Ανατριχίλες στους υπερασπιστές της νεοφιλελεύθερης ορθοδοξίας στην Ευρώπη προκαλούν οι προτάσεις του Τζο Μπάιντεν στην επικείμενη διάσκεψη της ομάδας των G7 στη Βρετανία.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα του διεθνούς Τύπου, ο Αμερικανός Πρόεδρος θα προσέλθει στη συνάντηση της Κορνουάλης, στις 11 με 13 Ιουνίου, ζητώντας την αύξηση του φόρου μεγάλων επιχειρήσεων “τουλάχιστον” στο επίπεδο του 15%, πρόταση που, εφόσον εφαρμοζόταν, θα μπορούσε να αυξήσει τα ετήσια φορολογικά έσοδα στην Ε.Ε. κατά 50 δισεκατομμύρια ευρώ. Αν μάλιστα η φορολόγηση αυξανόταν στο επίπεδο του 25%, η Ε.Ε. θα είχε επιπλέον έσοδα 170 δισεκατομμυρίων ευρώ, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Φορολογικού Παρατηρητηρίου Ε.Ε. (EU Tax Observatory) οι οποίες δόθηκαν χθες στη δημοσιότητα.
Με βάση τις προτάσεις Μπάιντεν, οι πολυεθνικές επιχειρήσεις δεν θα έχουν πλέον τη δυνατότητα να μεταφέρουν τα κέρδη τους σε φορολογικούς παραδείσους, καθώς θα φορολογούνται στο ίδιο επίπεδο στις χώρες όπου οι επιχειρήσεις έχουν την έδρα τους και σε εκείνες όπου βρίσκονται οι διάφορες θυγατρικές τους.
Οι πολυεθνικές επιχειρήσεις εκμεταλλεύονται σήμερα τα φορολογικά “παράθυρα” στο διεθνές φορολογικό σύστημα μεταφέροντας τα κέρδη τους από χώρα σε χώρα. Έσοδα από πωλήσεις σε μια χώρα δηλώνονται έτσι σε κάποια άλλη.
Ένας από τους τρόπους με τους οποίους επιτυγχάνεται αυτό είναι η ίδρυση θυγατρικών επιχειρήσεων σε χώρες που φορολογούν ελάχιστα ή και καθόλου τις μεγάλες επιχειρήσεις, φορολογικούς παραδείσους, όπως οι βρετανικές Παρθένοι Νήσοι και η Βερμούδα.
Η διακυβέρνηση Μπάιντεν πρότεινε αρχικώς την αύξηση του φόρου μεγάλων επιχειρήσεων στο επίπεδο του 21%, όμως την προηγούμενη εβδομάδα αναγκάστηκε να αναθεωρήσει τον στόχο της προς τα κάτω. Η νέα πρόταση περιλαμβάνει έναν φόρο “τουλάχιστον” στο επίπεδο του 15%, με τον Λευκό Οίκο να διευκρινίζει πάντως ότι πρόκειται για το “κατώτατο όριο” από το οποίο θα πρέπει να εκκινήσουν οι συζητήσεις.
H υιοθέτηση ενός κατώτατου ορίου στη φορολόγηση των μεγάλων επιχειρήσεων από τις επτά μεγαλύτερες οικονομίες του πλανήτη θα επέτρεπε στη συνέχεια στον Μπάιντεν να αυξήσει τον αμερικανικό φόρο στο επίπεδο του 28%, σημειώνει η Washington Post.
Οι πρώτες αντιδράσεις στην πρόταση δεν άργησαν, φυσικά, να φανούν. Ο Βρετανός υπουργός Οικονομικών Ρούσι Σουνάκ εμφανίστηκε “επιφυλακτικός”, εκφράζοντας κατά τα άλλα την υποστήριξη του “επί της αρχής” στην ιδέα της αύξησης της φορολόγησης των μεγάλων επιχειρήσεων.
Σε αυτές τις περιπτώσεις, όμως, οι επιφυλάξεις συνήθως υπερνικούν τις αρχές. Είναι επόμενο η Βρετανία να αντιστέκεται σθεναρά σε μια τέτοια μεταρρύθμιση, καθώς σήμερα διαθέτει τα χαμηλότερα επίπεδα φορολόγησης των μεγάλων επιχειρήσεων, 19%, με την προοπτική να αυξηθεί στο 25% τον Απρίλιο του 2023.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο τα σκήπτρα κατέχει, όπως είναι γνωστό, η Ιρλανδία, που διατηρεί σταθερά τον φόρο στο 12,5%, αποτελώντας βέβαια ένα χρήσιμο άλλοθι για όλους όσοι υποστηρίζουν παρόμοιες μεταρρυθμίσεις μόνο στα λόγια.
“Σήμερα το επιχείρημα είναι “μα η Ιρλανδία δεν δέχεται πάνω από 15%. Η Βρετανία δεν δέχεται πάνω από 15%” τονίζει ο Γκάμπριελ Ζούκμαν, διευθυντής του Φορολογικού Παρατηρητηρίου Ε.Ε. “Αυτό δεν εμποδίζει όμως τις χώρες που θα θελήσουν να φανούν φιλόδοξες να υπογράψουν μια παρόμοια συμφωνία. Μια συμφωνία που να λέει στις πολυεθνικές 'Θα επιβάλουμε κατώτατο φόρο 25% στα κέρδη σας σε κάθε χώρα. Έτσι, ακόμη και αν δηλώνεται ως έδρα η Ιρλανδία, εμείς η Γερμανία, οι ΗΠΑ, η Γαλλία θα συλλέξουμε το επιπλέον 15% για να φτάσουμε στο 25%'” προσθέτει.
Η ανάλυση του Φορολογικού Παρατηρητηρίου Ε.Ε. καταλήγει στο συμπέρασμα ότι εάν οι μεγάλες επιχειρήσεις φορολογούνταν στο επίπεδο του 25%, οι κυβερνήσεις της Ε.Ε. θα είχαν το 2019 αυξημένα φορολογικά έσοδα 12 δισεκατομμυρίων ευρώ μόνο από τις τράπεζες που έχουν τις έδρες τους στα 27 κράτη - μέλη.
Κάτι που, βέβαια, συνεπάγεται ότι οι ευρωπαϊκές τράπεζες θα έπρεπε να πληρώσουν 45% περισσότερο σε φόρους. Κάτι που, κατ’ επέκταση, μάλλον εξηγεί τόσο την παγερή υποδοχή που θα έχει από τους Ευρωπαίους συνομιλητές του η πρόταση του Μπάιντεν όσο και την προσπάθειά τους να τη θάψουν μετά πολλών επαίνων.
