Οι συνέπειες της πολύπλευρης κρίσης γίνονται πλέον ευδιάκριτες όχι μόνο στη χώρα αλλά και σ' όλο τον κόσμο. Οι νεοφιλελεύθερες συνταγές αντιμετώπισης όχι μόνο δεν αποδίδουν αλλά δημιουργούν έναν φαύλο κύκλο ανατροφοδότησης! Εξελίσσονται βίαιες ανακατανομές υπέρ των ολίγων και ισχυρών τόσο στον οικονομικό ιστό όσο και στη διεύρυνση των ανισοτήτων στον κοινωνικό αντίστοιχα. Αυτή την πραγματικότητα βιώνει και η «Μέκκα»του καπιταλισμού, η Αμερική, και επιχειρεί με το «πακέτο Μπαιντεν, τρισεκατομμυρίων, να σπάσει αυτόν το φαύλο κύκλο. Δεν είναι τυχαίο ότι ακόμη και η «Γερμανική Ευρώπη», με το δειλό πλην όμως θετικό γεγονός της ίδρυσης του ταμείου ανάκαμψης και τη χαλάρωση της δημοσιονομικής πειθαρχίας, επιχειρεί να προσφέρει οξυγόνο στις οικονομίες των κρατών - μελών. Δυστυχώς, το πρόβλημα αυτής της κρίσης για την Ελλάδα γίνεται ακόμη πιο δραματικό. Οι νεοφιλελεύθερες εμμονές της Ν.Δ. καθώς και η προσκόλλησή της σε λίγους ημέτερους επιδεινώνουν, τα τελευταία χρόνια, τα οικονομικά μεγέθη και δημιουργούν τρομακτικές ανισότητες.
Ενδεικτικά παραδείγματα:
- Μεγάλες απώλειες εθνικού πλούτου της χώρας (από 240 δισ. μείωση στα 160 δισ.).
- Πάνω από 400 χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις σφράγισαν ή ανέστειλαν λειτουργίες.
- Το 80% των πολιτών έχει απώλεια εισοδήματος που αγγίζει το 60%.
- Ανεργία και εργασιακή ανασφάλεια μεγαλώνουν και σαρώνουν μεγάλα κοινωνικά στρώματα -η νεολαία σε απόγνωση αναζητά διεξόδους στη μετανάστευση.
- Οι γεωγραφικές και κοινωνικές ανισότητες πολλαπλασιάζονται.
- Οι συστημικές τράπεζες κερδοσκοπούν και μεροληπτούν.
Το χειρότερο απ' όλα είναι ότι η εθνική παραγωγική βάση συρρικνώνεται, η ζήτηση μειώνεται και τα κοινωνικά αγαθά της υγείας, της παιδείας και της ασφάλισης απαξιώνονται, εμπορευματικοποιούνται και εκχωρούνται ως μερίδια αγοράς σε λίγους.
Στα ενδεικτικά αυτά παραδείγματα καθίσταται προφανές ότι το διακύβευμα δεν μπορεί να είναι ο ρολος μιας αντιπολίτευσης που απλώς θα πλειοδοτεί για μια καλύτερη διαχείρηση των ίδιων πολιτικών που διογκώνουν την κρίση, όπως κάνουν τα παράπλευρα συστημικά κόμματα. Ούτε βέβαια να αναλωθεί σε ψευδεπίγραφες και άγονες κοινωνικά αντιθέσεις που συνοψίζονται στο δήθεν δίλημμα «με τα κινήματα ή με τα μεσοστρώματα». Η απάντηση έχει ήδη δοθεί στην πράξη, αφού το αίτημα για πολιτική αλλαγή τα εμπεριέχει. Οι προγραμματικές θέσεις αφορούν και τις κοινωνικές και τις παραγωγικές δυνάμεις που αγωνίζονται για την ανάκαμψη με ανάπτυξη και συνοχή. Η χώρα, το επιβεβαιώνουν ήδη πρωτοβουλίες της Αμερικής του Μπάιντεν αλλά και ορισμένων ευρωπαϊκών χωρών, χρειάζεται αλλαγή παραγωγικού και κοινωνικού μοντέλου. Ένα μοντέλο διαφορετικό από αυτό που εφαρμόζει η Ν.Δ. με τους πρόθυμους
Τα προηγούμενα καθιστούν προφανή την προτεραιότητα ο ΣΥΡΙΖΑ - Π.Σ. να αναπτύσσει δράσεις σε δυο παράλληλες κατευθύνσεις. Αφενός να αποτρέπει πολιτικές που διογκώνουν την πολύπλευρη κρίση και αποκαθηλώνουν κοινωνικές κατακτήσεις και δικαιώματα. Αφετέρου να δείχνει στην κοινωνία την ελπίδα εξόδου από την κρίση. Με ένα άλλο παραγωγικό και κοινωνικό μοντέλο ανάκαμψης. Μοντέλο που δεν περιορίζεται μόνο στη δίκαιη συμμετοχή των συντελεστών του παραγωγικού αποτελέσματος αλλά αναφέρεται και σε πολιτικές δράσεις μεγέθυνσης και αύξησής του. Και ότι αυτό για την υλοποίησή του μπορεί να στηρίζεται σε συγκεκριμένους, αξιόπιστους πόρους και μέσα υλοποίησης. Η επιδείνωση των οικονομικών μεγεθών και των ανισοτήτων από τις ασκούμενες νεοφιλελεύθερες πολιτικές προτάσσουν πλέον ως κοινωνική ανάγκη το αίτημα της πολιτικής αλλαγής. Αίτημα που θα έχει λόγους να το στηρίζει μια διαφορετικής σύνθεσης κοινωνική πλειοψηφία γιατί την αφορά. Αναφέρομαι στην κοινωνική πλειοψηφία που συγκροτούν οι δυνάμεις της πραγματικής οικονομίας, της αγροτοδιατροφικής αλυσίδας και της παραγωγής, τα μεσαία στρώματα, οι δυνάμεις της επισφαλούς εργασίας (precarioto), της καινοτομίας, της νεολαίας, της επιστήμης κ.τ.λ. Αυτές δηλαδή που σήμερα με το σχέδιο της Ν.Δ. αποκλείονται από την πράσινη ανάπτυξη, τον ψηφιακό μετασχηματισμό και τη στήριξη για την παραγωγική ανασυγκρότηση, την εξαγωγιμότητα και την εργασία. Αυτές που παραχωρούνται από τη Ν.Δ. ως λάφυρο της αχαλίνωτης αγοράς σε λίγους και ημέτερους, απαξιώνοντας την εγχώρια παραγωγική βάση και την εργασία.
Η πρόκληση για τις προοδευτικές δυνάμεις και πρωτίστως για την αξιωματική αντιπολίτευση γίνεται συγκεκριμένη. Αφορά την έγκριση μέσα από τον δημοκρατικό διάλογο που εξελίσσεται των προγραμματικών θέσεων που θα συγκροτήσουν το πλαίσιο της προοδευτικής διακυβέρνησης. Για την εφαρμογή ενός εναλλακτικού μοντέλου παραγωγικής και κοινωνικής ανασυγκρότησης που δίνει πρόσβαση χρηματοδοτικών εργαλείων και κινήτρων και στις εγχώριες παραγωγικές δυνάμεις για να γίνονται ανταγωνιστικές, εξαγωγικές, με δίκαιη συμμετοχή των συντελεστών στον παραγόμενο πλούτο. Είναι η ώρα λοιπόν των δυνάμεων που αυτοπροσδιορίζονται στον προοδευτικό πόλο να συμβάλουν μέσα από μια ευγενή άμιλλα ανταγωνισμού στο προοδευτικό πρόγραμμα διακυβέρνησης που θα έχει τη νομιμοποιητική αναφορά στην κοινωνική πλειοψηφία. Η κοινωνία έχει ανάγκη την πολιτική αλλαγή και αυτό προϋποθέτει όχι κυβερνήσεις ειδικού σκοπού ή οικουμενικές για να υπηρετούν συστημικά κέντρα, αλλά κοινωνικές και πολιτικές συμμαχίες που θα στοχεύουν στην παραγωγική ανάκαμψη με κοινωνική συνοχή και δημοκρατία.
*Ο Χάρης Τσιόκας είναι μέλος του Π.Σ. του ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συμμαχία
