Ένας ζοφερός, καθημερινός εφιάλτης: οι καθημερινοί απολογισμοί των θυμάτων της Covid-19. Ζωές χάνονται από τη μια μέρα στην άλλη μέσα στην “απομόνωση” των ΜΕΘ, υπό τον μονότονο βόμβο των μόνιτορ παρακολούθησης ζωτικών λειτουργιών να συνοδεύει σαν αποκρουστική μουσική...
Στην Αμερική, σε διάστημα μικρότερο του χρόνου πέρυσι, ο κορωνοϊός σκότωσε περισσότερους από 220.000 ανθρώπους. Ακόμη κι αν ο αριθμός αυτός προκαλεί σοκ, υποβαθμίζει τον πραγματικό απολογισμό της πανδημίας. Μια πρόσφατη μελέτη από επιστήμονες του Χάρβαρντ βλέπει τις απώλειες της Covid-19 από άλλη οπτική γωνία.
Κάθε θάνατος αντιπροσωπεύει χαμένα χρόνια ζωής, τα οποία διαφορετικά θα μπορούσαν να είναι γεμάτα από εμπειρίες, εργασία, δημιουργία, αναμνήσεις από την οικογένεια, τους φίλους, τους συναδέλφους. Χρόνια παραγωγικότητας και χαράς, “εμπλουτισμένα” με όλες εκείνες τις καθημερινές ρουτίνες που δίνουν νόημα στην ανθρώπινη ζωή, τους περιπάτους, τα ψώνια, τις μεταμεσονύχτιες συζητήσεις στο τηλέφωνο, τις κάθε είδους χαρμόσυνες συναισθηματικές συγκινήσεις.
Σε μια νέα μελέτη, η οποία δεν έχει ακόμη δημοσιευθεί σε επιστημονικό περιοδικό, ο γενετιστής του Χάρβαντ Στίβεν Έλετζ πρόσθεσε αυτά τα “αποψιλωμένα” από τον κορωνοϊό χρόνια. Κατέγραψε τις ηλικίες των Αμερικανών που πέθαναν από την Covid-19 και υπολόγισε τον αριθμό των ετών που θα μπορούσαν να είχαν ζήσει αν είχαν φτάσει στο τυπικό προσδόκιμο ζωής.
Οι υπολογισμοί του δείχνουν πως ο κορωνοϊός έχει στερήσει τις Ηνωμένες Πολιτείες από περισσότερα από 2,5 εκατομμύρια χρόνια ανθρώπινης ζωής από τις αρχές του 2020! Σχεδόν τα μισά από αυτά “προέρχονται” από άτομα ηλικίας κάτω των 65 ετών.
Η διαπίστωσή του ρίχνει φως σε μια διάσταση του απολογισμού της πανδημίας που δεν μπορεί να αποτυπωθεί μόνο από τους απόλυτους αριθμούς θανάτων, επαναφέροντας αναπόφευκτα στο προσκήνιο τη σημασία της “υπόταξης” του ιού για την προστασία όλων, ανεξαρτήτως ηλικίας.
Μαύροι και ισπανόφωνοι
Σύμφωνα με τους New York Times, περίπου το 80% των Αμερικανών που πέθαναν από τον κορωνοϊό ήταν άνω των 65 ετών. Αλλά και οι νεότεροι εξακολουθούν να είναι ευάλωτοι στις χειρότερες επιπτώσεις της Covid-19, η οποία, όταν αποδειχθεί θανατηφόρος, μπορεί να στερήσει αρκετές δεκαετίες από το προσδόκιμο ζωής.
Οι στατιστικές αποκαλύπτουν την κορυφή του παγόβουνου, καθώς συνεχίζουν να αυξάνονται οι αριθμοί των κρουσμάτων και των θανάτων μεταξύ των νέων. Η επέλαση του SARS-CoV-2 στις ΗΠΑ οδήγησε σε αύξηση της θνητότητας κατά 26,5% στην ηλικιακή ομάδα 25 - 44 ετών, τη μεγαλύτερη από οποιασδήποτε άλλη ομάδα, σύμφωνα με τα στοιχεία του CDC, του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών.
Παρά το γεγονός ότι αποτελούν μόνο το ένα πέμπτο των συνολικών καταγεγραμμένων θανάτων που σχετίζονται με την Covid-19, οι άνθρωποι κάτω των 65 ετών αντιπροσωπεύουν σχεδόν 1,2 εκατομμύρια χρόνια δυνητικής ζωής που “σφετερίστηκε” ο ιός. Από τους ηλικιωμένους "προέρχονται" τα υπόλοιπα 1,4 εκατομμύρια, σύμφωνα με την καταμέτρηση του δρ Έλετζ.
Ωστόσο, ακόμη και οι απώλειες που απαριθμούνται με βάση τα έτη ζωής δεν δείχνουν το πραγματικό ανθρώπινο κόστος της πανδημίας. Οι επιστήμονες εξακολουθούν να μην κατανοούν πλήρως τις μακροπρόθεσμες συνέπειες της λοίμωξης από τον SARS-CoV-2, η οποία μπορεί να προκαλέσει κατάπτωση στον οργανισμό για μήνες, ίσως και περισσότερο, συχνά με εξουθενωτικά συμπτώματα.
Η πανδημία είχε επίσης δυσανάλογο αντίκτυπο στους Αφροαμερικανούς, τους ισπανόφωνους και τους αυτόχθονες Αμερικανούς, οι οποίοι είναι πολύ πιο πιθανό να προσβληθούν από τον κορωνοϊό, να αρρωστήσουν βαριά και να πεθάνουν.
Περίπου ένας στους 920 μαύρους Αμερικανούς έχει πεθάνει από την Covid-19 σε σύγκριση με έναν στους 1.840 λευκούς, δείχνουν οι στατιστικές. Άλλη πρόσφατη αξιολόγηση διαπίστωσε ότι η πανδημία μείωσε σε μεγαλύτερο βαθμό το προσδόκιμο ζωής μεταξύ των Αφροαμερικανών και των ισπανόφωνων σε σύγκριση με τους λευκούς. Οι μαύροι Αμερικανοί έχουν ήδη χαμηλότερο προσδόκιμο ζωής από τους λευκούς συμπατριώτες τους.
Ορισμένοι από αυτούς τους υπολογισμούς που χαρτογραφούν την “επιθετικότητα” του ιού με βάση το φυλετικό και ταξικό υπόβαθρο περιλαμβάνονταν σε μια μελέτη που είχε δημοσιευτεί τον Ιούνιο. Επικεντρώνονταν στους νεότερους Αμερικανούς που είχαν πεθάνει από τον ιό υπολογίζοντας τον συνολικό αριθμό των ετών που θα μπορούσαν να είχαν ζήσει αν έφταναν στην ηλικία των 65 ετών.
Η ανάλυση εκείνη διαπίστωσε ότι οι νεότεροι Αμερικανοί που προέρχονταν από τις κοινότητες των μαύρων και των ισπανόφωνων είχαν χάσει περίπου 94.000 χρόνια ζωής από τον κορωνοϊό. Οι νεότεροι λευκοί συμπατριώτες τους, που αντιπροσωπεύουν πολύ μεγαλύτερο μερίδιο του πληθυσμού των ΗΠΑ, είχαν χάσει περίπου 33.000 χρόνια...
Γυναίκες και μετανάστες
Όμως, άκρως καταστροφικές είναι οι κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας και σε άλλες "μειονότητες", τις γυναίκες και τους μετανάστες. Μια νέα έκθεση της Διεθνούς Ομοσπονδίας Συλλόγων του Ερυθρού Σταυρού και της Ερυθράς Ημισελήνου (FICR) προειδοποιεί για τις δυσανάλογες δευτερογενείς συνέπειες της Covid-19 σε κοινωνικές ομάδες που ήταν ήδη ευάλωτες πριν από την επέλαση του SARS-CoV-2.
Η πανδημία μεταφράζεται σε πολλές απώλειες στο πεδίο της εργασίας, κατ’ επέκταση και εισοδήματος, με αποτέλεσμα διατροφική ανασφάλεια, περιορισμό της πρόσβασης στην εκπαίδευση και στις υπηρεσίες υγείας και αρωγής. Η κατάληξη δεν είναι άλλη από την επιδείνωση των προβλημάτων ψυχικής υγείας.
"Η έρευνά μας δείχνει αυτό που υποψιαζόμαστε και φοβόμαστε εδώ και καιρό. Τα δευτερογενή καταστροφικά αποτελέσματα της πανδημίας έπληξαν τον κοινωνικό ιστό και θα είναι αισθητά για χρόνια, αν όχι για δεκαετίες" τόνισε ο πρόεδρος της FICR Φραντσέσκο Ρόκα. Όπως είπε, οι άνθρωποι που ήταν ήδη ευάλωτοι λόγω πολεμικών συρράξεων, κλιματικής αλλαγής και φτώχειας ωθήθηκαν ακόμη περισσότερο στο χείλος του γκρεμού.
Το πλήγμα από τις απώλειες θέσεων εργασίας είναι ιδιαίτερα οδυνηρό για τις γυναίκες επειδή εργάζονται συχνότερα στη μαύρη οικονομία και σε τομείς στους οποίους έχουν επιβληθεί αυστηροί υγειονομικοί περιορισμοί, όπως ο τουρισμός. Παράλληλα τα lockdown προκάλεσαν μεγαλύτερη κοινωνική απομόνωση των γυναικών και κατά συνέπεια τις εξέθεσαν περισσότερο στην ενδοοικογενειακή βία. Η έκθεση αναφέρει ως παράδειγμα την περίπτωση των Φιλιππίνων, όπου ο ΟΗΕ εκτιμά πως άλλες 114.000 γυναίκες έπεσαν θύματα σωματικής και σεξουαλικής βίας το 2020 λόγω των περιοριστικών μέτρων.
Οι μετανάστες, οι πρόσφυγες και οι εκτοπισμένοι στο εσωτερικό της χώρας τους αποτελούν επίσης μεγάλο μέρος εκείνων που επλήγησαν βαρύτερα από την πανδημία. Έρευνα που πραγματοποιήθηκε από τους εθνικούς συλλόγους της FICR έδειξε πως οι μετανάστες είναι οι χειρότερα πληγέντες σε όρους κοινωνικοοικονομικών συνεπειών μετά τους άστεγους.
Το μεγαλύτερο πλήγμα για τους μετανάστες είναι η απώλεια της εργασίας, γεγονός που τους στερεί την πρόσβαση στις κρατικές υπηρεσίες αρωγής και στήριξης.
