Η Ακαδημία Πλάτωνος ιδρύθηκε γύρω στο 387 π.Χ. από τον Πλάτωνα, τον μεγάλο φιλόσοφο της αρχαιότητας, και αφιερώθηκε στον Αθηναίο ήρωα Ακάδημο. Υπήρξε μια υψηλού επιπέδου σχολή, που καλλιέργησε σε βάθος επιστημονικούς τομείς, όπως η Φιλοσοφία, τα Μαθηματικά, οι Φυσικές και Πολιτικές Επιστήμες και λειτούργησε για σχεδόν χίλια χρόνια. Συγκέντρωσε, ταξινόμησε, εμπλούτισε και επέκτεινε τις μαθηματικές γνώσεις που είχαν προηγηθεί και τις έθεσε σε ένα λογικό αποδεικτικό σύστημα. Ανέπτυξε τη μαθηματική λογική. Έκλεισε οριστικά το 529 μ.Χ. από τον Bυζαντινό αυτοκράτορα Ιουστινιανό.
Στο υπέρθυρο της εισόδου της Ακαδημίας ήταν γραμμένη η φράση «Μηδείς αγεωμέτρητος εισίτω μοι τη θύρα», δηλαδή «Να μην εισέλθει κανείς αν δεν γνωρίζει Γεωμετρία», γιατί ο Πλάτων θεωρούσε τη Γεωμετρία και τα Μαθηματικά τον μόνο ασφαλή δρόμο για την προσέγγιση του κόσμου των ιδεών και του θεού.
Σήμερα, το αρχαιότερο πανεπιστήμιο του κόσμου -όπως αποκαλούν κάποιοι την Ακαδημία Πλάτωνος- έχει δώσει το όνομά του στη συνοικία που ανήκει στο βορειοδυτικό τμήμα της Αθήνας, έχει έκταση 1 τετραγωνικό χιλιόμετρο και πληθυσμό περίπου 15.000 κατοίκους, ενώ υπάγεται στον Δήμο Αθηναίων.
Η αστική και βιομηχανική ανάπτυξη της Ακαδημίας Πλάτωνος ξεκίνησε στις αρχές και επιταχύνθηκε στα μέσα του 20ού αιώνα χωρίς σεβασμό στην ιστορικότητα του χώρου. Αραιές κατοικίες, μεταποίηση, εργαστήρια και συνεργεία ανακατεμένα, χωρίς σχέδιο και σε στενή γειτνίαση με τη βιομηχανική περιοχή του Βοτανικού, μετά την αποβιομηχάνιση άφησαν πίσω τους μια συνοικία με πολλά προβλήματα υποδομών και χρήσεων γης.
Ο σημερινός επισκέπτης μπορεί να επισκεφθεί τον αρχαιολογικό χώρο της Ακαδημίας, που βρίσκεται εκατέρωθεν της οδού Κρατύλου στην περιοχή Κολωνού και Ακαδημίας Πλάτωνος. Εκεί βρίσκονται σημαντικά μνημεία, όπως η Ιερά Οικία γεωμετρικών χρόνων, το Γυμνάσιο, όπου αθλούνταν οι μαθητές-φοιτητές, η πρωτοελλαδική αψιδωτή οικία και το περίστυλο κτήριο του 4ου π.Χ. αιώνα.
Στο μικρό πάρκο της συνοικίας εγκαινιάστηκε στα τέλη Νοεμβρίου 2015 και λειτουργεί το Ψηφιακό Μουσείο Ακαδημίας Πλάτωνος, που προετοιμάζει τον επισκέπτη για τη γνωριμία του με τον Πλάτωνα και το έργο του.
Η γειτονιά περιμένει σήμερα μια περαιτέρω αναβάθμιση και ανάπλαση, που να ταιριάζει στο βάρος της ιστορίας παγκόσμιας εμβέλειας που εκπροσωπεί. Όπως την ανάδειξη του αρχαιολογικού χώρου, την κατασκευή του Μουσείου της Πόλης των Αθηνών και κάποτε την ενοποίηση των αρχαιολογικών χώρων.
