Live τώρα    
22°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Σποραδικές νεφώσεις
22 °C
20.0°C22.4°C
4 BF 42%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
19.9°C22.5°C
3 BF 39%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
20 °C
19.4°C21.6°C
2 BF 56%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
19 °C
18.3°C19.8°C
4 BF 62%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
22 °C
21.2°C21.9°C
2 BF 30%
Φιλιππίνες / Το κτήριο που εισήγαγε το Σεμπού στον 20ό αιώνα
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Φιλιππίνες / Το κτήριο που εισήγαγε το Σεμπού στον 20ό αιώνα

Φωτογραφία: ΘΑΝΟΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ

Κυριακή 30 Ιουνίου 1816. Οι Ευρωπαίοι αποκαλούν από ετών το Τσουάντζοου, λιμάνι της Νοτιοανατολικής Κίνας με το αραβικό Ζαϊτούν, Πόλη των Ελαιών από τα ελαιόδενδρα που φύτευσε τον 10ο αιώνα ολόγυρα ο κυβερνήτης του, Λιου Κονγζιάο. Ονομασία καθόλου ασυνήθιστη. Ακόμη και στη μακρινή Ευρώπη, 8,8 χιλιάδες χιλιόμετρα δυτικότερα, μια μικρή κωμόπολη, που θα γίνει γνωστή ως Λαμία, ονομάζεται Ζητούνι χάρη στα ελαιόδενδρά της. Στο Κιτάνγκ, οικισμό του Ζαϊτούν που θα δώσει το όνομά του στο στιλπνό ύφασμα σατέν, γεννιέται την ημέρα αυτή από αγροτική οικογένεια ο Γκο Μπουν Τιάο. Προκειμένου να αποφύγει τη σύλληψη, όταν, μετά από χρόνια, θα σκοτώσει κατά λάθος τον εξάδελφό του, θα καταφύγει στις Φιλιππίνες, όπου ζουν εδώ και αιώνες Κινέζοι.

Στις Φιλιππίνες ο Γκο Μπουν Τιάο, όπως προφέρεται στη Χοκκιέν, ή Γου Γουέν Τιάο, στη μανδαρίνικη, αλλάζει το όνομά του σε Πέδρο Σίνγκσον Γκοτιαόκο. Ο δον Πέντρο θα αποτελέσει παράδειγμα αυτοδημιούργητου επιχειρηματία ανερχόμενος από την απόλυτη φτώχεια στα υψηλά κοινωνικά και εισοδηματικά στρώματα. Στο Σεμπού, όπου δραστηριοποιείται ως επιχειρηματίας και φιλάνθρωπος, επιβάλλει τις παραδοσιακές κομφουκιανικές αξίες της σκληρής εργασίας, της λιτότητας, της πειθαρχίας, της ακεραιότητας, της φιλανθρωπίας και, βεβαίως, του σχιάοτζινγκ, του σεβασμού και της απόλυτης υπακοής σε γονείς, πρεσβύτερους και προγόνους.

Καθ’ όλην τη διάρκεια του βίου του, ο Γκοτιαόκο φροντίζει τους συγγενείς του και προσφέρει δωρεές και αγαθοεργίες τόσο στην ιδιαίτερη όσο και στην υιοθετημένη του πατρίδα Σεμπού. Χάρη σε αυτόν, θα λειτουργήσει στην πόλη αυτή των Φιλιππίνων νοσοκομείο, ενώ θα προβεί και σε πολλές κινήσεις φιλανθρωπίας. Στα δε αρχεία των Ισπανών αποικιοκρατών, οι οποίοι θα αποχωρήσουν με τη Συνθήκη των Παρισίων της 10ης Δεκεμβρίου 1898 μετά από 377 χρόνια παρουσίας, ο Δον Πέδρο θα αποδειχθεί ο φορολογούμενος που πληρώνει στα δημόσια ταμεία τους υψηλότερους φόρους μεταξύ όλων των Σεμπουάνος. Και προτού αποχωρήσουν οι Ισπανοί, κατά τη διάρκεια της επανάστασης, όταν θα πυρποληθούν επιχειρήσεις και κατοικίες Κινέζων στο Σεμπού, ο δον Πέδρο θα τους βοηθήσει οικονομικά και θα τους προσφέρει στέγη. Μετά δε την Κινεζική Επανάσταση του 1911 ή Επανάσταση Σινχάι, που υπό τον Σουν Γιατ Σεν θα ανατρέψει την τελευταία αυτοκρατορική δυναστεία ιδρύοντας τη Δημοκρατία της Κίνας, θα στηρίξει το καινούργιο δημοκρατικό καθεστώς επενδύοντας σε κρατικά ομόλογα.

1914. Δεκαέξι χρόνια μετά το τέλος της ισπανικής αποικιοκρατίας, εγκαινιάζεται στο Σεμπού το πρώτο εμπορικό κτήριο της πόλης. Το τετραώροφο κτήριο κατασκευάστηκε από τον γιο του δον Πέδρο, Μανουέλ Γκοτιανούι, ιδρυτή ναυπηγείων και μεταλλουργίας, επίτιμο πρόξενο της Κίνας στο Σεμπού και εκλεγμένο πρόεδρο του Κινεζικού Εμπορικού Επιμελητηρίου της πόλης. Ο Μανουέλ Γκοτιανούι, ο οποίος αποκτά την κυριότητα του κτηρίου για 99 χρόνια, το ονομάζει Κτήριο Γκοτιαόκο προς τιμήν του πατέρα του, ο οποίος θα πεθάνει επτά χρόνια αργότερα στη γενέτειρά του Κιτάνγκ.

Τη δεκαετία του 1930 το κτήριο νοικιάζεται στα αμερικανικών συμφερόντων πολυκαταστήματα Χήκοκ, που ώς τότε δραστηριοποιούνταν μόνο στη Μανίλα. Η εταιρεία καταλαμβάνει τους τρεις ορόφους εγκαθιστώντας για πρώτη φορά στην πόλη ασανσέρ και σύστημα κλιματισμού. Από τον τέταρτο όροφο θα εκπέμψει ο πρώτος σταθμός μεσαίων κυμάτων του Σεμπού, ο KzRC, που μεταπολεμικά θα μετονομαστεί σε dyRC. Στη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου το κτήριο θα βομβαρδιστεί από τους Ιάπωνες και θα αποκατασταθεί με ελάχιστες αλλαγές.

Σάββατο 26 Φεβρουαρίου 2011. Σεμπού. Από την οδό Πελάες όπου μένω ξεκινώ νωρίς το πρωί τη βόλτα μου στην πόλη. Κατεβαίνω την προέκτασή της, την οδό Λεγκάσπι. Στον δρόμο περνάω το Ούλτρα Βισταράμα, κινηματογράφο της δεκαετίας του 1960 και αργότερα στέκι εκδιδόμενων, το κτήριο Γκίλμορ στη γωνία όπου η Μαναλίλι συνεχίζει ως Γκούγιας με τα καταστήματα δώρων, σουβενίρ, ενδυμάτων και κοσμημάτων. Κατευθύνομαι νότια προς το θαλάσσιο κανάλι Μακτάν που χωρίζει το ομώνυμο νησί από το Σεμπού. Στο ύψος της Διονίσιο Τζαιηκοσάλεμ στρίβω δεξιά. Εδώ βρίσκονται τα κυριότερα αξιοθέατα της πόλης. Η Μπασίλικα Μπονόρε δεν Σάντο Νίνιο ντε Σεμπού. Ο Σταυρός του Μαγγελάνου. Το δημαρχείο. Και πίσω του, απέναντι από το Πάρκο των Ηλικιωμένων και το Πάρκο του Μαγγελάνου, που τα χωρίζει η Τζαιηκοσάλεμ, στη συμβολή των Μπριόνες και Μπούργος, κάπου 300 μέτρα από την παραλιακή, βλέπω ένα εγκαταλελειμμένο πλην εντυπωσιακό νεοκλασικό κτήριο αμερικανικής επιρροής με προστώα τα οποία συνθέτουν κιονοστοιχίες με πανύψηλες λευκές κολώνες. Η επιγραφή κάτω από το γείσο λέει Gotiaoco Building. Παρά τη φθορά παραμένει επιβλητικό και αντιλαμβάνεται ο οποιοσδήποτε πως κάποτε υπήρξε σπουδαίο αστικό τοπόσημο.

2012. Ένα χρόνο μετά το ταξίδι μου, διαβάζω πως το δημοτικό συμβούλιο του Σεμπού ανακηρύσσει το Γκοτιαόκο σε Μνημείο Κληρονομιάς. Το 2013, με το πέρας των 99 χρόνων, ο δικηγόρος Αυγούστο Γκο, γιος του Μανουέλ Γκοτιανούι, επιστρέφει την ιδιοκτησία στο Δημόσιο.

23 Σεπτεμβρίου 2013. Εθνικό Μουσείο Φιλιππίνων και Ίδρυμα Μουσείου Κινεζικής Κληρονομίας Σουγκμπού - SCHMFI υπογράφουν συμφωνία στέγασης του δεύτερου στο Γκοτιαόκο, όπου θα παρουσιάζεται η κινεζική παρουσία στο Σεμπού από τον 10ο αιώνα έως σήμερα. Η 29 μηνών ανακαίνιση θα ξεκινήσει Ιούλιο 2016, απαραίτητη μετά τον σεισμό των 6,9 Ρίχτερ τον Φεβρουάριο του 2012. Στο τέλος της δεκαετίας εκτίθεται στο λόμπυ αντίγραφο βάρκας που χρησιμοποιούσαν οι Κινέζοι έμποροι για να έλθουν στο νησί Σεμπού. Ένα βίντεο εξηγεί την ιστορία της ομώνυμης πόλης. Σε βαρέλια εκτίθενται τα αγαθά που εμπορεύονταν οι Κινέζοι. Κεραμικά, μπαχαρικά, τσάι, κάστανα. Ο ημιώροφος αναπαριστά γραφείο υποδοχής μεταναστών, ενώ στον 2ο και 3ο όροφο παρουσιάζεται η ιστορία και η συνεισφορά της παροικίας στο Σεμπού.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL