Σχεδόν ένας χρόνος από το κλείσιμο των Πανεπιστημίων λόγω της πανδημίας και η κυβέρνηση της ΝΔ με την υπουργό Παιδείας Νίκη Κεραμέως φέρνει στο προσκήνιο ίσως το πιο αντεκπαιδευτικό νομοσχέδιο που είχε να αντιμετωπίσει ποτέ η πανεπιστημιακή και φοιτητική κοινότητα, καθιστώντας την ένα βήμα πιο κοντά στο στόχο της για την πλήρη υποβάθμιση του Δημόσιου Δωρεάν και Δημοκρατικού χαρακτήρα του Πανεπιστημίου. Παρά το γεγονός ότι επιλέγουν να περάσουν ένα ακόμα τέτοιο νομοσχέδιο ελπίζοντας στη μη αντίδραση λόγω της αδράνειας των φοιτητικών συλλόγων εξαιτίας της υγειονομικής κρίσης, εμείς είμαστε εδώ για να τους διαψεύσουμε και για να φροντίσουμε ότι αυτό το νομοσχέδιο θα μείνει στα χαρτιά.
Για να πιάσουμε όμως τα πράγματα με τη σειρά, αρχικά πρέπει να γίνει ξεκάθαρο το όραμα της κυβέρνησης για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση το οποίο βασίζεται στο σκληρό σχέδιο του νεοφιλελευθερισμού για την ιδιωτικοποίηση όλων των δημόσιων αγαθών. Έτσι, έχοντας ήδη καταφέρει να περάσει μία σειρά μέτρων προς την κατεύθυνση αυτή, το Υπουργείο Παιδείας έρχεται τώρα να ενισχύσει το αφήγημα που θέλει την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση προνόμιο των λίγων και άριστων, με την θέσπιση της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής στα ελληνικά πανεπιστήμια, το ανώτατο όριο φοίτησης στα ν+2 και ν+3 έτη, με την αλλαγή της διαδικασίας συμπλήρωσης των μηχανογραφικών και με την ακόμα μεγαλύτερη υποχρηματοδότηση των ιδρυμάτων. Όλες αυτές οι μεταρρυθμίσεις όχι μόνο δεν υπηρετούν το αφήγημα για αναβάθμιση της ποιότητας των πανεπιστημίων και της εκπαίδευσης, αλλά συμβάλουν δραματικά στην υποβάθμισή τους, ανοίγοντας διάπλατα τον δρόμο για την ιδιωτική εκπαίδευση.
Παράλληλα, το νομοσχέδιο χτυπάει στο κομμάτι της ιδεολογίας με πολλαπλούς τρόπους. Το πανεπιστήμιο δεν αποτελεί πια έναν ελεύθερο κοινωνικό χώρο διακίνησης ιδεών και αμφισβήτησης, αλλά μετατρέπεται σε μία μονάδα στείρας τεχνοκρατικής εκπαίδευσης που θα παράγει απόφοιτους ακριβώς στα πρότυπα που ορίζει κάθε φορά η αγορά εργασίας. Μέτρα όπως τα συστήματα παρακολούθησης και η ελεγχόμενη πρόσβαση εντός των ιδρυμάτων, καθώς και ο πειθαρχικός νόμος αποσκοπούν αρχικά στο να αποκόψουν τους φοιτητές/τριες από κάθε μορφή κοινωνικής ζωής μέσα στο πανεπιστήμιο, καταπατώντας έτσι βασικές ελευθερίες τους. Εκτός αυτού, τέτοιου είδους μέτρα, που μάλλον παραπέμπουν περισσότερο σε ένα σωφρονιστικό ίδρυμα παρά σε πανεπιστημιακό χώρο, επιβεβαιώνουν την διάθεση της κυβέρνησης να εξαντλεί την αυστηρότητά της απέναντι στην φοιτητική κοινότητα.
Αποκορύφωμα του αφηγήματος που αντιμετωπίζει τους φοιτητές/τριες ως εν δυνάμει εγκληματίες αποτελεί η ίδρυση Ομάδων Προστασίας Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων (Ο.Π.Π.Ι), που νομιμοποιεί για πρώτη φορά την καθημερινή παρουσία και παρέμβαση της Ελληνικής Αστυνομίας στα πανεπιστήμια. Έχοντας γίνει μάρτυρες της ακραίας και βίαιης καταστολής της νέας γενιάς που εφαρμόζει συστηματικά τον τελευταίο ενάμιση χρόνο η κυβέρνηση με την πλήρη συγκάλυψη των συστημικών σ’ αυτή ΜΜΕ, αρνούμαστε να πιστέψουμε ότι η ίδρυση ενός τέτοιου σώματος θα μας κάνει να νιώθουμε ασφαλείς στις σχολές μας. Αντιθέτως, το συγκεκριμένο μέτρο φανερώνει τον φόβο της Νέας Δημοκρατίας απέναντι σε μία νέα γενιά που προβληματίζεται, συζητάει, ονειρεύεται και διεκδικεί και γι’ αυτό προσπαθεί με κάθε τρόπο να την φιμώσει.
Και εδώ έρχεται το μεγάλο διακύβευμα, θα γίνουμε αυτή η χαμένη γενιά που επιθυμεί η κυβέρνηση της ΝΔ ή η γενιά που θα σταθεί εμπόδιο στα σχέδιά της; Για να μπορέσουμε να απαντήσουμε σε αυτό το ερώτημα, καλό θα ήταν να ανατρέξουμε στα γεγονότα εκείνα που εμπόδισαν την εφαρμογή αντίστοιχων αντεκπαιδευτικών νομοσχεδίων στο πρόσφατο παρελθόν. Τέτοια παραδείγματα επίθεσης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση ήταν ο νόμος Γιαννάκου και η αναθεώρηση του άρθρου ’16, το ’06-’07 και ο νόμος Διαμαντοπούλου την περίοδο ’11-’12, που παρότι τελικά ψηφίστηκε, σε πολλές περιπτώσεις πρακτικά δεν εφαρμόστηκε. Και ο λόγος που τα νομοσχέδια αυτά έμειναν στα χαρτιά ήταν ένας· το μαζικό και αγωνιστικό φοιτητικό κίνημα. Κρίσιμο είναι να τονιστεί, πως κόντρα στους συσχετισμούς που υπήρχαν εντός του πανεπιστημίου, αλλά και τον εκφοβισμό για ματαίωση των εξεταστικών, οι φοιτητές και οι φοιτήτριες μαζικά, βρέθηκαν στο δρόμο, αντιστάθηκαν με όπλο τις αλλεπάλληλες καταλήψεις και κατόρθωσαν να σταθούν εμπόδιο στην επίθεση των κυβερνήσεων ΝΔ-ΠΑΣΟΚ στο δημόσιο και δωρεάν πανεπιστήμιο.
Σήμερα εν έτει 2021 πρέπει να αντιληφθούμε ότι τα κινήματα αυτά πέρα από μια ιστορική παρακαταθήκη των φοιτητικών συλλόγων, μπορούν να αποτελέσουν και πηγή έμπνευσης που δείχνουν το δρόμο για τις δικές μας διεκδικήσεις. Παρόλο που οι δύσκολες υγειονομικές συνθήκες που βιώνουμε δυσχεραίνουν σε μεγάλο βαθμό τον αγώνα μας, ο μόνος τρόπος για να καταφέρουμε να γίνουμε επικίνδυνοι στα σχέδια της κυβέρνησης παραμένει ο ίδιος. Οι τελευταίες φοιτητικές κινητοποιήσεις σε πολλές περιοχές της Ελλάδας, όπου τηρήθηκαν τα απαραίτητα μέτρα προστασίας, αποτελούν απόδειξη ότι μπορεί να βρεθεί τρόπος αντίδρασης στον δρόμο ακόμα και στην περίοδο της πανδημίας. Πρωτοβουλίες όπως αυτή του ΕΜΠ για ανοιχτή γενική συνέλευση με τη συμμετοχή φοιτητών/τριών, καθηγητών/τριών και εργαζόμενων προκειμένου να συντονιστεί κοινός αγώνας ενάντια στο νομοσχέδιο Κεραμέως-Χρυσοχοΐδη και η συμβολική κατάληψη της Πολυτεχνειούπολης που πραγματοποιήθηκε στη συνέχεια, ανοίγει το δρόμο για αντίστοιχες δράσεις με ενωτικό πλαίσιο σε πολλές σχολές και ιδρύματα της χώρας. Επιπλέον, καθώς το επικείμενο νομοσχέδιο αφορά και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, η συμμετοχή στον κοινό αγώνα με τη μορφή αποχής των μαθητών από τα μαθήματα αφενός και απεργίας από τους καθηγητές αφετέρου, θα προκαλέσει μια ακόμα μεγαλύτερη θύελλα αντιδράσεων στην κοινωνία.
Η Ρόζα Λούξεμπουργκ είχε πει: «Οι μάζες είναι το αποφασιστικό στοιχείο, είναι ο βράχος πάνω στον οποίο θα χτιστεί η τελική νίκη της επανάστασης». Πρέπει να κατανοήσουμε λοιπόν, πως σε αυτή τη συγκυρία δε γίνεται να βλέπουμε με σταυρωμένα τα χέρια τη διάλυση των ζωών μας. Γι’ αυτό και εμείς καλούμε κάθε φοιτητή/τρια, κάθε καθηγητή/τρια, κάθε μαθητή/τρια, κάθε εργαζόμενο/η στο χώρο της Τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, αλλά και όλους τους πολίτες που είναι ενάντια στο αυταρχικό και νεοφιλελεύθερο νομοσχέδιο της κυβέρνησης, να στηρίξει και να συμπαραταχτεί μαζί μας σ’ αυτό τον κοινό αγώνα, γιατί κανένας και καμιά μας δεν περισσεύει. Τη βδομάδα που έρχεται, να γίνει η οργή μας φωνή που θα συμπαρασύρει το Υπουργείο Παιδείας και τα σχέδια του.
*Η Ευθυμία Κρύου και η Λήδα Παπαγεωργίου είναι φοιτήτριες-συμμετέχουν στο σχήμα του Bloco Πανεπιστημίου Μακεδονίας.
