Από την πρώτη ημέρα που επιβλήθηκαν τα Μνημόνια στη χώρα μας, οι δυνάμεις της εργασίας βρέθηκαν σε θέση άμυνας και συνεχούς υποχώρησης. Η ανεργία σκαρφάλωσε στο 25%, οι αποδοχές μειώθηκαν, οι σταθερές σχέσεις εργασίας υποχώρησαν και αντικαταστάθηκαν από ελαστικές σχέσεις εργασίας, τα δικαιώματα εξανεμίστηκαν. Η βασικότερη θεσμική «μεταρρύθμιση» για να επιβληθούν τα παραπάνω ήταν η απορρύθμιση του θεσμού των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας.
Έγινε κατανοητό με βιωματικό τρόπο ότι η ζούγκλα του νεοφιλελευθερισμού που επέβαλε την κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων δεν είναι ένα δάσος όπου θα μπούμε και αν δεν μας αρέσει θα βγούμε. Νιώσαμε και νιώθουμε τη ζούγκλα του νεοφιλελευθερισμού να φυτρώνει γύρω μας, ανάμεσά μας και πάνω μας. Είναι μια νέα μορφή συγκρότησης της κοινωνίας με τεράστιες ανισότητες, χωρίς κανόνες και περιορισμούς που, αν δεν ανακόψουμε, θα επικρατήσει. Το δίκαιο του επενδυτή και του οικονομικά ισχυρού αποτελεί γνώμονα και προτεραιότητα. Έτσι διαμορφώνεται το γενικότερο πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο που, σε συνδυασμό με τους διαχρονικούς υποστηρικτές του που δεν είναι άλλοι από το ΠΑΣΟΚ, τη Ν.Δ., τους φιλελεύθερους της Αριστεράς, τον ΣΕΒ, την Ε.Ε., το ΔΝΤ, αυτή η ζούγκλα ριζώνει, γιγαντώνεται και θεριεύει.
Όμως, ακόμα και αν το θεσμικό πλαίσιο των συλλογικών συμβάσεων εργασίας επέστρεφε στα προ των Μνημονίων δεδομένα, είναι αμφίβολο αν το συνδικαλιστικό κίνημα θα μπορούσε να διατηρήσει δικαιώματα και να αρχίσει να βελτιώνει τα δεδομένα. Η βασικότερη αιτία είναι το γεγονός ότι έχει χάσει την κινητήρια δύναμή του, τη δυνατότητα να διαπραγματεύεται μαζί με τους ανθρώπους της εργασίας, τους ανθρώπους που εκπροσωπεί, δηλαδή, σαν ένα σώμα. Το συνδικαλιστικό κίνημα έχει χάσει μέρος της αξιοπιστίας του σε μεγάλα τμήματα των εργαζομένων και γι’ αυτό γίνεται πιο δύσκολη η συσπείρωση και η συγκρότηση μεγάλου μετώπου με προοπτική νίκης. Αξίζει, όμως, να δοθεί αυτή η μάχη με όλες τις δυνάμεις μας, γιατί η ανάκτηση των συλλογικών διαπραγματεύσεων μπορεί να είναι η αρχή της ανασυγκρότησης του συνδικαλιστικού κινήματος.
Οι Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας δεν είναι απλώς ένα από τα ενδιαφέροντα των συνδικάτων, είναι το κεντρικότερο ζητούμενο και ο πυρήνας των επιδιώξεών τους. Οι ΣΣΕ αποτελούν τη συμπύκνωση της δράσης τους και η ενσωμάτωση σε ένα συνεκτικό κείμενο όλων των δικαιωμάτων των εργαζομένων και των όρων εργασίας είναι το κατώφλι της αξιοπρέπειας της μισθωτής εργασίας. Είναι η αποτύπωση του συσχετισμού της δύναμης, αλλά και η αφετηρία για τις επόμενες μάχες, για τις επόμενες διεκδικήσεις. Είναι το αντίβαρο και η απάντηση στη βία των ατομικών συμβάσεων.
Τα όποια θετικά στοιχεία υπάρχουν στο πόρισμα της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων για τα εργασιακά, των τεκμηριώσεων από διάφορες πηγές για την ανάγκη επαναφοράς των συλλογικών διαπραγματεύσεων (επειδή είναι ξαναπαιγμένο το έργο) κοντεύουν να εξατμιστούν στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης και των εκβιασμών. Την ίδια ώρα είναι έντονη η απουσία των ανθρώπων της εργασίας (εργαζόμενοι και άνεργοι) από τη διαμόρφωση του κοινωνικού πλαισίου, από τη διεκδίκηση. Γι’ αυτό τώρα είναι η ώρα της συμβολής των εργαζομένων και του εργατικού κινήματος, η ώρα να βάλουμε τη δική μας σφραγίδα στην διαδικασία της διαπραγμάτευσης να προτάξουμε το πλαίσιο των συνδικάτων για επαναφορά του θεσμού των συλλογικών συμβάσεων. Γιατί πρωτίστως η μάχη για τις συλλογικές συμβάσεις είναι μια μάχη για την αξιοπρέπεια της εργασίας. Γι’ αυτό μπαίνουμε στη μάχη και διεκδικούμε τώρα να νομοθετηθεί η επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων και των συλλογικών συμβάσεων.
Με πολύμορφες κινητοποιήσεις να συμβάλουμε ώστε να συγκροτηθεί συντονισμός των δράσεων, να επιχειρήσουμε να αλλάξουμε την ατζέντα προς όφελος των ανθρώπων της μισθωτής εργασίας. Να οργανώσουμε, με τη μέγιστη δυνατή ενότητα, την αγωνιστική παρουσία, υπερβαίνοντας τις διαφορές στο εσωτερικό του συνδικαλιστικού κινήματος. Να αξιοποιήσουμε τις όποιες διαφορετικές προσεγγίσεις και τακτικές με κύριο μέλημα τη συσπείρωση για την επίτευξη του στόχου, που είναι κοινός, την επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων χωρίς αστερίσκους, εξαιρέσεις και ανάγκη ερμηνειών.
Τώρα είναι η ώρα που θα πρέπει να βάλουμε τη δική μας συμβολή στη διαμόρφωση του πλαισίου συλλογικών διαπραγματεύσεων. Γι’ αυτό μπαίνουμε μπροστά, συμβάλουμε, συμμετέχουμε μαζικά στην προετοιμασία για την επιτυχία της γενικής 24ωρης απεργίας στις 8 Δεκεμβρίου.
Το δίκιο είναι με το μέρος μας και θα νικήσουμε.
* Ο Κώστας Κεχαγιόγλου είναι ηχολήπτης, γεν. γραμματέας Πανελληνίας Ομοσπονδίας Θεάματος Ακροάματος και ο Γιώργος Γώγος είναι λιμενεργάτης, γεν. γραμματέας Ένωσης Λιμενεργατών ΟΛΠ, μέλος Δ.Σ. Εργατικού Κέντρου Πειραιά.