Γι’ αυτές που είναι ζωντανές και δεν βρίσκονται εδώ και για εκείνες που δολοφονήθηκαν γιατί προστάτευσαν τον πλανήτη μας.
Με τα λόγια αυτά, η Τζίνα Κόρτες της οργάνωσης Γυναίκες και Φύλο ξεκίνησε μια ιδιαίτερη εκδήλωση στο “περιθώριο” των εργασιών της COP26 για την κλιματική κρίση στη Γλασκώβη, που ολοκληρώθηκε την περασμένη εβδομάδα. Στην είσοδο της Μπλε Ζώνης ακτιβίστριες στέκονταν πίσω από άδειες καρέκλες σε ένδειξη διαμαρτυρίας για εκείνες που δεν ήταν στη Γλασκώβη, είτε επειδή αποκλείστηκαν από τη σύνοδο είτε επειδή δολοφονήθηκαν υπερασπιζόμενες τα ανθρώπινα δικαιώματα και τον πλανήτη. Ήταν οι φωνές που έλειψαν από τη σύνοδο...
“Είμαστε εδώ για να καταγγείλουμε τις βαθιές ανισότητες και τις βαθιές αδικίες αυτής της συνόδου, τους χιλιάδες ακτιβιστές που θα έπρεπε να είναι εδώ αλλά λείπουν, αλλά και να θυμηθούμε τους αγωνιστές του περιβάλλοντος που έχασαν τη ζωή τους για την προστασία των οικοσυστημάτων μας, την ώρα που αυξάνονται οι κλιματικές καταστροφές” είπε η Κόρτες λίγο πριν διαβάσει τα ονόματα πάνω από 100 δολοφονημένων γυναικών, ακτιβιστριών για τα ανθρώπινα και περιβαλλοντικά δικαιώματα.
Το δίκτυο Γυναίκες και Φύλο, που δημιουργήθηκε το 2009 και σήμερα αποτελείται από 33 οργανώσεις από όλες τις ηπείρους, είναι ένα από τα εννέα μέρη της Σύμβασης - Πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή. Στόχος του δικτύου είναι η ανάγκη να λαμβάνεται υπόψη η διασφάλιση των γυναικείων δικαιωμάτων στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης σε όλες τις διαπραγματεύσεις και τη λήψη των αποφάσεων.
Η πρώτη Μέρα Έμφυλων Δικαιωμάτων σε Παγκόσμια Σύνοδο του ΟΗΕ για το Κλίμα οργανώθηκε το 2012 στην Ντόχα του Κατάρ, όταν στο επίκεντρο βρέθηκε η έμφυλη διάσταση της κλιματικής υπόθεσης. Σήμερα, όπως φάνηκε και από τη σύνοδο της Γλασκώβης, ο δρόμος για την κλιματική δικαιοσύνη, που περνάει μέσα από την ισότητα των φύλων, είναι ακόμη μακρύς καθώς η πρόοδος που έχει γίνει είναι ελάχιστη.
Και όμως, τα στοιχεία για τη σημασία της καταλυτικής παρουσίας των γυναικών δεν λείπουν. Για παράδειγμα, μια έρευνα πριν από λίγα χρόνια του Ιδρύματος «Μέρι Ρόμπινσον”, που ασχολείται με τα ζητήματα της κλιματικής δικαιοσύνης και των δικαιωμάτων των γυναικών, ανέδειξε τα θετικά αποτελέσματα της συμμετοχής των γυναικών στην ανάπτυξη και την υλοποίηση κλιματικών δράσεων.
Η μελέτη αφορούσε συγκεκριμένες περιπτώσεις στη Χιλή, το Ελ Σαλβαδόρ και το Βιετνάμ υπογραμμίζοντας τη σημασία της συμμετοχής των γυναικών, και όχι απλώς της εκπροσώπησής τους, στον σχεδιασμό και την εκπόνηση κλιματικών αποφάσεων και πολιτικών. Η έρευνα σημείωνε ότι στις “φυσικές καταστροφές οι γυναίκες και τα παιδιά είναι 14 φορές πιο πιθανό να χάσουν τη ζωή τους απ' ό,τι οι άνδρες”. “Οι φωνές των γυναικών πρέπει να ακουστούν και οι προτεραιότητές τους να υποστηριχθούν ως τμήμα της κλιματικής δικαιοσύνης” παρατηρούσαν οι συντάκτες της.
Όμως, ακόμη δεν ακούγονται αυτές οι φωνές των πιο ευάλωτων, αλλά ίσως των πιο καθοριστικών παραγόντων για την κλιματική δικαιοσύνη και την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης.
“Αυτός εδώ ο χώρος παραμένει κλειστός σε πολλούς ιθαγενείς, ανθρώπους αφρικανικής καταγωγής, σε νέους, ακτιβιστές της πρώτης γραμμής, σε φεμινίστριες, σε όσους που έρχονται από τις αναπτυσσόμενες χώρες του Νότου για να μιλήσουν για τις κοινότητές τους, τους ωκεανούς, τη γη, τους λαούς και το μέλλον μας” παρατήρησε η Κόρτες στην εκδήλωση της Γλασκώβης περιγράφοντας τις φωνές που έλειψαν στην τελευταία σύνοδο. Τις φωνές που θα πρέπει να ακουστούν του χρόνου στην Αίγυπτο, στην COP27. Διότι μπορούν να κάνουν τη διαφορά.
* Η Ρένα Δούρου είναι μέλος της Π.Γ. του ΣΥΡΙΖΑ - Π.Σ., εκπρόσωπος για θέματα Κλιματικής Αλλαγής
