Κυριακή 12 Ιουνίου 1935. Ο διάρκειας 1.006 ημερών αιματηρός Πόλεμος του Τσάκο ανάμεσα σε δύο χώρες που έχουν πολλά κοινά μεταξύ τους τελειώνει. Παραγουάη και Βολιβία, από τις φτωχότερες χώρες της Ισπανόφωνης Αμερικής, έχουν ήδη απωλέσει εδάφη στους πολέμους με τα γειτονικά τους κράτη, αποτελώντας έτσι τα μοναδικά κράτη στην αμερικανική ήπειρο χωρίς πρόσβαση σε θάλασσα. Η Βολιβία έχασε εδάφη βόρεια και ανατολικά από τη Βραζιλία το 1867 και το 1903, νότια από την Αργεντινή το 1903 και δυτικά από τη Χιλή το 1904, απώλεια που γεωπολιτικώς υπήρξε οδυνηρή, αφού έχασε την πρόσβαση στον Ειρηνικό, μένοντας έκτοτε περίκλειστη. Η Παραγουάη πάλι, πολεμώντας εναντίον Αργεντινής, Ουρουγουάης και Βραζιλίας, έχασε τον μισό πληθυσμό της, το ένα τρίτο των εδαφών και την έξοδο στον Ατλαντικό. Νικητές πάντως στον Πόλεμο του Τσάκο, που ξέσπασε και για το πετρέλαιο, αναδεικνύονται η Παραγουάη και η Royal Dutch Shell και ηττημένοι η Βολιβία και η Standard Oil.
Δευτέρα 12 Οκτωβρίου 1936. Ενθουσιασμένοι με την απόκτηση του Γκραν Τσάκο, οι Παραγουανοί εγκαινιάζουν ένα μνημείο που είχε ξεκινήσει να χτίζεται τον Οκτώβριο του 1863, αλλά «πάγωσε» λόγω του ατυχούς Πολέμου της Τριπλής Συμμαχίας το 1864-1870, το Παντεόν Νασιονάλ ντε λος Ερόες.
Πέμπτη 25 Φεβρουαρίου 1937. Στο «Le Vingtième Siècle», νεανικό ένθετο της συντηρητικής βελγικής εφημερίδας «Le Vingtième Siècle», δημοσιεύεται το τελευταίο μέρος του «L'Oreille cassée», περιπέτειας του Τεν Τεν που είχε ξεκινήσει σε σειρές στις 5 Δεκεμβρίου 1935, με τον Ερζέ να εμπνέεται την υπόθεση από τον Πόλεμο του Τσάκο. Η Βολιβία ονομάζεται «Σαν Τεοντόρος», η Παραγουάη «Νουέβο Ρίκο» («Νεόπλουτος»), το διεκδικούμενο Γκραν Τσάκο «Γκραν Τσάπο», η Ασουνσιόν «Σανφασιόν» («’Άξεστος») και ο Έλληνας μεγαλέμπορος όπλων Βασίλ Ζαχάρωφ, που πωλούσε οπλισμό και στη Βολιβία και στην Παραγουάη, «Βασίλ Μπαζάρωφ», πωλητής όπλων σε Σαν Τεοντόρος και Νουέβο Ρίκο.
Δευτέρα 7 Φεβρουαρίου 2005, Ασουνσιόν. Ο υδράργυρος φλερτάρει με τους 40°C, σε ένα από τα θερμότερα παραγουάνικα καλοκαίρια. Τελευταία ημέρα στην πόλη προτού αναχωρήσω αύριο για Πούντα ντελ Έστε, επισκέπτομαι το περίφημο λευκό νεοκλασικό Εθνικό Πάνθεον των Ηρώων. Την είσοδο φρουρούν δύο ναύτες. Περίεργο για περίκλειστη χώρα, ωστόσο εξηγείται. Η Παραγουάη διαθέτει πρόσβαση στον Ατλαντικό μέσω των ποταμών Παραγουάη και Παρανά, χιλιάδες ναύτες, δεκάδες σκάφη και στρατηγικής σημασίας ναυτικές βάσεις σε Ασουνσιόν, Μπαΐα Νέγρα, Σιουδάδ ντελ Έστε, Ενκαρνασιόν και αλλού. Μια λατινική επιγραφή στην είσοδο δηλώνει «Fides et Patria», Πίστη και Πατρίδα.
Το εσωτερικό λειτουργεί και ως παρεκκλήσι της Αναλήψεως της Θεοτόκου, από όπου ονομάστηκε και η Ασουνσιόν. Στο κάτω μέρος βρίσκονται φέρετρα τυλιγμένα με την παραγουανική σημαία, τη μοναδική στον κόσμο με διαφορετική εμπρόσθια και οπίσθια όψη. Ολόγυρα, αγάλματα ηρώων της ανεξαρτησίας. Πρόκειται για το μαυσωλείο - τελευταία κατοικία των μεγάλων τέκνων της Παραγουάης. Ανάμεσά τους, ο πρώτος Πρόεδρος, Κάρλος Αντόνιο Λόπες, ο οποίος κατήργησε, ως ύπατος ακόμη, το 1841, την κληρονομική δουλεία. Επίσης, ο γιος του και διάδοχός του στην Προεδρία Φρανσίσκο Σολάνο Λόπες. Σκοτώθηκε 1η Μαρτίου 1870 στη μάχη του Σέρρο Κορά, που σήμανε τη λήξη του Πολέμου της Τριπλής Συμμαχίας με τα ολέθρια αποτελέσματα για την Παραγουάη. Στη μάχη πολέμησε και η Ιρλανδή σύντροφός του Ελίζα Λυντς επικεφαλής των «Λας Ρεζιντέντας», των συζύγων των στρατιωτικών. Έσκαψε η ίδια τον τάφο του συζύγου της και του μεγαλύτερου από τους πέντε γιους τους, του Φρανσίσκο, που σκοτώθηκε στη μάχη.
Εδώ είναι θαμμένος και ο 34ος Πρόεδρος, Χοσέ Φελίξ Εστιγκαρριμπία. Ανέλαβε καθήκοντα Δεκαπενταύγουστο του 1939 εγκαθιδρύοντας δικτατορία στις 19 Φεβρουαρίου 1940. Λίγους μήνες αργότερα, στις 7 Σεπτεμβρίου, σκοτώθηκε σε αεροπορικό δυστύχημα, όμως το δικτατορικό καθεστώς θα διαρκούσε άλλα 53 χρόνια, ώς τον Δεκαπενταύγουστο 1993, όταν ανέλαβε ο 44ος Πρόεδρος, Χουάν Κάρλος Γουασμόσυ. Παρά ταύτα, θεωρήθηκε εθνικός ήρωας, όντας η στρατιωτική ιδιοφυΐα της νίκης στον Πόλεμο του Τσάκο, με τις τακτικές του να διδάσκονται στις στρατιωτικές ακαδημίες όλου του κόσμου.
Το ηρώο τιμά και τα 3.500 αγόρια ηλικίας 9 με 15 χρόνων, πολλά εκ των οποίων πολέμησαν φορώντας ψεύτικες γενειάδες για να δείχνουν μεγαλύτερα, που σκοτώθηκαν στις 16 Αυγούστου 1869 πολεμώντας απέναντι σε 20.000 έμπειρους στρατιώτες της τριπλής συμμαχίας Αργεντίνων, Βραζιλιάνων και Ουρουγουανών στο Κάμπο Γκράντε.
Με το σημαντικότερο αξιοθέατο της Ασουνσιόν ολοκληρώνω την περιήγηση στην Παραγουάη και κατευθύνομαι στο ποτάμι για μπύρες και σχέδια για το αυριανό ταξίδι. Στην μπυραρία καθώς βραδιάζει ακούγεται η υπέροχη μελωδική γκουαρανία «Νότσες ντελ Παραγουάη» που συμπυκνώνει τις αναμνήσεις από την «απόμακρη» αυτή περίκλειστη χώρα της Λατινικής Αμερικής.
