Αν κάποιος ισχυρίζεται ότι έχουμε τελειώσει από τον κίνδυνο του κορωνοϊού, λέει ψέματα, όπως διαμηνύει ο καθηγητής Πνευμονολογίας και υπεύθυνος του ιατρείου Long-Covid του Ευαγγελισμού Γιάννης Καλομενίδης. Μιλώντας στην ΑΥΓΗ της Κυριακής, ξεκαθαρίζει ότι κανείς δεν μπορεί να προβλέψει το μέλλον και πολλά θα εξαρτηθούν από τις επόμενες παραλλαγές.
Εξηγεί ότι αυτήν τη στιγμή ζούμε ένα δυσάρεστο σενάριο: «Λέγαμε όλοι ότι θα έρθει η Όμικρον, θα κάνει τον κύκλο της, θα ξεθυμάνει τον Μάρτιο και θα πάμε σε ένα πιο ομαλό καλοκαίρι. Αντί αυτού είδαμε δύο κύματα». Και στη συνέχεια διευκρινίζει: «Ένα κύμα μέσα στην άνοιξη, το οποίο έφτασε σε ένα ναδίρ μέσα στον Ιούνιο, και ένα δεύτερο κύμα σήμερα». Η συγκεκριμένη εξέλιξη οφείλεται στο γεγονός ότι έχουμε διαρκώς αλλεπάλληλες παραλλαγές, οι οποίες με το που τελειώνει η δυναμική της μίας έρχεται η άλλη και πατάει πάνω σε αυτή. Δηλαδή, κάθε παραλλαγή «μπορεί να μολύνει και αυτούς που είχαν νοσήσει από την προηγούμενη μετάλλαξη». Η παραπάνω παράμετρος σημαίνει μία συνθήκη διαρκή και πολλαπλασιαστική, όπως υπογραμμίζει ο καθηγητής.
Το «καλό» κομμάτι της ιστορίας (και αυτό σε εισαγωγικά, γιατί γίνεται με μεγάλο κόστος) είναι ότι ανοσοποιείται ο πληθυσμός. Κατά πάσα πιθανότητα, «αυτό έχουν στο μυαλό τους οι δυτικές κυβερνήσεις, οι οποίες ξεστράτισαν από τη λογική του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας», όπως συμπληρώνει ο Γ. Καλομενίδης. Δηλαδή, προχωράμε σε ένα μέλλον με ασταμάτητες μολύνσεις, οι οποίες -άγνωστο πότε- θα καταστήσουν την κατάσταση πλήρως ελεγχόμενη.
Φανερή η επιβάρυνση στα νοσοκομεία
Ειδικότερα για την Ελλάδα, η εικόνα δείχνει μια φανερή επιβάρυνση στα νοσοκομεία. Άλλωστε, τα στοιχεία του ΕΟΔΥ το δείχνουν καθημερινά. Αρχές Ιουνίου οι εισαγωγές ασθενών Covid ήταν λιγότερες από 100 ημερησίως και μόλις έναν μήνα αργότερα αυτές ξεπερνούν τις 300 σε διάστημα 24 ωρών.
Μάλιστα, σύμφωνα με τον καθηγητή, τον Ιούνιο οι ασθενείς έμπαιναν στα νοσοκομεία με άλλες παθήσεις και τύχαινε να έχουν κορωνοϊό. Δηλαδή, τα κυρίως προβλήματα δεν σχετίζονταν με τον ιό. Σήμερα, όμως, φτάσαμε σε έναν νέο κύκλο μολύνσεων, εισάγονται πάλι πνευμονίες, αναπνευστικές ανεπάρκειες και αρχίζει και διασωληνώνεται κόσμος. «Είμαστε στην ανοδική πλευρά της καμπύλης. Δεν ξέρουμε πότε θα φτάσουμε στο πικ και πόσο φαρδιά θα είναι η καμπύλη, άρα πόσο θα διαρκέσει η κορύφωση» τονίζει ο Γ. Καλομενίδης στην ΑΥΓΗ της Κυριακής.
Απομακρύνθηκε η έννοια της ανοσίας της αγέλης
Αυτή τη στιγμή οι επαναλοιμώξεις προκαλούν πονοκέφαλο στους επιστήμονες, καθώς αποτελούν ένα σημαντικό κομμάτι των κρουσμάτων. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας, περίπου 1 στα 6 κρούσματα την ημέρα αφορά επαναλοίμωξη, ενώ ο συνολικός αριθμός τους εκτιμάται σε 195.075 (4,9% του συνολικού αριθμού των θετικών αποτελεσμάτων). Άλλωστε, αυτό το διακρίνει κανείς και από το στενό φιλικό ή οικογενειακό του περιβάλλον, όπου βλέπει άτομα να έχουν μολυνθεί δύο ή τρεις φορές. «Αυτό δεν είναι παράδοξο» επισημαίνει ο Γ. Καλομενίδης και προσθέτει πως αυτά τα απανωτά περάσματα δημιουργούν μια ανοσία που προστατεύει από βαριά νόσο. Δυστυχώς, όμως, αυτό γίνεται με απώλειες ανθρώπινων ζωών.
Παράλληλα, οι συνεχείς επαναλοιμώξεις και η εμφάνιση της Όμικρον έχουν απομακρύνει οριστικά την έννοια της «ανοσίας της αγέλης». «Θα μπορούσε να επιτευχθεί είτε με φυσικό είτε με τεχνητό τρόπο, δηλαδή νόσηση ή εμβολιασμό. Έχει εγκαταλειφθεί παγκοσμίως, κανένας δεν λέει ότι υπάρχει ως στόχος» υπογραμμίζει ο καθηγητής Πνευμονολογίας.
Το κακό και το καλό σενάριο
«Η μακροπρόθεσμη εικόνα έχει δύο σενάρια. Το κακό σενάριο είναι ότι θα έχουμε την ατυχία να βρεθούμε με μία παραλλαγή που θα έχει τα χαρακτηριστικά εκείνα που θα οδηγήσουν σε πολύ βαριά νοσηρότητα. Ίσως και βαρύτερη σε σχέση με το αρχικό στέλεχος. Από την άλλη, το πλέον καλό σενάριο είναι να φτάσουμε μετά από συνεχόμενες παραλλαγές σε καινούργια κύματα που δεν θα δίνουν μεγάλη νοσηρότητα και πολλούς θανάτους. Αυτά τα κύματα θα μας ανοσοποιήσουν σε τέτοιον βαθμό, που ο ιός θα συμπεριφέρεται όπως οι κορωνοϊοί που υπάρχουν ήδη στην κοινότητα, οι οποίοι κάνουν ένα συνάχι, έναν πονόλαιμο και τελείωσε. Ωστόσο, ακόμα και η θετική εξέλιξη μπορεί να προκύψει μετά από δύο κύματα με μεγάλη θνητότητα. Γι’ αυτό κανείς δεν μπορεί να προβλέψει με σιγουριά τι κινδύνους έχουν το εγγύς και το μακρό μέλλον» καταλήγει ο Γ. Καλομενίδης.
Κάθε πέρσι και καλύτερα
Αδικαιολόγητη είναι η απόφαση της κυβέρνησης να αναστείλει οποιονδήποτε μηχανισμό καταπολέμησης της εξάπλωσης του ιού και ιχνηλάτησης. Δεν είναι μόνο η κατάργηση των μέτρων, αλλά και η έλλειψη ελέγχου για την τήρηση των λίγων περιορισμών που έχουν απομείνει. Τελευταία περίπτωση είναι η αλλαγή της ημερήσιας έκθεσης του ΕΟΔΥ σε εβδομαδιαία, μία κατάφωρη υποβάθμιση του κινδύνου που ελλοχεύει ανάμεσά μας.
Αυτό προκύπτει περίτρανα από τη σύγκριση των επιδημιολογικών δεδομένων της περιόδου 30 Ιουνίου 2021-6 Ιουλίου 2021, σε σχέση με τις αντίστοιχες φετινές ημέρες. Μάλιστα, για να υπάρχει όσο το δυνατόν ευρύτερη εικόνα, συγκεντρώθηκε σειρά από επιδημιολογικά δεδομένα. Από τους κλασικούς δείκτες (κρούσματα, διασωληνωμένοι, θάνατοι), μέχρι πιο εξειδικευμένα στοιχεία: διασπορά, θετικότητα, μεταδοτικότητα Rt, κρούσματα ανά 100.000 κατοίκους, ιικό φορτίο, εισαγωγές, μεταβολή των δεδομένων.
Όπως είναι εμφανές και από τον πίνακα, το καλοκαίρι του 2022 κερδίζει σχεδόν σε όλους τους δείκτες. Ή μάλλον... χάνει, καθώς πρόκειται για αρνητικές πρωτιές. Τα κρούσματα είναι περίπου 21 φορές περισσότερα, η θετικότητα κατά 13 ποσοστιαίες μονάδες αυξημένη και ο δείκτης μεταδοτικότητας Rt πάνω από τη μονάδα - άρα τα κρούσματα αυξάνονται, σε αντίθεση με το 2021.
Η διασπορά τόσο σε Αττική, Θεσσαλονίκη και Κρήτη όσο και στους δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς είναι πολλαπλάσια φέτος, ενώ αυτό αποτυπώνεται και στις τρεις περιοχές που συγκεντρώνουν τα περισσότερα κρούσματα αναλογικά. Οι 138.15 μολύνσεις ανά 100.000 κατοίκους στη Μύκονο το 2021 φέτος θα ήταν στα χαμηλά στρώματα του βαθμολογικού πίνακα των λοιμώξεων. Αντίστοιχη εικόνα επικρατεί και στη μεταβολή του ιικού φορτίου.
Αν πρέπει να βρούμε ένα δεδομένο που ήταν καλύτερο πέρυσι, είναι οι διασωληνωμένοι. Ωστόσο, το 2021 μειώνονταν με πολύ ταχύτερους ρυθμούς σε σχέση με φέτος, όπου -τουλάχιστον μέχρι τις 6 Ιουλίου- ο ρυθμός περιορισμού ήταν περίπου 1%. Επίσης, τα κρούσματα αυξάνονταν με ραγδαίο ρυθμό το 2021, αλλά είχαν φτάσει το πολύ στα 1.797, ενώ φέτος ξεπέρασαν τα 30.000.
