Μαύρες προβλέψεις και έκκληση για άμεση συνεργασία όλων των φορέων ώστε να αντιμετωπιστεί ο κίνδυνος πλήρους ερημοποίησης της Αττικής περιελάμβαναν τα όσα είπε στην κρατική τηλεόραση ο καθηγητής Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών Ευθύμης Λέκκας.
Σχολιάζοντας το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια η Αττική έχει χάσει το 1/3 των δασικών της εκτάσεων, περίπου 600.000 στρέμματα, ο κ. Λέκκας παραδέχτηκε ότι «αναμφίβολα η ποιότητα ζωής στην Αθήνα θα υποβαθμιστεί σε όλα τα στοιχεία: τον αέρα, το έδαφος, το υπέδαφος, τα επιφανειακά και τα υπόγεια νερά... Έχουμε να κάνουμε με μια κατάσταση αποκαρδιωτική. Δάση τα οποία θα μπορούσαμε να προφυλάξουμε από την πυρκαγιά, δεν είχαμε δυστυχώς αυτή τη δυνατότητα».
Θύμισε ότι είχε κάνει έκκληση ήδη στις 19 Ιουνίου, για τα δάση που απέμεναν, να γίνουν διαχειριστικές μελέτες, αντιπυρικές μελέτες και οι παρεμβάσεις που πρέπει. «Η Αττική μετατρέπεται πολύ γρήγορα σε μια ερημοποιημένη περιοχή. Δεν θα μπορεί να υποστηρίξει η περιοχή της Αττικής την άνετη διαβίωση, δεν θα υπάρχουν τα απαραίτητα περιβαλλοντικά στοιχεία».
Υπάρχει ένα κρίσιμο επίπεδο. Ένα δάσος που καίγεται κατά 10%, 20%, έστω 30%, μπορεί να ανακάμψει από μόνο του. Δάσος που καίγεται κατά 60%, 70%, είναι πολύ δύσκολο να ανακάμψει.
* Ποιότητα αέρα: θα υπάρχουν για πολύ μεγάλο διάστημα μικροσωματίδια λόγω του ανέμου που διέρχεται από τις καμένες περιοχές.
* Θερμοκρασία: θα σημειωθεί αύξηση και στο μικροκλίμα συγκεκριμένων περιοχών και ευρύτερα στην περιοχή της Αττικής.
* Ποιότητα επιφανειακών υδάτων: αλλοίωση της ποιότητας του νερού.
* Ποιότητα υδροφόρου ορίζοντα: αλλοίωση της ποιότητας του νερού.
* Εδαφος: μόλυνση μεγάλων εκτάσεων.
«Πρέπει να δούμε πώς θα ανακάμψει η περιοχή. Αυτό θα γίνει μόνο με τη συνεργασία όλων, όχι από κλειστές επιτροπές στο πλαίσιο του Δημοσίου, που ουσιαστικά επαναλαμβάνουν τα ίδια πράγματα», τόνισε ο κ. Λέκκας.
Ο ίδιος εξάλλου αναφέρθηκε στα τρία στάδια των καταστροφών (το προκαταστροφικό, το συγκαταστροφικό και το μετακαταστροφικό). Όπως εξήγησε, η πρόληψη δεν γίνεται ούτε εφάπαξ ούτε σε σύντομο χρονικό διάστημα, απαιτεί ένα διάστημα τουλάχιστον 5 ετών, αν θέλουμε να μπουμε σε διαδικασία πρόληψης που θα μειώσει ουσιαστικά τις δασικές πυρκαγιές κάτω από τις αντίξοες συνθήκες της κλιματικής κρίσης που είναι σε εξέλιξη.
Οσον αφορά την αποκατάσταση των καμένων περιοχών, το τρίτο στάδιο της διαχείρισης των καταστροφών, πρέπει να δείξουμε ιδιαίτερη προσοχή. Είναι μια ιδιαίτερη περιβαλλοντική ενότητα και αν κάνουμε άστοχα πράγματα για το δάσος, πιθανότατα δεν θα επανέλθει σε καμία περίπτωση η προηγούμενη εικόνα.
Θα πρέπει να προσεχτεί η αναδάσωση, θα πρέπει να αρχίσει μετά από 1-2 χρόνια... είναι ένα πολύ δύσκολο εγχείρημα. Είναι τεράστιες οι εκτάσεις, δεν καλύπτονται. Θα μπορούσε να καλυφθεί ένα 5%-10%. Στη συνέχεια, πρέπει τα σημεία όπου θα γίνει να είναι σημεία προστασίας. Στη Ρόδο, τον Έβρο, την Πάρνηθα, κάηκαν δάση που προήλθαν από αναδάσωση... Πρέπει να βοηθήσουμε το δάσος να αναπτυχθεί εκεί που πρέπει. Όλα αυτά απαιτούν μεγάλο χρονικό διάστημα.
Αντίθετα, άμεσα, πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη σημασία στα αντιπλημμυρικά έργα. Αυτά θα εμποδίσουν σε έναν βαθμό την εκδήλωση πλημμυρών. Αλλά δεν είναι αυτά που ξέραμε ως τώρα... θα πρέπει να είναι στοχευμένα. Δεν μετράμε χιλιόμετρα στα αντιπλημμυρικά έργα, δεν μετράμε φράγματα, κορμοδέματα, κορμούς. Πρέπει να γίνουν στοχευμένα, με βάση τις υφιστάμενες μορφολογικές συνθήκες, το υδρογραφικό δίκτυο, τη γεωλογία, τα δέντρα και την περιοχή που κάηκε. Αλλά «δεν πρόκειται ποτέ να μηδενίσουμε τον πλημμυρικό κίνδυνο».
Tην τελευταία εικοσαετία έχουν γίνει έργα βιτρίνας. Στην Πάρνηθα π.χ. το 2007 κατασκευάστηκαν κορμοδέματα και κορμοί τοποθετήθηκαν σε μια τεράστια περιοχή, με δαπάνη πάρα πολλών χρημάτων. Αυτοί οι κορμοί τοποθετήθηκαν πάνω σε ανθρακικά πετρώματα με ήπιες κλίσεις... ήταν άχρηστα αυτά τα έργα.
