Ετοιμη να ρίξει τους καταναλωτές και πάλι στην ανεξέλεγκτη αγορά είναι η κυβέρνηση της Ν.Δ., που σκέφτεται τώρα εξοικονόμηση πόρων για του χρόνου, όμως οι εκλογές είναι πλέον πολύ κοντά. Ετσι, σε προεκλογικό χρόνο, πιθανότατα τον προτελευταίο μήνα που παρεμβαίνει στα τιμολόγια, σταθμίζει διαφορετικά την... ανάγκη συνέχισης επιδοτήσεων ακόμα και σε πολύ χαμηλά επίπεδα.
Πάντως, διά στόματος του αρμόδιου υπουργού ΠΕΝ, οι μειώσεις στα ονομαστικά τιμολόγια Απριλίου όχι μόνο θεωρούνται επαρκείς έως ικανοποιητικές, κάτι που αποδίδεται στο «ανακάτεμα της αγοράς» λόγω του μηχανισμού ανακοινώσεων-προβλέψεων των προμηθευτών, αλλά διαμηνύεται ότι λειτουργεί ο ανταγωνισμός, δηλαδή ότι οι συνθήκες ευνοούν το να αφεθούν ξανά οι καταναλωτές έρμαια της αγοράς (με αύξηση στην τιμή της κιλοβατώρας, που ήδη ανέρχεται κοντά στο 45%), πλην όμως οι εκλογές είναι προ των πυλών.
Ανακάλυψε δε την ανάγκη για συγκράτηση και νοικοκύρεμα στη διάθεση των πόρων, ώστε να τους έχουμε, αν χρειαστεί, στον επόμενο ενδεχομένως δύσκολο χειμώνα, όταν μόνο την περίοδο Αύγουστος-Σεπτέμβριος 2022 σκορπούσε για την αισχροκέρδεια στην προμήθεια πάνω από 3 δισ. ευρώ.
Σημειώνεται ότι οι ονομαστικές τιμές του Μαρτίου, με βάση το βασικό οικιακό τιμολόγιο (Γ1) της ΔΕΗ, διαμορφώθηκαν στα επίπεδα 195-207 ευρώ/μεγαβατώρα, όταν η μέση τιμή εκκαθάρισης (ΤΕΑ) της βασικής χονδρεμπορικής αγοράς (επόμενης ημέρας) μέχρι σήμερα (1-24.3) διαμορφώνεται στα 126,40 ευρώ/μεγαβατώρα. Δηλαδή η ΤΕΑ είναι ακριβότερη κατά 54%-64% σε σχέση με τα τιμολόγια που ανακοινώθηκαν.
Τέτοια επίπεδα ΤΕΑ έχουμε να δούμε από τον Αύγουστο 2021 (121,72 ευρώ/μεγαβατώρα), όταν ξεκινούσαν οι ανατιμήσεις -ένα εξάμηνο πριν από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία- στη χονδρεμπορική και η επιβολή της ρήτρας αναπροσαρμογής από τους προμηθευτές στους λογαριασμούς.
Ομως, ακόμα κι αν λάβουμε υπόψη τη μεσοσταθμική τιμή αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, που περιλαμβάνει, εκτός της τιμής εκκαθάρισης, και τις αποκλίσεις και τους λογαριασμούς προσαυξήσεων, πάλι τα τιμολόγια λιανικής είναι σημαντικά υψηλότερα.
Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του ΑΔΜΗΕ, η μεσοσταθμική τιμή διαμορφώθηκε το πρώτο δίμηνο του 2023 ως εξής:
- Ιανουάριος: 209,582 ευρώ/μεγαβατώρα. Το οικιακό τιμολόγιο (ΔΕΗ) ήταν 489-501 ευρώ/μεγαβατώρα. Διαφορά μεταξύ χονδρεμπορικής και λιανικής: +133,32%-139%.
- Φεβρουάριος: 168,671 ευρώ/μεγαβατώρα. Το οικιακό τιμολόγιο (ΔΕΗ) ήταν 199-211 ευρώ/μεγαβατώρα. Διαφορά μεταξύ χονδρεμπορικής και λιανικής: +18%-25%.
Φυσικά, για την τύχη των υπερκερδών και στην προμήθεια… ουδέν νεώτερον.
Ηδη τον Μάρτιο η κυβέρνηση αποφάσισε να θέσει εκτός επιδοτήσεων όλους τους επαγγελματίες, βιοτέχνες, εμπόρους, τις πολύ μικρές, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις αλλά και τη βιομηχανία, αφήνοντάς τους στην αγορά.
Παράλληλα, όμως, ανακοίνωσε ότι σχεδιάζει σχήμα ενίσχυσης ύψους 50 ευρώ/μεγαβατώρα για τη βιομηχανία εντάσεως ενέργειας το 2023, για πολύ μεγάλους καταναλωτές, βάσει του προσωρινού ευρωπαϊκού πλαισίου για την αντιμετώπιση της κρίσης (TCF) - αν και με σημαντικούς περιορισμούς και εντέλει για... λίγους. Το όποιο μέτρο αποφασιστεί πρέπει να εγκριθεί από την Κομισιόν.
Ηδη η βιομηχανία (ΕΒΙΚΕΝ) σε επιστολή της προς το ΥΠΕΝ έχει καταθέσει τις ενστάσεις της, ειδικά για τους περιορισμούς που τίθενται: μόνο μία κατηγορία επιλέξιμων, από τις τέσσερις που προβλέπει το ευρωπαϊκό πλαίσιο, μείωση του λειτουργικού περιθωρίου (EBITDA) κατά 40%, απαγόρευση σύναψης σταθερών συμβάσεων και διμερών «πράσινων» συμβολαίων -PPAs- εισάγοντας διακρίσεις μεταξύ βιομηχανιών και δημιουργώντας αντικίνητρο.
Πάντως, ο υπουργός ΠΕΝ δήλωσε πρόσφατα ότι πρέπει να εστιάσουμε πραγματικά σε αυτούς που το κόστος παραγωγής μπορεί να τους βγάλει εκτός ανταγωνισμού, ενώ για την κατάργηση του net metering (ενεργειακός συμψηφισμός) ανέφερε ένα ακραίο παράδειγμα, για να καταλήξει σε στρέβλωση της αγοράς σε βάρος του προμηθευτή, «που δεν εισπράττει τίποτα»...
Από τη μεριά τους, παραγωγοί και προμηθευτές ρεύματος μιλούν για υπερ-ρύθμιση στις αγορές και ζητούν την κατάργηση των παρεμβάσεων, βλέποντας ομαλοποίηση και επαναφορά σε «κανονικότητα», παρά το ότι δεν υπάρχει καμία βεβαιότητα για διατήρηση των τιμών ούτε καν στα σημερινά, χαμηλότερα έναντι των προηγούμενων μηνών, αλλά ακόμη υψηλά επίπεδα.
Εκτιμούν δε πως τα έκτακτα μέτρα της κυβέρνησης στη χονδρική και στη λιανική οδήγησαν εντέλει σε αυξήσεις τιμών (σ.σ.: πέραν των τεράστιων ανατιμήσεων της προηγούμενης περιόδου), παρά τους περί του αντιθέτου ισχυρισμούς του ΥΠΕΝ, ενώ θέλουν εξάλειψη της έκτακτης εισφοράς των ηλεκτροπαραγωγών με φυσικό αέριο -που πρόσφατα μείωσε σημαντικά το ΥΠΕΝ.
