Νέα απάντηση της Κομισιόν σε ερώτηση του Αντιπροέδρου του Ευρωκοινοβουλίου και επικεφαλής της ευρωομάδας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Δημήτρη Παπαδημούλη, αποκαλύπτει ότι έχει κινηθεί διαδικασία επί παραβάσει κατά της χώρας μας, από τις 26 Ιανουαρίου 2023, «για μη συμμόρφωσή της με τους ενωσιακούς κανόνες στις δημόσιες προμήθειες».
Επιμένοντας στο ζήτημα των μαζικών παρεκκλίσεων στην Ελλάδα, από τις ευρωπαϊκές διατάξεις περί δημοσίων συμβάσεων, παρά τις προειδοποιήσεις της Κομισιόν και της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΑΑΔΗΣΥ) προς την κυβέρνηση της ΝΔ, ο Δημήτρης Παπαδημούλης είχε καταθέσει δυο φορές σχετική ερώτηση.
Αρχικά απαντώντας στην ερώτηση του Έλληνα Αντιπροέδρου, ο αρμόδιος Ευρωπαίος Επίτροπος συμμεριζόταν τις ανησυχίες (<LINK) που διατύπωνε στην ερώτησή του ο Δημ. Παπαδημούλης, ο οποίος στην ερώτησή του (<LINK) τόνιζε, μεταξύ άλλων, πως
«Η Ελλάδα σημειώνει πολύ κακή επίδοση στην πλειονότητα των δεικτών που αφορούν τις δημόσιες συμβάσεις», καθώς «42% αυτών ανατέθηκαν στο πλαίσιο διαδικασιών με μόλις έναν υποψήφιο» και ότι σύμφωνα με τα στοιχεία της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΑΑΔΗΣΥ), μόνο στο διάστημα Ιαν. 2020- Οκτ. 2021, 3,66 δισ. € αφορούσαν κλειστούς διαγωνισμούς (17,5%) και 2,9 δισ. ευρώ απευθείας αναθέσεις (13,9%).
Στη νέα απάντησή του, ο αρμόδιος Επίτροπος για την Εσωτερική Αγορά ΤιερίΜπρετόν, σημειώνει ότι «ως θεματοφύλακας των Συνθηκών, η Επιτροπή παρακολουθεί στενά τον τρόπο με τον οποίο εφαρμόζονται και υλοποιούνται στην Ελλάδα οι κανόνες της ΕΕ για τις δημόσιες προμήθειες» και ότι «η Επιτροπή κίνησε στις 26 Ιανουαρίου 2023 διαδικασία επί παραβάσει κατά της Ελλάδας, λόγω της μη συμμόρφωσης της εθνικής της νομοθεσίας με τους ενωσιακούς κανόνες για τις δημόσιες προμήθειες[1]» και συγκεκριμένα «για την ανάθεση συμβάσεων για την προσωρινή εγκατάσταση και λειτουργία μονάδων αφαλάτωσης συγκεκριμένης δυναμικότητας σε νησιά».
Στην ερώτηση του, ο Δημ. Παπαδημούλης ζητούσε να μάθει«αν η Κομισιόν γνωρίζει ότι η ελληνική κυβέρνηση εξακολουθεί να επικαλείται «κατεπείγουσα ανάγκη» και να διενεργεί συντετμημένες διαγωνιστικές διαδικασίες, χωρίς να συντρέχουν οι εξαιρετικές περιπτώσεις και προϋποθέσεις των άρθρων», με τον Επίτροπο Μπρετόν να επισημαίνει ότι«η χρήση της διαδικασίας αυτής πρέπει να συνεχίσει να αποτελεί εξαίρεση» και «μόνο στις περιπτώσεις που περιγράφονται στην οδηγία και υπό την προϋπόθεση ότι πληρούνται όλες οι προϋποθέσεις». Τα κράτη μέλη δεν πρέπει να επιτρέπουν να χρησιμοποιείται η διαδικασία αυτή σε καμία άλλη περίπτωση».
Τέλος, στην ερώτηση του ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, αν η Κομισιόν «εξετάζει τη λήψη μέτρων προκειμένου να τηρείται απαρέγκλιτα η ευρωπαϊκή νομοθεσία περί δημοσίων συμβάσεων από την ελληνική κυβέρνηση», ο Επίτροπος απαντά ρητά ότι προβλέπεται μια σειρά από μέτρα:«Από προληπτικά, συμπεριλαμβανομένων άτυπων επαφών με τις εθνικές αρχές, οι οποίες θα εντατικοποιηθούν περαιτέρω όσον αφορά τις ελληνικές αρχές», μέχρι «στοχευμένες δράσεις επιβολής»,όπως η διαδικασία επί παραβάσει, που η Επιτροπή κίνησε στις 26 Ιανουαρίου 2023 κατά της Ελλάδας, λόγω της μη συμμόρφωσης της εθνικής της νομοθεσίας με τους ενωσιακούς κανόνες για τις δημόσιες προμήθειες».
Ακολουθούν πλήρεις, η τελευταία Ερώτηση και η πρόσφατη Απάντηση:
Ερώτηση με αίτημα γραπτής απάντησης E-003102/2022 προς την Επιτροπή
Άρθρο 138 του Κανονισμού
Δημήτριος Παπαδημούλης (TheLeft)
Θέμα: Συνέχιση των παρεκκλίσεων από την ευρωπαϊκή νομοθεσία περί δημοσίων συμβάσεων στην Ελλάδα, παρά τις προειδοποιήσεις της Επιτροπής και της ΕΑΑΔΗΣΥ
Δημοσιεύματα[2] επικαλούνται έγγραφο της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΑΑΔΗΣΥ) προς την ελληνική κυβέρνηση, με το οποίο προειδοποιεί για τον κίνδυνο κίνησης διαδικασίας επί παραβάσει κατά της χώρας, εξαιτίας των διαρκών νομοθετικών παρεμβάσεων που καθιστούν «κανονικότητα» την παρέκκλιση από τις τυπικές διαγωνιστικές διαδικασίες, σημειώνοντας παράλληλα την αποδυνάμωση της δυνατότητας επίκλησης της πανδημικής κρίσης για την προσφυγή σε εξαιρετικές διαδικασίες. Για παρέκκλιση από τους ευρωπαϊκούς κανόνες που κατατείνει σε παραβίαση του ενωσιακού δικαίου και των αρχών περί ίσης μεταχείρισης, διαφάνειας και προστασίας του ανταγωνισμού κάνει λόγο η ΕΑΑΔΗΣΥ και σε πρόσφατη γνώμη της[3]. Σε προηγούμενη ερώτησή μου σχετικά με τις μαζικές παρεκκλίσεις από τις διατάξεις περί δημοσίων συμβάσεων στην Ελλάδα[4], η Επιτροπή απάντησε ότι συμμερίζεται τις ανησυχίες που αποτυπώνονται στην ερώτηση και ότι έχει ζητήσει από την ελληνική κυβέρνηση την κοινοποίηση των παρατιθέμενων διατάξεων το αργότερο έως τον Σεπτέμβριο προκειμένου να αξιολογήσει τις κατάλληλες επακόλουθες ενέργειες[5].
Ερωτάται η Επιτροπή:
Της κοινοποιήθηκαν από τις ελληνικές αρχές οι επίμαχες διατάξεις και αν ναι, πώς τις αξιολογεί;
Γνωρίζει ότι η ελληνική κυβέρνηση εξακολουθεί να επικαλείται «κατεπείγουσα ανάγκη» και να διενεργεί συντετμημένες διαγωνιστικές διαδικασίες, χωρίς να συντρέχουν οι εξαιρετικές περιπτώσεις και προϋποθέσεις των άρθρων 26 παρ. 2 περ. β’ και 32 του ν. 4412/2016[6];
Εξετάζει τη λήψη μέτρων προκειμένου να τηρείται απαρέγκλιτα η ευρωπαϊκή νομοθεσία περί δημοσίων συμβάσεων από την ελληνική κυβέρνηση;
EL
E-003102/2022
Απάντηση του κ. Breton εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
(21.2.2023)
Τα κράτη μέλη φέρουν την πρωταρχική ευθύνη για την ορθή μεταφορά στο εθνικό δίκαιο και την ορθή εφαρμογή και υλοποίηση του δικαίου της ΕΕ[7]. Πρέπει επίσης να προβλέπουν επαρκή ένδικα μέσα ώστε να διασφαλίζεται συναφής αποτελεσματική νομική προστασία.
Για τις συμβάσεις που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής τους, οι οδηγίες για τις διαδικασίες σύναψης δημόσιων συμβάσεων[8] προβλέπουν τρόπους και μέσα ώστε οι αγοραστές του δημόσιου τομέα να μπορούν να αντιμετωπίζουν επείγουσες και εξαιρετικά επείγουσες περιπτώσεις, υπό αυστηρές προϋποθέσεις.
Δεδομένου ότι οι αγοραστές του δημόσιου τομέα παρεκκλίνουν από τη βασική αρχή της Συνθήκης σχετικά με τη διαφάνεια όταν χρησιμοποιούν τη διαδικασία με διαπραγμάτευση χωρίς προηγούμενη δημοσίευση, η χρήση της διαδικασίας αυτής πρέπει να συνεχίσει να αποτελεί εξαίρεση. Μπορεί να χρησιμοποιείται μόνο στις περιπτώσεις που περιγράφονται στην οδηγία και υπό την προϋπόθεση ότι πληρούνται όλες οι προϋποθέσεις για τη χρήση της, οι οποίες ερμηνεύονται συσταλτικά σύμφωνα με τη νομολογία του Δικαστηρίου της ΕΕ[9]. Κάθε αγοραστής του δημόσιου τομέα πρέπει να αξιολογεί κατά περίπτωση αν πληρούνται οι προϋποθέσεις για τη χρήση αυτής της διαδικασίας, δικαιολογώντας την επιλογή του σε γραπτή έκθεση[10]. Τα κράτη μέλη δεν πρέπει να επιτρέπουν να χρησιμοποιείται η διαδικασία αυτή σε καμία άλλη περίπτωση εκτός από εκείνες που αναφέρονται στο άρθρο 32 της οδηγίας 2014/24/ΕΕ[11].
Ως θεματοφύλακας των Συνθηκών, η Επιτροπή παρακολουθεί στενά τον τρόπο με τον οποίο εφαρμόζονται και υλοποιούνται στην Ελλάδα οι κανόνες της ΕΕ για τις δημόσιες προμήθειες. Η παρακολούθηση αυτή γίνεται μέσω μιας σειράς από εργαλεία που κυμαίνονται από προληπτικά μέτρα, συμπεριλαμβανομένων άτυπων επαφών με τις εθνικές αρχές, οι οποίες θα εντατικοποιηθούν περαιτέρω όσον αφορά τις ελληνικές αρχές, έως στοχευμένες δράσεις επιβολής. Ως προς τις τελευταίες, η Επιτροπή κίνησε στις 26 Ιανουαρίου 2023 διαδικασία επί παραβάσει κατά της Ελλάδας λόγω της μη συμμόρφωσης της εθνικής της νομοθεσίας με τους ενωσιακούς κανόνες για τις δημόσιες προμήθειες[12], όσον αφορά την ανάθεση συμβάσεων για την προσωρινή εγκατάσταση και λειτουργία μονάδων αφαλάτωσης συγκεκριμένης δυναμικότητας σε νησιά.
[1]https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/el/inf_23_142
[2] https://www.newsbreak.gr/politiki/368787/keraynoi-se-adoni-kai-alloys-gia-to-parti-me-tis-apeytheias-anatheseis/ , https://tvxs.gr/news/ellada/kampanaki-gia-kybernisi-apo-eaadisy-gia-tis-apeytheias-anatheseis-kindynos-katadikis-apo , https://www.avgi.gr/koinonia/422420_parti-ton-apeytheias-anatheseon-tha-kostisei-akriba-sti-hora
[3] Γνώμη Α4/2022, https://diavgeia.gov.gr/doc/6%CE%95%CE%996%CE%9F%CE%9E%CE%A4%CE%92-557?inline=true
[4] https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/E-9-2022-001452_EL.html
[5] https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/E-9-2022-001452-ASW_EL.html
[6] Ταυτάριθμα άρθρα της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ
[7]Άρθρο 4 παράγραφος 3 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, άρθρο 288 παράγραφος 3 και άρθρο 291 παράγραφος 1 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
[8]https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/?uri=CELEX%3A02014L0024-20180101, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/?uri=CELEX%3A02014L0025-20180101
[9]Βλ., για παράδειγμα, τις υποθέσεις C-275/08, Επιτροπή κατά Γερμανίας, και C-352/12, Consiglio Nazionale degli Ingegneri.
[10]Άρθρο 84 παράγραφος 1 στοιχείο στ) της οδηγίας 2014/24/ΕΕ.
[11]Άρθρο 26 παράγραφος 6 της οδηγίας 2014/24/ΕΕ.
[12]https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/el/inf_23_142
