Για σαφή παραβίαση των προδιαγραφών του διεθνούς δικαίου, του ενωσιακού δικαίου και της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) από το ελληνικό νομοθετικό έργο για την εγγραφή των ΜΚΟ στο μητρώο του υπουργείου Μετανάστευσης (ΚΥΑ 10616/2020) κάνει λόγο η γνωμοδότηση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες και τους Εξόριστους (ECRE), η οποία δημοσιεύτηκε την περασμένη εβδομάδα.
Στα βασικά σημεία που επικρίνει η γνωμοδότηση συμπεριλαμβάνονται οι εγγυήσεις του κράτους δικαίου, σημειώνοντας ότι η ασάφεια του νόμου για τους λόγους απόρριψης της έγκρισης, καθώς και η απόλυτη διακριτική ευχέρεια της αρμόδιας αρχής να αρνείται την εγγραφή, δημιουργούν μια πρόδηλη κατάσταση νομικής αβεβαιότητας και αυθαιρεσίας. Ο αντίκτυπος της εν λόγω αβεβαιότητας στην πράξη καταδεικνύεται μέσω της εξίσου αόριστης και ανεπαρκούς αιτιολογίας, στην οποία έχει στηριχθεί η απόρριψη τουλάχιστον μίας ΜΚΟ. Η ΜΚΟ είναι η Yποστήριξη Προσφύγων στο Αιγαίο (RSA), για την οποία μάλιστα ο Συνήγορος του Πολίτη παρενέβη την προηγούμενη εβδομάδα και ζήτησε να επανεξετάσει η διοίκηση την απόφαση.
Η γνωμοδότηση επίσης τονίζει ότι η έλλειψη αναλογικότητας, η ανελαστικότητα και η απόλυτη διακριτική ευχέρεια περιορίζουν παράνομα τις θεμελιώδεις ελευθερίες τις Ένωσης, ιδίως τις διατάξεις περί ελεύθερης κυκλοφορίας στη Συνθήκη για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ). Ταυτόχρονα σημειώνεται ότι παραβιάζεται το δικαίωμα στην ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι δυνάμει του άρθρου 12 του ΧΘΔΕΕ, του άρθρου 11 της ΕΣΔΑ και του άρθρου 22 του ΔΣΑΠΔ, μέσω των υπερβολικών απαιτήσεων, περίπλοκων διαδικασιών εγγραφής, η απόλυτη διακριτική ευχέρεια στην απόρριψη της εγγραφής, καθώς και οι διοικητικές πράξεις με τις οποίες απορρίπτονται αιτήσεις εγγραφής μιας ΜΚΟ χωρίς να παρέχεται επαρκής αιτιολογία.
Επισημαίνεται επίσης ότι εφαρμόζοντας το νομικό πλαίσιο κατά τρόπο που χαρακτηρίζει ως παράνομες τις δραστηριότητες ΜΚΟ οι οποίες προβλέπονται και προστατεύονται από το ενωσιακό δίκαιο, η διοικητική πρακτική των αρχών καταλήγει να αντιστρατεύεται τον σκοπό που υπηρετούν οι ρυθμίσεις, ήτοι την προστασία των δικαιωμάτων των αιτούντων άσυλο και των μεταναστών.
Υπενθυμίζεται ότι αιτήσεις ακύρωσης κατά της ΚΥΑ για την εγγραφή των ΜΚΟ στο μητρώο του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου εκκρεμούν ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας. Η υπόθεση αναμένεται να συζητηθεί τον Ιούνιο του 2022.
Χθες η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Μετανάστευσης πανηγύριζε για την απέλαση 19 μεταναστών από το Μπαγκλαντές υπό τον συντονισμό της FRONTEX, μετά από πέντε χρόνια που το Μπαγκλαντές δεν δεχόταν επιστροφές. Παράλληλα, δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης ΚΥΑ με την επικαιροποίηση του εθνικού καταλόγου ασφαλών τρίτων χωρών, στις οποίες προστέθηκαν η Αλβανία και η Βόρεια Μακεδονία, ενώ παραμένει χωρίς μεταβολές η πρόβλεψη για τον χαρακτηρισμό της Τουρκίας ως ασφαλούς τρίτης χώρας για αιτούντες άσυλο από Αφγανιστάν, Πακιστάν, Συρία, Σομαλία, Μπαγκλαντές, που οδηγεί σε χιλιάδες απορρίψεις αιτήσεων ασύλου οι οποίοι καταλήγουν σε μια νομικά γκρίζα ζώνη.
