Αντί οι μεγάλες ενεργειακές επιχειρήσεις να θέσουν σε εφαρμογή την απίστευτη ικανότητά τους για ανανέωση και ευρηματικότητα, κάνουν το ακριβώς αντίθετο». Τα οργισμένα αυτά λόγια ανήκουν στην πρώην επικεφαλής του ΟΗΕ για τα θέματα του Κλίματος, στην Πορτορικανή Κριστιάνα Φιγκέρες.
Λίγες μόλις εβδομάδες πριν από την Παγκόσμια Διάσκεψη του ΟΗΕ για την Κλιματική Κρίση στο Ντουμπάι, στις αρχές Δεκεμβρίου, στο πλαίσιο εκδήλωσης με τίτλο «Το Κλίμα αλλάζει τα πάντα», στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του διεθνούς οργανισμού στη Νέα Υόρκη, η Φιγκέρες, που συγκαταλέγεται (σύμφωνα με κάποια δημοσιεύματα ήταν η αρχιτέκτονας του τελικού κειμένου) μεταξύ των βασικών διαπραγματευτών της συμφωνίας-ορόσημο, εκείνης του Παρισιού το 2015, δεν μάσησε τα λόγια της. Κατήγγειλε τις μεγάλες ενεργειακές εταιρείες ότι δεν έχουν τηρήσει τις δεσμεύσεις τους για τη μετάβαση στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Δήλωσε, μάλιστα, ότι οι διεθνείς εταιρείες ορυκτών καυσίμων δεν θα πρέπει καν να πάρουν μέρος στην COP28 όσο συνεχίζουν να αρνούνται να αγωνιστούν κατά της κλιματικής κρίσης. Οι εταιρείες αυτές, σύμφωνα με την ίδια, έχουν καθυστερήσει να εκπληρώσουν τις υποσχέσεις τους για την εγκατάλειψη του άνθρακα, μοιράζοντας γενναιόδωρα μερίσματα στους μετόχους τους και ασκώντας πιέσεις στις κυβερνήσεις να ανατρέψουν τις κλιματικές υποσχέσεις τους...
Πάντως, η πρώτη Έκθεση του ΟΗΕ, στις αρχές Σεπτεμβρίου, σχετικά με όσα έχουν ή όχι επιτευχθεί από τη συμφωνία του 2015, που έθεσε τον φιλόδοξο στόχο του περιορισμού της υπερθέρμανσης του πλανήτη στον 1,5 βαθμό Κελσίου, σε σχέση με την προβιομηχανική περίοδο, προειδοποίησε ότι ο πλανήτης πρέπει να εγκαταλείψει τα ορυκτά καύσιμα που ρυπαίνουν, παρατήρησε ότι οι εκπομπές άνθρακα θα φθάσουν στο ανώτατο σημείο το 2025 και επισήμανε ότι πρέπει να γίνουν «πολύ περισσότερα, τώρα, σε όλα τα μέτωπα» για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. Το συγκεκριμένο κείμενο αναμένεται να βρεθεί στο επίκεντρο των συζητήσεων της παγκόσμιας διάσκεψης στο Ντουμπάι (30 Νοεμβρίου έως 12 Δεκεμβρίου). Ήδη σε σχέση με τον στόχο του Παρισιού η θερμοκρασία του πλανήτη έχει αυξηθεί κατά 1,2 βαθμούς Κελσίου.
Απαντώντας στο ερώτημα σχετικά με το αν πρέπει να μετέχουν στην COP28 οι εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου, που κατηγορούνται για κωλυσιεργία στην τήρηση των δεσμεύσεών τους για το κλίμα, η Φιγκέρες απάντησε με σαφήνεια: «Αυτό εξαρτάται από το αν θα πάνε στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα για να συμβάλουν και να επιταχύνουν την απεξάρτηση από τον άνθρακα ή αν θα ενεργήσουν κατά αυτών των στόχων».
Δεν είναι, όμως, η μόνη που εκφράζει τις ανησυχίες της ενόψει της COP28. Στις αρχές Αυγούστου ο Πάπας Φραγκίσκος, γνωστός για την οικολογική του ευαισθησία, ήταν καταπέλτης σ’ ένα κείμενό του 12 σελίδων. Κατήγγειλε τους σκεπτικιστές της κλιματικής κρίσης, στηλίτευσε τον «ανεύθυνο τρόπο ζωής του δυτικού μοντέλου», άσκησε δριμύτατη κριτική στις μεγάλες οικονομικές δυνάμεις, που ενδιαφέρονται για τα περισσότερα κέρδη με το μικρότερο κόστος όσο το δυνατόν συντομότερα. Και στράφηκε τόσο κατά των ΗΠΑ όσο και της Κίνας. «Ανεπαρκείς απαντήσεις ενώ ο κόσμος καταρρέει» έγραψε χαρακτηριστικά στην εγκύκλιο «Laudate Deum». Στο κείμενό του ο προκαθήμενος της Καθολικής Εκκλησίας αναφέρεται στην ανάγκη μιας «δεσμευτικής» ενεργειακής μετάβασης, υπογραμμίζοντας ότι αυτή η COP μπορεί να αποτελέσει «καμπή» στην περίπτωση δεσμευτικής συμφωνίας για τη μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα στις καθαρές πηγές ενέργειας, όπως η ηλιακή και η αιολική. Διαφορετικά «θα πρόκειται για μεγάλη απογοήτευση. [...] Μόνο με μια τέτοια διαδικασία θα αποκατασταθεί η αξιοπιστία της διεθνούς πολιτικής».
Δύο διαφορετικές φωνές, μία κοινή ανησυχία: αν και αυτή η παγκόσμια διάσκεψη θα είναι άλλη μια χαμένη ευκαιρία...
Η Ρένα Δούρου είναι βουλεύτρια του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. Β2 Δυτικής Αθήνας
