Στη Δύση και το ΝΑΤΟ, την Ευρώπη και την ΕΕ, «παρακολουθούν με αγωνία την Τουρκία για να καταλάβουν αν ο Ερντογάν, πιο ισχυρός από ποτέ, θα τηρήσει τις υποσχέσεις του ή θα υλοποιήσει τις απειλές του», σχολιάζει το Politico σε κεντρικό του θέμα την Δευτέρα. Ο Τούρκος πρόεδρος, που συνεχίζει να είναι απόλυτος κυρίαρχος στη χώρα για τρίτη δεκαετία, έχει ξεκαθαρίσει ήδη πριν τις κάλπες ότι «η Τουρκία θα δώσει ένα μήνυμα στη Δύση με αυτές τις εκλογές ... Αυτή η χώρα δεν κοιτάζει τι λέει η Δύση, ούτε στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας ούτε στον καθορισμό των οικονομικών της πολιτικών».
Η δεύτερη σε στρατιωτική δύναμη χώρα του ΝΑΤΟ, στο όριο μεταξύ Ευρώπης και Μέσης Ανατολής και πλέον «δυτική» μουσουλμανική χώρα, επιτρέπει στον Ερντογάν να διατηρεί καθοριστικό ρόλο στις εξελίξεις, όπως στον πόλεμο στην Ουκρανία και την διεύρυνση του ΝΑΤΟ, στην ροή σιτηρών από τη Μαύρη Θάλασσα προς τις διεθνείς αγορές, στην κατάσταση που επικρατεί σε «καυτές» περιοχές όπως η βόρεια Συρία και η Λιβύη.
Στο εσωτερικό η ακρίβεια συνεχίζει να σαρώνει και η πόλωση στην κοινωνία μετά τις τελευταίες εκλογές είναι στα ύψη. Ωστόσο, «τα αποτελέσματα δείχνουν ότι ο πρόεδρος μπορεί να χρησιμοποιήσει πολιτικές ταυτότητας για να κερδίσει παρά τις χειρότερες οικονομικές συνθήκες από τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2001», σχολίασε ο διευθυντής εταιρείας συμβούλων Εμρέ Πεκέρ. Το αποτέλεσμα τεκμηριώνει «πόσο εδραιωμένη είναι η βάση του και ότι είναι πάνω από το μισό εκλογικό σώμα που καθορίζει τα πράγματα εδώ και περισσότερο από δύο δεκαετίες», όπως είπε.
Μετά την επικράτηση Ερντογάν, αναμένεται ότι θα συνεχιστεί η εκτεταμένη εργαλειοποίηση των κρατικών πόρων, οι αυταρχικές πολιτικές ελέγχου των ΜΜΕ, της δίωξης ή/και φυλάκισης στελεχών της αντιπολίτευσης και της κοινωνίας των πολιτών, τελικά, ότι θα υποχωρήσει ακόμη περισσότερο η δημοκρατία στη γειτονική χώρα.
Οι οπαδοί του, από την άλλη, προσβλέπουν στο ότι η χώρα θα συνεχίσει να ισχυροποιείται διεθνώς με μία ανεξάρτητη από τη Δύση πολιτική που θα καταστήσει την Τουρκία περιφερειακή δύναμη στην περιοχή, που θα συνδέει και ταυτόχρονα θα εκμεταλλεύεται τη Δύση, τη Μέση Ανατολή και τον μουσουλμανικό κόσμο, τη Ρωσία και την Κίνα. Το επόμενο διάστημα εκτιμάται ότι θα παζαρέψει σκληρά για τα F-16 και πιθανώς άλλα θέματα αμυντικών εξοπλισμών από ΗΠΑ και δυτικές χώρες, πριν δώσει το πράσινο φως για να ενταχθεί η Σουηδία στο ΝΑΤΟ.
Στις επινίκιες δηλώσεις του από την Άγκυρα εξάλλου ο Ερντογάν «χάιδεψε» τα αυτιά των εθνικιστών, δηλώνοντας ότι ο φυλακισμένος Κούρδος ηγέτης Σελαχατίν Ντεμιρτάς, πρώην αρχηγός του κόμματος του HDP και πρώην υποψήφιος πρόεδρος της χώρα, θα πρέπει να παραμείνει στη φυλακή, παρότι το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έχει ζητήσει την απελευθέρωσή του. Ωστόσο, πριν ακόμη την επιβεβαίωση της νίκης του, οι αναλυτές σημείωναν τις πολύ καλές συγκριτικά επιδόσεις του Ερντογάν ακόμη και σε περιοχές της νοτιοανατολικής Τουρκίας όπου το κουρδικό στοιχείο είναι κυρίαρχο. Η Τουρκία τα τελευταία χρόνια έχει προχωρήσει σε σειρά κινήσεων συνεργασίας με τους Κούρδους του Ιράκ και όπως φαίνεται αυτό βοήθησε τον Ερντογάν να κερδίσει ένα ίσως καθοριστικό τμήμα των Κούρδων ψηφοφόρων, που αποτελούν συνολικά το 15% περίπου του εκλογικού σώματος.
Στην οικονομία, το μεγάλο ερώτημα είναι αν ο Ερντογάν μετά τη νίκη του θα επιστρέψει με κάποιο τρόπο στην «ορθοδοξία» της αύξησης επιτοκίων για να περιοριστεί ο πληθωρισμός, ή θα συνεχίσει την πολιτική χαμηλών επιτοκίων, παρά την καθίζηση της τουρκικής λίρας και την εξαφάνιση των συναλλαγματικών αποθεμάτων του κράτους και των επιχειρήσεων. Οι αναλυτές δεν αποκλείουν πλήρη κατάρρευση της οικονομίας ακόμη και εντός του 2023, σε μία τέτοια περίπτωση.
H Deutsche Welle σε δικό της θέμα τονίζει ότι η Κομισιόν επικρίνει την ολοένα και πιο αυταρχική διακυβέρνηση Ερντογάν και «οι ανησυχίες τους αυξήθηκαν για την οικονομική διακυβέρνηση και την καλή λειτουργία της οικονομίας της αγοράς», αλλά η Τουρκία παραμένει στρατηγικός εταίρος για τη μετανάστευση και το προσφυγικό, την προστασία του κλίματος και την ενεργειακή ασφάλεια, παρά τις συνεχείς απειλές προς Ελλάδα και Κύπρο μέσω επανειλημμένων εδαφικών παραβιάσεων από την πολεμική αεροπορία και το ναυτικό της.
Η ήττα Κιλιτσντάρογλου στις εκλογές δείχνει να στέλνει ξανά στις καλένδες την προσέγγιση με την ΕΕ και την αναζωογόνηση της διαδικασίας ένταξης για την Τουρκία. Η διαδικασία είχε παγώσει πρακτικά το 2018 από τις Βρυξέλλες, μετά από 13 χρόνια. Όπως σχολιάζει αναλύτρια του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πολιτικής, «δεν θα έλεγα ότι είναι νεκρή, αλλά είναι σε κώμα ... Είναι μία περίεργη σχέση που με την πάροδο των ετών έχει αποσαθρωθεί ... για να είμαι ειλικρινής, δεν περιμένω κάποια θετική μεταβολή, όπως είπε η Αμάντα Πολ.
