Οι πολίτες της Κυπριακής Δημοκρατίας προσέρχονται σήμερα στις κάλπες για την εκλογή των 56 μελών της Βουλής των Αντιπροσώπων, που αποτελεί καθαρά νομοθετικό σώμα δεδομένου ότι την κυβέρνηση διορίζει ο Πρόεδρος του κράτους με μη συμμετοχή βουλευτών σ’ αυτήν. Το δυσάρεστο είναι ότι, μετά την «πρώτη διχοτόμηση» του 1964, δεν εκπροσωπούνται στη Βουλή οι Τουρκοκύπριοι ως κοινότητα, έχοντας αποχωρήσει τότε και από τη θέση του αντιπροέδρου και άλλες θέσεις της εκτελεστικής εξουσίας.
Η προσδιορισμένη από τις συμφωνίες Ζυρίχης και Λονδίνου αναλογία για τις δύο κοινότητες στη Βουλή των Αντιπροσώπων είναι 70 προς 30. Επίσης, στη Βουλή εκπροσωπούνται ως παρατηρητές προερχόμενοι από τις κοινότητες των Αρμενίων, Μαρωνιτών και Λατίνων. Άραγε πότε θα έχουμε μια ενωμένη Κύπρο, στη βάση μιας δικοινοτικής διζωνικής ομοσπονδίας, με πολιτική ισότητα και ενιαία Βουλή;
Η θετική απάντηση στο ερώτημα αυτό δείχνει να απομακρύνεται μετά και την αποτυχία της άτυπης πρόσφατης πενταμερούς στη Γενεύη, ενώ νωρίτερα είχε σημειωθεί η πολύ δυσμενής εξέλιξη με την εκλογή ως ηγέτη των Τουρκοκυπρίων του ανθρώπου της Άγκυρας Ερσίν Τατάρ στη θέση του θαρραλέου αγωνιστή της ειρήνης και της δημοκρατίας Μουσταφά Ακιντζί. Έτσι έχει σήμερα η κατάσταση, με επίδικο των εκλογών όχι μόνο τους χειρισμούς στο Κυπριακό, αλλά και σοβαρότατα κοινωνικά και προβλήματα διαφθοράς.
Όπως συνήθως, την πρώτη θέση στην προτίμηση των πολιτών διεκδικούν ο ΔΗΣΥ και το ΑΚΕΛ, που εκπροσωπούν αντίστοιχα τη Δεξιά και την Αριστερά. Θα σταθώ στην πολιτική για το Κυπριακό, που αφορά άμεσα και την Ελλάδα, μην γνωρίζοντας καλά την εσωτερική κατάσταση. Δυστυχώς, κάθε πέρσι και καλύτερα στο λεγόμενο και εθνικό θέμα - ζήτημα ζωής για το σύνολο του κυπριακού λαού, Ελληνοκυπρίους και Τουρκοκυπρίους.
Από το ελπιδοφόρο Κραν Μοντανά μέχρι τη Γενεύη μεσολάβησαν σχεδόν τέσσερα δύσκολα χρόνια, με αναπάντητο το γιατί δεν υπήρξε το 2017 συμφωνία, τότε που και η κυβέρνηση Τσίπρα είχε πρωταγωνιστήσει σε στενή συνεννόηση με το ΑΚΕΛ, εννοείται και τον Πρόεδρο Αναστασιάδη, για να τεθεί πρώτη φορά στο τραπέζι το ζήτημα κατάργησης του απαράδεκτου και αναχρονιστικού καθεστώτος των διεθνών εγγυήσεων. Θυμίζω ότι ως εγγυήτρια δύναμη η Τουρκία έκανε την εισβολή του 1974, η οποία συνοδεύτηκε από την κατοχή και, λίγα χρόνια μετά, την ανακήρυξη του ψευδοκράτους.
Η εύκολη απάντηση στο γιατί δεν ήρθε η πολυπόθητη λύση ούτε με το σχέδιο Ανάν ούτε στο Κραν Μοντανά είναι ότι φταίει η Τουρκία. Ωστόσο, το σχέδιο Ανάν απέρριψαν πανηγυρικά οι Ελληνοκύπριοι με προτροπή του Τάσσου Παπαδόπουλου, ενώ το υπερψήφισαν οι Τουρκοκύπριοι (65%) κόντρα στην απορριπτική θέση Ντεκτάς, τον οποίο τότε δεν άκουγε ούτε ο Ερντογάν, δίνοντας προτεραιότητα στην ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας. Άλλος Ερντογάν τότε, δεδομένου ότι τον πολεμούσε το πανίσχυρο κεμαλικό κατεστημένο, ενώ η ευρωπαϊκή προοπτική απαιτούσε και δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις στο εσωτερικό της Τουρκίας. Αναδεικνύεται, λοιπόν, τόσο για το Κυπριακό όσο και για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις η αξία του λεγόμενου timing στην πολιτική.
Σημειώνω ότι η Δεξιά στην Ελλάδα δεν έχει τις καλύτερες επιδόσεις στο Κυπριακό, γι’ αυτό και το μήνυμα του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη για στήριξη του ΔΗΣΥ αμφιβάλλω αν θα εισακουστεί. Δυστυχώς, η σημερινή κυβέρνηση της Ελλάδας δεν θέλησε να αναλάβει πρωτοβουλίες για το Κυπριακό ούτε αναφέρεται στο «κεκτημένο» του Κραν Μοντανά. Ο δε πρωθυπουργός παρέλειψε να αναφερθεί στο Κυπριακό κατά την παρέμβασή του στη Γ.Σ. του ΟΗΕ το 2020, κάτι που συνέβη εκ μέρους Έλληνα πρωθυπουργού πρώτη φορά μετά το 1954.
Θυμίζω ότι με Πρόεδρο της Κύπρου τον ηγέτη του ΑΚΕΛ Δημήτρη Χριστόφια είχαν γίνει πολλά θετικά βήματα με βάση το δίπτυχο «δίκαιη λύση - δίκαιη κοινωνία», ενώ και μετά το Κραν Μοντανά ο Άντρος Κυπριανού έκρουε τον κώδωνα του κινδύνου για τη μη επανέναρξη των διακοινοτικών συνομιλιών, καθυστέρηση που αποδείχθηκε ολέθρια, διότι στερούσε από τον Μουσταφά Ακιντζί το ισχυρότερο ατού που είχε στους κόλπους της κοινότητάς του ως ο ηγέτης της λύσης.
Με βάση τα προαναφερθέντα, ελπίζω βάσιμα ότι τις σημερινές εκλογές θα κερδίσει το ΑΚΕΛ, η συνεπέστερη πατριωτική δύναμη στην Κύπρο, αλλά και δύναμη ενότητας της Αριστεράς.
* Ο Πάνος Τριγάζης είναι μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συμμαχία
