Η γαλλική Ακροδεξιά, προ των θυρών της εξουσίας, ριζώνει κανονικά στην κοινωνία. Ο λόγος για τη ραγδαία κανονικοποίηση του Εθνικού Συναγερμού της Μαρίν Λεπέν. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα, όλο και περισσότεροι Γάλλοι θεωρούν πως το κόμμα της Μ. Λεπέν δεν αποτελεί κίνδυνο για τη Δημοκρατία! Πλέον, ενόψει των ευρωεκλογών του Ιουνίου, το ακροδεξιό κόμμα καταγράφεται γύρω στο 30% της πρόθεσης ψήφου, όμως το χειρότερο είναι ότι, σύμφωνα με τη μελέτη του Ινστιτούτου Verian-Epoka, για πρώτη φορά από το 1984 (!) είναι περισσότεροι οι πολίτες που θεωρούν πως το ακροδεξιό κόμμα (διάδοχος του Εθνικού Μετώπου του Ζαν Μαρί Λεπέν) δεν απειλεί τη Δημοκρατία: 45%, έναντι 41% που πιστεύει το αντίθετο. Παράλληλα, το 43% πιστεύει ότι ο Εθνικός Συναγερμός μπορεί κάλλιστα να μετέχει σε μια κυβέρνηση. Το ποσοστό αυτό είναι αυξημένο κατά 3 μονάδες σε σχέση με το τέλος του 2022, ενώ σε σύγκριση με μόλις πέντε χρόνια πριν (2018) μιλάμε για άλμα: άνοδος κατά 15 μονάδες! Μάλιστα, σύμφωνα με έρευνα του Ινστιτούτου Elabe, ο πρόεδρος του Εθνικού Συναγερμού Ζορντάν Μπαρντελά θα ήταν «ένας καλός πρωθυπουργός σε μια κυβέρνηση συγκατοίκησης» σύμφωνα με το 46% των Γάλλων…
Είναι επίσης χαρακτηριστικό ότι σε επίπεδο κάλπης (όχι ερευνών) η Μ. Λεπέν το 2022, σε σχέση με την επίδοση του πατέρα της στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών του 2002 (όταν έγινε ο «σεισμός» του αποκλεισμού του σοσιαλιστή υποψηφίου Λιονέλ Ζοσπέν από τον δεύτερο γύρο), έχει σημειώσει βελτίωση κατά… 140% - τότε ο Ζ. Μ. Λεπέν είχε λάβει 16,86%. Μια άνοδος που επιβεβαιώθηκε στις βουλευτικές κάλπες που ακολούθησαν με την εκλογή, για πρώτη φορά, 89 ακροδεξιών βουλευτών. Κι αυτή η ανοδική τάση που επιβεβαιώνεται συστηματικά.
Η αποδοχή αυτή δεν είναι τυχαία. Διευκολύνεται και από τη σημερινή κυβέρνηση Μακρόν-Μπορν, και κυρίως από την επιλογή του Γάλλου Προέδρου να υιοθετήσει από την πρώτη του θητεία την ατζέντα «νόμος και τάξη». Επιλογές που βοηθούν στο «ξέπλυμα» της Ακροδεξιάς, ακόμη και με την εκμετάλλευση περιστατικών όπως η δολοφονία, στις 18 Νοεμβρίου, του νεαρού Τομά Περοτό στο χωριό Κρεπόλ. Στη δημόσια σφαίρα οι εκπρόσωποι και υποστηρικτές της Ακροδεξιάς έσπευσαν να εργαλειοποιήσουν το περιστατικό μιλώντας για «εκβαρβαρισμό» της χώρας, για «πολιτισμικό πόλεμο», για τον «ισλαμοαριστερισμό». Ένα λεξιλόγιο βούτυρο στο ψωμί της Μ. Λεπέν, το οποίο αναπαρήγαγαν σε μεγάλο βαθμό τα ραδιοτηλεοπτικά και έντυπα ΜΜΕ. Και μάλιστα σε μια συγκυρία που η κυβέρνηση επιχειρούσε -ανεπιτυχώς- να περάσει στη Βουλή την ψήφιση ενός σκληρού νομοσχεδίου για τη μετανάστευση, ενός κειμένου που αποσκοπεί στην επιδείνωση των συνθηκών ζωής των προσφύγων/μεταναστών. Το κόμμα της Μ. Λεπέν μαζί με εκείνο του δημοσιογράφου και δοκιμιογράφου Ερίκ Ζεμούρ (Ανακατάληψη) επιχειρούν να επιβάλουν την εικόνα μιας Γαλλίας που η κοινωνία και οι αξίες της δέχονται δήθεν επίθεση από τους μετανάστες, τις θρησκείες τους κ.ά., κανονικοποιώντας την Ακροδεξιά. Πρόκειται για μια «οπτική της γαλλικής κοινωνίας που φέρνει σε αντιπαράθεση το “εμείς” με το “αυτοί”» εξηγεί ο κοινωνιολόγος Σαμουέλ Μπουρόν. Μια προσπάθεια που αναπαράγεται στα ΜΜΕ, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, σε εκδηλώσεις, παρεμβάσεις κ.λπ., αποκρυσταλλωνόμενη σε ιδεολογία.
Η κανονικοποίηση της «μεγάλης αντικατάστασης»
Ιδεολογία που βρίσκει έκφραση στη συνωμοσιολογική θεωρία της «μεγάλης αντικατάστασης» - σύμφωνα με αυτή την ακροδεξιά φαντασίωση, οι μετανάστες θα «αντικαταστήσουν» τους ντόπιους στις ευρωπαϊκές κοινωνίες, ένα θέμα που προωθούν συστηματικά ο Ερίκ Ζεμούρ μαζί με πλειάδα διανοούμενων και δημοσιογράφων. «Η εξέλιξη της ψήφου είναι μια καλή ένδειξη της διάδοσης της μίας ή της άλλης ιδεολογίας» παρατηρεί ο Ζερόμ Φουρκέ, πολιτικός αναλυτής του Ινστιτούτου IFOP, υπογραμμίζοντας παράλληλα ότι «η πολιτισμική μάχη του Εθνικού Συναγερμού, που διεξάγεται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, στον πολιτισμό, στα παραδοσιακά ΜΜΕ, αποφέρει καρπούς». Κάτι που επιβεβαιώνεται από το ότι, σύμφωνα με το IFOP, το 53% των Γάλλων θεωρεί πως η «μεγάλη αντικατάσταση» αποτελεί «πραγματικότητα στη Γαλλία»…
Περισσότερες απαντήσεις για το τι σκέφτονται οι ψηφοφόροι της Μ. Λεπέν δίνει μια μεγάλη έρευνα που πραγματοποίησαν φέτος τον Μάρτιο το Ίδρυμα Ζαν Ζορές, το Ινστιτούτο Ipsos και το συνδικάτο CFDT με τον τίτλο «Η κοινωνία που ονειρεύονται οι Γάλλοι». Ο Αντουάν Μπριστιέλ, διευθυντής του Παρατηρητηρίου Κοινής Γνώμης στο Ίδρυμα Ζορές, παρατηρεί ότι «δεν πρέπει να υποτιμάμε τη σημασία των αλλαγών που έχουν γίνει στη γαλλική κοινωνία τις τελευταίες δεκαετίες». «Οι αλλαγές στην εργασία, η επιτάχυνση των ρυθμών ζωής, η εξατομίκευση της κοινωνίας είναι θεμελιώδεις αλλαγές που πολλοί πολίτες υφίστανται χωρίς να έχουν επιλέξει. Σ’ αυτές τις συνθήκες “η μεγάλη επιστροφή προς τα πίσω”, προς όσα οικοδόμησαν την κοινωνία την περίοδο της μεγάλης ευημερίας, η οικογένεια, η κατανάλωση και η σταθερότητα της απασχόλησης, είναι ένα είδος αξιών-καταφυγίου για πολλούς πολίτες». Εξηγεί έτσι ότι είναι απαραίτητο αυτές οι αλλαγές να υποστηριχθούν «για να μην περιθωριοποιηθούν πολλοί πολίτες». «Χωρίς αυτό, ο κίνδυνος Λεπέν θα γίνει πραγματικότητα».
