Την υιοθέτηση, από τη συντριπτική πλειονότητα της νεολαίας, αξιών με προοδευτικό - αριστερό πρόσημο και σίγουρα αντίθετων προς το νεοφιλελεύθερο και αυταρχικό αποτύπωμα της κυβέρνησης καταγράφει η μεγάλη ετήσια έρευνα του Ινστιτούτου Νίκος Πουλαντζάς «Νεολαία. Συνήθειες, αντιλήψεις και πολιτική συμπεριφορά», που πραγματοποιήθηκε πρώτη φορά τον Μάρτιο του 2020 και επαναλαμβάνεται σε ετήσια πλέον βάση, σε συνεργασία με την εταιρεία Prorata, με υπεύθυνη σχεδιασμού και ανάλυσης τη Δανάη Κολτσίδα, διευθύντρια του Ινστιτούτου Νίκος Πουλαντζάς, και τη συνεργασία του Άγγελου Σεριάτου, επικεφαλής πολιτικών ερευνών της Prorata.
Είναι χαρακτηριστικό πως, την ώρα που σε επίπεδο Ευρωβουλής δίνεται μάχη για την πατέντα των εμβολίων, οι 8 στους 10 συμμετέχοντες διαμηνύουν πως "η επιστήμη, η έρευνα και τα αποτελέσματά τους θα πρέπει να αντιμετωπίζονται ως κοινό αγαθό και να μην ανήκουν σε ιδιωτικές εταιρείες": 57% συμφωνούν απόλυτα, 25% μάλλον συμφωνούν, ενώ μόλις 5% διαφωνούν απόλυτα.
Δικαίωμα οι συγκεντρώσεις
Παράλληλα, την ώρα που Γεωργιάδης και κυβέρνηση συνολικά κραυγάζουν κατά της κοινωνικής διαμαρτυρίας, το 71% θεωρεί ότι "ακόμα και μέσα στην πανδημία δεν πρέπει να θίγονται βασικά δημοκρατικά δικαιώματα, όπως οι διαδηλώσεις για κάποιο σημαντικό ζήτημα, εφόσον τηρούνται τα μέτρα προστασίας (μάσκες κ.λπ.)": 50% συμφωνεί απόλυτα, 21% μάλλον συμφωνεί, ενώ μόλις 14% διαφωνεί απόλυτα.
Μάλιστα το 45% δηλώνει, όπως και στην έρευνα του 2020, διατεθειμένο να συμμετάσχει σε διαδήλωση ή συγκέντρωση, το 15% (έναντι 16% πέρυσι) σε κατάληψη, το 60% σε περιβαλλοντικές δράσεις, το 42% σε συγκέντρωση υπογραφών, το 35% σε μποϊκοτάζ προϊόντων.
Υπέρ του Δημοσίου
Ταυτόχρονα οι νέοι εκφράζουν πλειοψηφικά την εμπιστοσύνη τους στον δημόσιο τομέα. Το 65% εκτιμά πως "η πανδημία απέδειξε ότι σε κρίσιμες στιγμές τη λύση δίνει ο δημόσιος τομέας και οι υπηρεσίες του, όπως το Δημόσιο Σύστημα Υγείας" (36% συμφωνεί απόλυτα, 29% μάλλον συμφωνεί, ενώ μόνον 10% διαφωνεί απόλυτα).
Πρωτιά ΣΥΡΙΖΑ, πίσω η Ν.Δ.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι αυτές οι τοποθετήσεις προκύπτουν ενώ περίπου ένας στους/στις τρεις (30%) δηλώνει ότι δεν έχει νόημα η διάκριση Αριστεράς - Δεξιάς, ποσοστό μάλιστα αυξημένο σε σύγκριση με το 2020. Πάντως οι νέοι τοποθετούνται κατά πλειοψηφία στο αριστερό φάσμα και, όταν μάλιστα ερωτώνται σχετικά, «πολύ κοντά» ή «κοντά» στον ΣΥΡΙΖΑ δηλώνει το 25% των ερωτώμενων, στο ΜέΡΑ25 το 19%, στη Ν.Δ. το 17%, στο ΚΚΕ το 13%, στο ΚΙΝ.ΑΛΛ. το 10% και στην Ελληνική Λύση το 5%.
Άλλωστε τα κόμματα παραμένουν, έστω και με μειωμένη καταγραφή σε σύγκριση με το πολύ υψηλό (στην πρώτη θέση) ποσοστό του 2020, μεταξύ των πλέον «δημοφιλών» επιλογών των νέων, αφού το 25% δηλώνουν ότι συμμετέχουν ή ότι θα συμμετείχαν σε πολιτικό κόμμα ή οργάνωση.
Τέλος, οι περισσότεροι, το 37%, δηλώνουν διατεθειμένοι να συμμετάσχουν σε οργανώσεις «κοινωνικού χαρακτήρα», με τις εθελοντικές και μη κυβερνητικές οργανώσεις στους τομείς της αλληλεγγύης, της φιλανθρωπίας και της προστασίας των δικαιωμάτων.
Απορρίπτονται οι πολιτικές Κεραμέως
Η διαρκής κρίση γεννά ανασφάλεια και αρνητικά συναισθήματα -στην έρευνα κυριαρχούν η απογοήτευση (49%), ο θυμός (41%), αλλά και η αηδία (27%), η απελπισία (25%), ο φόβος (19%). Η κατάσταση της αγοράς εργασίας, και ειδικά οι χαμηλοί μισθοί και οι συνθήκες εργασίας, όπως και η ανεργία αποτελούν με διαφορά τις δύο σημαντικότερες πηγές ανησυχίας για το μέλλον μεταξύ των νέων σε ποσοστό 62% και 42% αντίστοιχα -ποσοστά αυξημένα κατά 9 και 10 ποσοστιαίες μονάδες αντίστοιχα σε σύγκριση με το 2020, γεγονός που δείχνει και την επίπτωση της πανδημίας και των κυβερνητικών μέτρων στο πεδίο της εργασίας.
Σε αυτό το πλαίσιο απορρίπτονται συντριπτικά οι εμβληματικές πολιτικές της κυβέρνησης για τη νεολαία: Το 70% εκτιμά πως η απόφαση Κεραμέως για ισοτίμηση των πτυχίων ιδιωτικών κολεγίων - δημόσιων πανεπιστημίων θα δημιουργήσει ανισότητες εις βάρος των οικονομικά ασθενέστερων. Το 65% διαφωνεί με την πανεπιστημιακή αστυνομία, το 63% διαφωνεί με την αύξηση της στρατιωτικής θητείας, ενώ το 43% διαφωνεί με την καθιέρωση βάσης εισαγωγής στα ΑΕΙ.
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι επανέρχεται το υψηλό ποσοστό των νέων (91%) που ζητούν βαθιές ή και ριζικές αλλαγές στην ελληνική κοινωνία στέλνοντας ένα ηχηρό αίτημα κοινωνικής αλλαγής με ριζοσπαστικά χαρακτηριστικά. Όπως επισημαίνεται από τους αναλυτές, η γενιά που δεν γνώρισε άλλο από κρίση δείχνει να προσπαθεί να διαχειριστεί με προοδευτικούς κοινωνικούς και πολιτικούς όρους και με συλλογικό τρόπο τη δύσκολη περίοδο μέσα στην οποία ενηλικιώνεται και ζει.
