Τίποτε δεν διασφαλίζει καλύτερα την ενότητα από έναν κοινό εχθρό. Για να ξεπεράσουν τις διαφωνίες και τις αντιπαραθέσεις που σημάδεψαν τα εβδομηκοστά γενέθλια του ΝΑΤΟ, οι σύμμαχοι αναζητούν διέξοδο σε μια δοκιμασμένη συνταγή, απειλή που ενδεχομένως να δώσει λόγο ύπαρξης σε έναν θεσμό που και οι ίδιοι χαρακτηρίζουν πια "παρωχημένο" και "εγκεφαλικά νεκρό".
Στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα την ύπαρξη της Συμμαχίας δικαιολογούσε η Σοβιετική Ένωση και στα πρώτα χρόνια της νέας χιλιετίας η νεφελώδης "απειλή της τρομοκρατίας". Η σανίδα σωτηρίας αναζητείται σήμερα σε κάτι πιο απτό: την Κίνα, η άνοδος της οποίας αποτελεί "πρόκληση αλλά και ευκαιρία" με βάση το κοινό ανακοινωθέν που υιοθέτησαν χθες τα 29 κράτη - μέλη του ΝΑΤΟ.
Αυτή και αν είναι προς Ανατολάς διεύρυνση. Ο γενικός γραμματέας της Συμμαχίας Γιανς Στόλτενμπεργκ διαβεβαίωσε ότι το ΝΑΤΟ δεν πρόκειται να επεκταθεί στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας δικαιολογώντας την αναφορά στη "νέα πρόκληση" με βάση τις επεκτατικές βλέψεις του Πεκίνου. Οι Κινέζοι ολοένα και πλησιάζουν τη Δύση, υποστήριξε.
Κινέζοι παντού
"Τους βλέπουμε στην Αρκτική, τους βλέπουμε στην Αφρική, τους βλέπουμε να επενδύουν σοβαρά στις ευρωπαϊκές υποδομές και φυσικά στον κυβερνοχώρο" τόνισε. Δεν είναι όμως μόνο αυτό. Η Κίνα θα μπορούσε να αποτελέσει το ιδανικό αντίβαρο. Θα είναι σύντομα η μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη, διαθέτει τις δεύτερες μεγαλύτερες αμυντικές δαπάνες μετά τις ΗΠΑ και ο στρατός της εκσυγχρονίζεται συνεχώς.
Σε ομιλία του, τον περασμένο μήνα, ο Στόλτεμπεργκ είχε προϊδεάσει για το ΝΑΤΟϊκό ανακοινωθέν βάζοντας στο στόχαστρό του το Πεκίνο. "Μόνο την τελευταία πενταετία, η Κίνα πρόσθεσε 80 πλοία και υποβρύχια στο ναυτικό της, το ισοδύναμο δηλαδή του βρετανικού πολεμικού στόλου. Έχει εκατοντάδες πυραύλους βεληνεκούς που θα απαγορευόταν από τη συνθήκη INF. Και πρόσφατα παρουσίασε ένα προηγμένο διηπειρωτικό πυρηνικό πύραυλο που θα μπορούσε να φτάσει τις Ηνωμένες πολιτείες και την Ευρώπη" τόνισε.
Ο γενικός γραμματέας της Συμμαχίας δεν είναι ο μοναδικός που βλέπει τα πράγματα έτσι. "Η Κίνα αποτελεί πρόκληση σχεδόν σε κάθε τομέα και είναι σημαντικό να κατανοήσουμε τι σημαίνει αυτό για το ΝΑΤΟ" δήλωνε, στις αρχές της χρονιάς, ο Γερμανός ΥΠΕΞ Χάικο Μάας. Η Βρετανία και ο Καναδάς βρίσκονται σήμερα σε ανοιχτή αντιπαράθεση με το Πεκίνο και μια σειρά εταίροι της Συμμαχίας, όπως η Ιαπωνία, η Αυστραλία και η Νότια Κορέα, εκφράζουν διαρκώς την ανησυχία τους για την αύξηση της κινεζικής επιρροής.
Το περίεργο είναι ότι η στοχοποίηση της Κίνας συμβαδίζει με βήματα προόδου στις διμερείς διαπραγματεύσεις μεταξύ Ουάσιγκτον και Πεκίνου με στόχο τον τερματισμό του εμπορικού τους πολέμου. Στο περιθώριο της ΝΑΤΟϊκής συνόδου, ο Αμερικανός Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ τόνισε ότι οι συνομιλίες προχωρούν "πολύ καλά". Είναι όμως πάγια τακτική του σημερινού ενοίκου του Λευκού Οίκου να συνοδεύει το καρότο με το μαστίγιο.
ΝΑΤΟϊκός πόλεμος των άστρων
Κατά τα άλλα, το κοινό ανακοινωθέν των 29 κρατών-μελών του ΝΑΤΟ δεν έκρυβε εκπλήξεις. Οι σύμμαχοι που ένα 24ωρο νωρίτερα διαφωνούσαν ανοιχτά για Τουρκία, Συρία, τρομοκρατία και εμπόριο, υπογράμμισαν χθες την "αλληλεγγύη, ενότητα και συνοχή" τους. Όλα αυτά συνοδεύτηκαν από τις απαραίτητες αναφορές στην "απειλή" που συνιστούν "οι επιθετικές ενέργειες" της Ρωσίας και τις διαβεβαιώσεις ότι η Συμμαχία παραμένει καθαρά "αμυντική".
"Επαναβεβαιώνουμε τον συνεχιζόμενο υπερατλαντικό δεσμό μεταξύ της Ευρώπης και της βόρειας Αμερικής, τη δέσμευσή μας στους στόχους και τις αρχές της χάρτας των Ηνωμένων Εθνών και τη δέσμευσή μας όπως αποτυπώνεται στο Άρθρο 5 της Συνθήκης της Ουάσιγκτον, πως μια επίθεση εναντίον συμμάχου θεωρείται επίθεση εναντίον όλων" τονίζεται στο κείμενο.
Αξίζει επίσης αναφοράς η έγκριση του σχεδίου για την άμυνα της Πολωνίας και των χωρών της Βαλτικής έπειτα από την άρση των τουρκικών επιφυλάξεων, η υιοθέτηση γερμανικής πρότασης για τη δημιουργία ειδικών ομάδων διαβουλεύσεων που θα ενισχύσουν τον πολιτικό ρόλο του ΝΑΤΟ, η επισήμανση ότι η αστάθεια πέρα από τα σύνορα των ΝΑΤΟϊκών χωρών "συμβάλλει στην παράτυπη μετανάστευση" αλλά και η ανακήρυξη για πρώτη φορά του Διαστήματος ως "χώρου επιχειρήσεων".
Ήταν κάτι που ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν έσπευσε να σχολιάσει καταγγέλλοντας πως οι ΗΠΑ αναπτύσσουν ταχύτατα τις στρατιωτικές τους δυνάμεις για ενδεχόμενες επιχειρήσεις στο Διάστημα και πως η Ουάσιγκτον θεωρεί το Διάστημα ως ενδεχόμενη πολεμική ζώνη.
Ιδιαίτερα αποκαλυπτική για την "αλληλεγγύη, ενότητα και συνοχή" των συμμάχων ήταν πάντως η οργισμένη αποχώρηση του Ντόναλντ Τραμπ από τη σύνοδο. Λιγο πριν, τον γύρο του Διαδικτύου είχε κάνει βίντεο που εμφάνιζε τους συμμάχους να κουτσομπολεύουν και να κοροϊδεύουν τον ντε φάκτο ηγέτη της "πιο επιτυχημένης στρατιωτικής συμμαχίας στην Ιστορία", κατά τον Στόλτενμπεργκ.
Ο Καναδός πρωθυπουργός Τζάστιν Τριντό, ο Βρετανός ομόλογός του Μπόρις Τζόνσον, ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν σχολιάζουν και γελάνε με την 40λεπτη συνέντευξη Τύπου του Αμερικανού Προέδρου χωρίς να ακούγεται το όνομα του Τραμπ. Είναι όμως προφανές ότι μιλάνε γι' αυτόν. "Εβλεπες τα σαγόνια των ανθρώπων του να κρέμονται ώς το πάτωμα" σχολιάζει κάποια στιγμή ο Τριντό.
Και ως γνωστόν, όποιος έχει τη μύγα μυγιάζεται. Όταν αργότερα κλήθηκε να σχολιάσει το βίντεο, ο Τραμπ αποκάλεσε "διπρόσωπο" τον Καναδό πρωθυπουργό κρίνοντας ότι ο άσπονδος φίλος του ήταν "ταραγμένος" επειδή απέτυχε να εκπληρώσει τον στόχο για την αύξηση στο 2% του ΑΕΠ των καναδικών αμυντικών δαπανών. Όταν έχεις τέτοιους συμμάχους...
