Έχουν περάσει με το ζόρι δύο εβδομάδες από τη μέρα που αρκετές δεκάδες άνθρωποι συγκεντρώθηκαν στα Καμένα Βούρλα, ύστερα από σχετικό κάλεσμα του δημάρχου, για να εμποδίσουν να περάσει ένα φορτηγό με φαγητό που προοριζόταν για ασυνόδευτα ανήλικα παιδιά από ρημαγμένες χώρες της Ασίας. Όταν τα ίδια αυτά παιδιά εμφανίστηκαν πίσω από τα θολωμένα τζάμια του λεωφορείου που τα οδηγούσε προς ένα ξενοδοχείο προκειμένου να κοιμηθούν -έπειτα από μέρες- σε κρεβάτια, το πλήθος των συγκεντρωμένων άρχισε να τους φωνάζει σε ρυθμούς γηπέδου: «Εδώ θα γίνει ο τάφος σας!».
Στη χώρα που συνέβη πριν από λίγες ημέρες αυτό, χωρίς να χαλάσει ο κόσμος, χωρίς να βιωθεί ως η απερίγραπτη ντροπή, η ασύλληπτη ύβρις που είναι, μοιάζει άτοπο να υποστηρίξουμε πως έχουμε νικήσει τον φασισμό. Κι όμως, η απόφαση του Τριμελούς Εφετείου που δίκασε για πέντε χρόνια και έξι μήνες τη δράση της Χρυσής Αυγής, την Τετάρτη 7 Οκτωβρίου, ιδιαίτερα η στιγμή, στις 11.49 π.μ., που ακούστηκε η μαγική φράση «Για τη διεύθυνση εγκληματικής οργάνωσης, Νίκος Μιχαλολιάκος ένοχος», ήταν μια βαθιά ανάσα σ’ αυτή τη δύσκολη μάχη που κάποιοι και κάποιες τη δίνουν με επιμονή εδώ και χρόνια. Ήταν η στιγμή που η ελληνική Δικαιοσύνη, ύστερα από μια πολύχρονη και πολύπλοκη διαδικασία, είπε με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο ότι το να είσαι οργανωμένος ναζιστής, να τραμπουκίζεις, να δέρνεις, να σκοτώνεις δεν είναι ανεκτό από τον πολιτισμό μας. Και ότι η πρώτη αυτή ιδιότητα, του οργανωμένου ναζιστή, συνδέεται με τα υπόλοιπα.
Ανεξάρτητα από την εξέλιξη που θα υπήρχε στο ζήτημα των ελαφρυντικών, των ποινών και των αναστολών, η απόφαση της Τετάρτης είχε ένα πολύ συγκεκριμένο νόημα. Καταδικάζοντας το Πολιτικό Συμβούλιο της Χρυσής Αυγής για διεύθυνση εγκληματικής οργάνωσης και τα υπόλοιπα μέλη τής «Κοινοβουλευτικής Ομάδας» και τους επικεφαλής των πυρήνων ως μέλη της, το δικαστήριο έστειλε καθαρό μήνυμα: δεν υπήρξε ένα πολιτικό κόμμα και επιπλέον μια εγκληματική οργάνωση, αλλά η εγκληματική οργάνωση ήταν το ίδιο το υποτιθέμενο πολιτικό κόμμα. Η ιεραρχία του κόμματος ήταν η ιεραρχία της εγκληματικής οργάνωσης. Κι αυτή η θέση του δικαστηρίου, ότι δεν υπάρχει και δεν υπήρξε ποτέ πολιτικό σκέλος τής Χρυσής Αυγής, αλλά αυτή ήταν εν συνόλω μια παραστρατιωτική, τρομοκρατική συμμορία, είναι η σημαντικότερη παρακαταθήκη αυτής της δίκης. Στο εξής, καμία οργάνωση που ασκεί ακροδεξιά βία δεν θα είναι εύκολο να υποστηρίξει ότι αυτή είναι κάτι ανεξάρτητο ή παράπλευρο μιας κάποιας πολιτικής δράσης.
Η δίκη αυτή αφήνει και άλλη μία σημαντική παρακαταθήκη. Αυτή της ουσιαστικής ενότητας στον τρόπο που λειτούργησε η πολιτική αγωγή. Οι εκπρόσωποι της οικογένειας Φύσσα, ενός ριζοσπάστη αντιφασίστα, οι εκπρόσωποι των Αιγύπτιων ψαράδων, εργατών μεταναστών, και οι εκπρόσωποι του ΠΑΜΕ, των κομμουνιστών συνδικαλιστών, λειτούργησαν από την αρχή, κι ακόμα περισσότερο όσο περνούσε ο χρόνος, ως μία ενιαία ομάδα. Αυτή είναι μια πραγματική αντιφασιστική ενότητα που χτίστηκε στο δικαστήριο και αξίζει τον κόπο να χτιστεί και στον δρόμο. Ένα αντιφασιστικό μέτωπο αποτελούμενο από ριζοσπάστες νέους, από μετανάστες εργάτες, από τα οργανωμένα συνδικάτα, ναι, αυτό θα ήταν ένα πραγματικό αντιφασιστικό οδόφραγμα.
