Επειτα από 18,5 χρόνια, με τριπλάσιο κόστος και πληγωμένη την πολιτιστική μας κληρονομιά ήρθε η στιγμή να αποκτήσει η Θεσσαλονίκη μετρό και να υλοποιηθεί μια προσδοκία της πόλης που αγκομαχά στον τομέα των αστικών συγκοινωνιών. Ωστόσο, το έργο αφήνει ανεξίτηλο αποτύπωμα στις ζωές ανθρώπων για τους οποίους, αυτές τις μέρες που τα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης αφιερώνουν ατελείωτες γραμμές και άπλετο χρόνο για τα εγκαίνια, δεν θα γραφτεί και δεν θα ειπωθεί ούτε λέξη.
Ανησυχία και σκεπτικισμός
Τα στοιχεία που συνοδεύουν το έργο, όσο κι αν ενοχλεί η αναφορά τους, είναι συγκεκριμένα και καταδεικνύουν το επίπεδο της μικροπολιτικής σε βάρος της πόλης. Ξεκίνησε να κατασκευάζεται το 2006 με ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2012 και αρχικό προϋπολογισμό 1 δισ. ευρώ και καταλήγει να παραδίδεται ύστερα από 18,5 χρόνια και με συνολικό κόστος 3 δισ. Αξιοσημείωτο είναι ότι το 45% του έργου πραγματοποιήθηκε σε μόλις 3,5 χρόνια, από το 2016 έως το 2019, που είναι και το μοναδικό διάστημα που δεν δόθηκαν αποζημιώσεις σε εργολάβους.
Υπό αυτό το πρίσμα, ο καθηγητής Γιάννης Μυλόπουλος, πρώην πρόεδρος της Αττικό Μετρό και επικεφαλής της παράταξης Αλλαγή στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, σχολιάζει στην ΑΥΓΗ: «Το μετρό Θεσσαλονίκης παραδίδεται 18,5 χρόνια μετά την έναρξη της κατασκευής του, 4 χρόνια μετά το 2020, οπότε έπρεπε να είχε παραδοθεί. Με 200 εκατ. ευρώ σε αποζημιώσεις μόνο από το 2019 και μετά λόγω των καθυστερήσεων που προκάλεσε το Δημόσιο. Παραδίδεται χωρίς το μνημείο της Βενιζέλου, με απομιμήσεις στη θέση του. Παραδίδεται μόνο μία γραμμή γιατί δεν έκαναν τίποτα 5,5 χρόνια για να συνδέσουν την πόλη με το αεροδρόμιο και με τις δυτικές συνοικίες. Παραδίδεται ημιτελές, με ένα ατύχημα εκτροχιασμού συρμού τον Σεπτέμβριο να το έχουν αποκρύψει και με μεγάλη ανησυχία για το αν τα δοκιμαστικά δρομολόγια ολοκληρώθηκαν ή όχι. Και τέλος, παραδίδεται ιδιωτικοποιημένο. Ένα έργο που κοστίζει 3 δισ. ευρώ στο Δημόσιο, δίνεται δώρο σε μια ιδιωτική εταιρεία η οποία δεν έβαλε ούτε ένα ευρώ για την κατασκευή του. Όλα αυτά κάνουν ένα έργο που η Θεσσαλονίκη περιμένει από χρόνια να το υποδεχόμαστε με μεγάλη ανησυχία και με μεγάλο σκεπτικισμό».
«Ενωθήκαμε, διεκδικήσαμε και κερδίσαμε»
Αθέατοι πρωταγωνιστές, πραγματικοί καθημερινοί ήρωες υπήρξαν οι εργαζόμενοι στην κατασκευή του έργου, που πέρασαν ένα μεγάλο μέρος της ζωής τους στα εργοτάξια, αισθάνθηκαν το μετρό κομμάτι της ζωής τους, αγωνίστηκαν για αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας και θρήνησαν την απώλεια συναδέλφων τους.
«Από τις χειρότερες στιγμές ήταν οι απώλειες τριών συναδέλφων μας από εργατικά ατυχήματα και δύο από παθολογικά αίτια. Να χάνεις ανθρώπους με τους οποίους δουλεύεις κάθε μέρα δίπλα-δίπλα… Δεν θα τους ξεχάσουμε ποτέ» σημειώνει φορτισμένος ο πρόεδρος του Σωματείου Εργαζομένων στο Μετρό Θεσσαλονίκης Μάκης Μιχαλόπουλος μιλώντας στην ΑΥΓΗ και μοιράζεται την προσωπική του ιστορία, καθώς πριν από επτά χρόνια εν ώρα εργασίας έχασε κατά 90% την όραση από το δεξί μάτι του και έκτοτε βρίσκεται σε έναν δικαστικό αγώνα για να αποζημιωθεί.
«Ζήσαμε και πολλές καλές στιγμές στο έργο. Γίναμε φίλοι, σχεδόν αδέρφια με τους συναδέλφους. Η καθημερινή εργασία μάς έφερε κοντά. Το έργο είναι μια μικρογραφία της παλιάς Θεσσαλονίκης. Καθόμασταν σ’ ένα τραπέζι να φάμε άτομα από Ελλάδα, Βόρεια Μακεδονία, Βουλγαρία, Ρουμανία, Σουδάν. Πολλές φορές τρώγαμε και από το ίδιο πιάτο στα δύσκολα χρόνια που ήμασταν απλήρωτοι τρεις και τέσσερις μήνες» επισημαίνει. Αναφέρεται δε στους αγώνες που έδωσε και κέρδισε το σωματείο με τη στήριξη της ΟΣΕΤΕΕ για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία και για τα μισθολογικά. «Όλα αυτά έγιναν όχι γιατί μας αγαπάνε, αλλά γιατί ενωθήκαμε, διεκδικήσαμε και κερδίσαμε τα αυτονόητα» σημειώνει.
«Κάτω από το έργο υπάρχουν δυστυχισμένες ιστορίες»
«Θύματα» του έργου υπήρξαν οι καταστηματάρχες που για δεκαπέντε χρόνια έβλεπαν στα δύο μέτρα από την πόρτα των μαγαζιών τους λαμαρίνες, που είδαν τον τζίρο τους να πέφτει κατακόρυφα και που σε ένα μεγάλο ποσοστό αναγκάστηκαν να κλείσουν τις επιχειρήσεις τους. Ο Νίκος Παϊπούρογλου, ιδιοκτήτης καταστήματος με υποδήματα στην οδό Εγνατία, στο κέντρο της πόλης, ήταν ένας από τους καταστηματάρχες που έκαναν ιώβεια υπομονή. Έχασε τη μισή του περιουσία για να μπορέσει να πληρώσει τα χρέη που δημιούργησε αυτή η συνθήκη με την ελπίδα να παραδώσει στα παιδιά του μια επιχείρηση με ιστορία πενήντα ετών. «Δεκαοκτώ ολόκληρα χρόνια έχουμε υποστεί τα πάνδεινα. Ήταν ένας Αρμαγεδδών. Σαν να πέρασε ένας τυφώνας και να τα σάρωσε όλα. Έτσι τα βιώσαμε τα πράγματα» λέει στην ΑΥΓΗ.
Παρά τους κόπους, την υπομονή, την προσπάθεια που κατέβαλε, έναν μήνα πριν από την παράδοση του μετρό Θεσσαλονίκης έκλεισε την επιχείρησή του. Ο λόγος είναι ότι τριπλασιάστηκε το ύψος του ενοικίου, κάτι που τον ανάγκασε να βάλει λουκέτο. Μια κατάσταση με την οποία ήρθαν αντιμέτωπες και άλλες επιχειρήσεις και ακολούθησαν τον ίδιο δρόμο. Για άλλη μια φορά, όπως σχολιάζει, το κράτος δεν έκανε τίποτα για να βοηθήσει και να προστατέψει τους ανθρώπους που βίωσαν στο πετσί τους τις συνέπειες κατασκευής του έργου ώστε να ορθοποδήσουν. «Πίσω από το έργο υπάρχουν δυστυχισμένες ιστορίες» καταλήγει με πικρία και θυμό.
Δημοσιεύτηκε στο απεργιακό φύλλο της ΑΥΓΗΣ 1/12
