Το ντόμινο ανατιμήσεων σε βασικά προϊόντα διατροφής που πυροδότησε ή επιδείνωσε η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία γίνεται ολοένα και πιο αισθητό σε ολόκληρο τον πλανήτη. Σε κάποιες χώρες όμως, ήδη βυθισμένες στη φτώχεια, οι αυξήσεις στις τιμές των τροφίμων δίνουν τη χαριστική βολή απειλώντας εκατομμύρια ανθρώπους με λιμοκτονία.
Εκπρόσωποι του Παγκόσμιου Επισιτιστικού Προγράμματος (WFP) των Ηνωμένων Εθνών προειδοποιούν για περικοπές στη βοήθεια που παρέχει σε εκατομμύρια ανθρώπους που ζουν στα πρόθυρα του λιμού, επισημαίνοντας πως η ρημαγμένη από τον πόλεμο χώρα αδυνατεί να εξασφαλίσει σιτηρά δίχως διεθνή βοήθεια. Η Υεμένη εισάγει το 90% των τροφίμων που καταναλώνει ο πληθυσμός της.
Ο διευθυντής του WFP στην Υεμένη Ρίτσαρντ Ράγκαν τονίζει πως ο αριθμός των κατοίκων της Υεμένης που απειλούνται από λιμό έχουν αυξηθεί πλέον σε επτά εκατομμύρια από πέντε.
«Κόβουμε τα τρόφιμα από τους φτωχούς, για να ταΐσουμε τους πεινασμένους»
Η υπηρεσία του ΟΗΕ σίτιζε αρχικά 13 εκατομμύρια ανθρώπους στην Υεμένη. Από τον Ιανουάριο, περιόρισε τη βοήθεια σε οκτώ εκατομμύρια μερίδες. Και σύντομα θα αναγκαστεί να κάνει νέες περικοπές, αφού δεν έχει καταφέρει να συγκεντρώσει παρά το ένα τέταρτο των δύο δισεκατομμυρίων δολαρίων που χρειάζεται για να συνεχίσει το πρόγραμμά της. «Παίρνουμε την τροφή από τους φτωχούς για να ταΐσουμε τους πεινασμένους», σημειώνει ο Ράγκαν.
Ανάλογα σήματα κινδύνου στέλνουν και οι αξιωματούχοι του Παγκόσμιου Επισιτιστικού Προγράμματος στη Σομαλία. Σχεδόν έξι εκατομμύρια κάτοικοι της χώρας, ανάμεσά τους 1,5 εκατομμύριο παιδιά, εξαρτούν σήμερα την επιβίωσή τους από τη βοήθεια του ΟΗΕ. Αν η υπηρεσία δεν εξασφαλίσει επιπλέον κονδύλια, οι άνθρωποι αυτοί θα βρεθούν αντιμέτωποι με το φάσμα της λιμοκτονίας μέσα σε λίγους μήνες, προειδοποιούν.
Μόλις την προηγούμενη εβδομάδα, άλλωστε, ο γενικός γραμματέας του ΟΗ, Αντόνιο Γκουτέρες αποκάλυψε πως ο αριθμός των ανθρώπων σε όλο τον κόσμο που δυσκολεύονται να εξασφαλίσουν καθημερινά την τροφή τους έχει διπλασιαστεί την τελευταία διετία - από 135 εκατομμύρια το 2020, οι πεινασμένοι φτάνουν πια τα 276 εκατομμύρια.
62 νέοι δισεκατομμυριούχοι από τη βιομηχανία αγροτικών προϊόντων
Αυτά έχουν οι πόλεμοι, θα μπορούσαν να πουν οι πιο κυνικοί. Τις παραμονές όμως της συνόδου των πλούσιων και ισχυρών στο Νταβός της Ελβετίας, η μη κυβερνητική οργάνωση Oxfam έρχεται να υπενθυμίσει ότι το παιχνίδι δεν έχει μόνο χαμένους.
Η τελευταία έκθεση της οργάνωσης αναφέρει πως οι τιμές των τροφίμων αυξήθηκαν κατά 33,5% μέσα στην τελευταία διετία, ενώ αναμένεται να σκαρφαλώσουν ακόμα ψηλότερα (23%) τη φετινή χρονιά. «Οι μεγάλες επιχειρήσεις και οι δυναστείες των δισεκατομμυριούχων που ελέγχουν το σύστημα τροφίμων μας βλέπουν τα κέρδη τους να στοιβάζονται», σημειώνει η Oxfam τονίζοντας πως από το 2020 η λέσχη των δισεκατομμυριούχων του πλανήτη απέκτησε 62 νέα μέλη, όλα τους προερχόμενα από τη βιομηχανία τροφίμων.
Η έκθεση στέκεται ιδιαίτερα στον αγροτοβιομηχανικό μεγιστάνα Cargil, μια από τις τέσσερις μεγάλες επιχειρήσεις που ελέγχουν το 70% της παγκόσμιας αγοράς αγροτικών προϊόντων. Ο πλούτος των μελών της οικογένειας Cargil αυξήθηκε κατά 65% την τελευταία διετία, σημειώνει η Oxfam. Το 2021, η εταιρεία μοίρασε στους μετόχους της μερίσματα ύψους 1,13 τρισεκατομμυρίων δολαρίων.
Τεράστια κέρδη προκύπτουν όμως και στην άλλη άκρη της εφοδιαστικής αλυσίδας. Η αμερικανική αλυσίδα σουπερμάρκετ Walmart μοίρασε πέρσι στους μετόχους της μερίσματα ύψους 16 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Τη στιγμή, βέβαια, που, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Oxfam, μόλις το 5,9% της αξίας ενός καλαθιού με λαχανικά καταλήγει στους μικρούς παραγωγούς που τα καλλιέργησαν.
