια, χαμόγελα, δηλώσεις για την κοινή μας ορθόδοξη πίστη, ειδικά τώρα που η πανδημία απαιτεί και παρηγοριά, καθώς και την υπογραφή ενός “κοινού μνημονίου για τη διεξαγωγή του Έτους Ιστορίας Ελλάδας- Ρωσίας το 2021”.
Η κυβέρνηση, βέβαια, θα προτιμούσε να μην χρειαζόταν επιπλέον στήριξη πέρα από αυτή των στενών συμμάχων της χώρας στην Ε.Ε. και στο ΝΑΤΟ για να αντιμετωπίσει τις βόλτες του τουρκικού σεισμογραφικού πλοίου “Oruc Reis” κοντά στο Καστελλόριζο και νότια της Κρήτης. Αλλά γνωρίζει καλά ότι ούτε οι τελευταίες μπαταριές της -μετά από μήνες δηλώσεων... σύνεσης- προς τις Βρυξέλλες θα φέρουν αποτέλεσμα, ούτε μπορεί να περιμένει προνομιακή μεταχείριση από το ΝΑΤΟ, επειδή η Τουρκία είναι ο ταραξίας, όπως λέει, και η Ελλάδα ο πυλώνας σταθερότητας και ειρήνης στην περιοχή. Οι Ευρωπαίοι εταίροι δεν πρόκειται να αναστείλουν την τελωνειακή ένωση Ε.Ε. - Τουρκίας, όπως τους ζήτησε ο Μητσοτάκης - ευτυχώς. Όπως δεν πρόκειται οι Γερμανοί, οι Ιταλοί και οι Ισπανοί να σταματήσουν να πουλάνε όπλα στην Τουρκία - δυστυχώς.
Διάλογος, διάλογος, διάλογος
Το ΝΑΤΟ, πάλι, πουλάει ως πανάκεια τον νεότευκτο μηχανισμό αποκλιμάκωσης για την αποφυγή επεισοδίων και ατυχημάτων. Αυτόν που δημιούργησαν σε χρόνο - ρεκόρ Έλληνες και Τούρκοι στρατιωτικοί στο πλαίσιο της Συμμαχίας για να απαλλάξουν, όπως τόνισε τις προάλλες ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, τους διοικητές των πλοίων και τους πιλότους των καταδιωκτικών από την ευθύνη να διαχειριστούν την ένταση. Βέβαια, ο Γενς Στόλτενμπεργκ πρόσθεσε πως στόχος είναι ο μηχανισμός αποκλιμάκωσης να ανοίξει τον δρόμο για συνομιλίες “πιο προωθημένες”, πιέζοντας κι αυτός να ξεκινήσουν το ταχύτερο δυνατόν οι διερευνητικές επαφές μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας υπό την αιγίδα της Γερμανίας. Αλλά και η Άγκυρα βγήκε αυτή τη βδομάδα να απευθύνει επίσημη πρόσκληση για την 4η συνάντηση για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης μεταξύ τεχνικών και εμπειρογνωμόνων των δύο χωρών. Η Τουρκία φροντίζει να λέει πάντοτε ότι αυτή θέλει τον διάλογο, όσο προσχηματικό κι αν είναι αυτό. Αντιθέτως, η ελληνική κυβέρνηση δεν επιλέγει να λέει αρκετά δυνατά ότι αυτή το επιθυμεί, για λόγους πρωτίστως εσωκομματικών ισορροπιών.
